Klassik shifrlash algoitmlarini ishlash tatibini o'rganish

2-AMALIY MASHG'ULOT Mavzu: Klassik shifrlash algoitmlarini ishlash tatibini o'rganish Sezar va Affin shifrlash usullarini qo'llagan holda shifrlash Kirish. Hozirgi kunda ishlatilmasada Sezarning shifrlash tizimi ilk shifrlash usullari hisoblanib, uning yordamida shifrlashning o'rin almashtirish usullarini o'rganish mumkin. 1. Ishdan maqsad: Simmetrik kriptotizimni asosiy usullarini o'rganish va dasturini ishlab chiqish. 2. Qisqacha nazariy ma'lumot: Sezarning shifrlash tizimi. Almashtirish usullari sifatida quyidagi usullarni keltirish mumkin: Sezar usuli, Affin tizimidagi Sezar usuli, tayanch so'zli Sezar usuli va boshqalar. Sezar shifri oddiy siljitish shifrining bir qismi hisoblanadi. Bu shifrni rimlik olim Gole yo'liy Sezar o'ylab topgan. Shifrlashda matnning har bir harfi boshqa harf bilan quyidagi qoida asosida almashtiriladi. Harflarni almashtirishda kelayotgan yozuv harflarini K-ga siljitib almashtiriladi. Bu yerda K-butun son hisoblanib uni quyidagicha ifodalash mumkin. K=Kmod(m), m -alfavit soni . Sezar usulida almashtiruvchi xarflar k va siljish bilan aniqlanadi. yo'liy Sezar bevosita k = 3 bo'lganda ushbu usuldan foylangan. k = 3 bo'lganda va alifbodagi harflar m = 26 ta bo'lganda quyidagi jalval hosil qilinadi: Masalan, matn sifatida KOMPUTER so'zini oladigan bo'lsak, Sezar usuli natijasida quyidagi shifrlangan yozuv hosil bo'ladi: T1 = NRPSXWHU. Sezar usulining kamchiligi bu bir xil harflarning o'z navbatida, bir xil harflarga almashishidir. Affin tizimidagi Sezar usulida har bir harfga almashtiriluvchi harflar maxsus formula bo'yicha aniqlanadi: at+b (mod m), bu yerda a, b - butun sonlar, Natijada yuqorida keltirilgan matn quyidagicha shifrlanadi: T0=IUOXYMJD T1=KOMPYUTER . ...