Qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi informatsion tizimlar

Karor kabul qilishni kullab-quvvatlovchi informatsion tizimlar Reja: Xarakteristikasi va vazifalari Asosiy tuzilmasi Berilganlar bazasi(BB) Modellar bazasi Interfeysni boshqaruv tizimi Qaror kabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi tizimlar va ularga mos informatsion texnologiyalar asosan amerikalik, Rossiyalik va O'zbekistonlik olimlarning harakati bilan 70-80 yillarda paydo bo'lgan. Qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi informatsion tizimning bosh xususiyati odam va kompyuter munosabatlarini yangi sifatda tashkil qilinishidadir. Qaror ishlab chiqish, ushbu texnologiyaning asosiy maqsadi bo'lib, u iteratsion tarzda kechadi va unda quyidagilar qatnashadi: 1.Qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi tizim-hisoblash zvenosi va boshqaruv obyekti. 2. Odam-dastlabki berilgan ma'lumotlarni beruvchi va kompyuter hisoblashi natijasini baholovchi va boshqaruvchi zveno sifatida. 3.Interatsion jarayon odamning xoxishiga karab tugaydi (Odam-qaror qabul qiluvchi zveno). Bu holatda informatsion tizimning foydalanuvchi bilan birgalikda yangi informatsiyani ishlab chiqishi. Qaror kabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi iteratsion jarayon Qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi tizim Qaror qabul qiluvchi Qarorni joriy etish qaror ishlab chiqildi Yangi dastlabki ma'lumotlarni kiritish Hisoblash variantlari Qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi informatsion texnologiyaning ushbu xususiyatiga qushimcha qilib yana bir qator ajralib turadigan xarakteristikalarni ko'rsatish mumkin: - formallashtirilmagan masalalarni xal etishga muljal olish; - kompyuter ma'lumotlarga kirish imkoniyatining an'anaviy usullari va ularga ishlov berishni, matematik modellari imkoniyatlari va ular asosida masalani xal etish usullari bilan birlashtirish; kompyuterning noprofessional foydalanuvchisiga yunaltirilishi; - mavjud bo'lgan texnik va dasturiy ta'minot xususiyatiga moslashuv imkoniyatini taminlovchi yuqori adaptivlik. Qaror qabul qilishni qullab-quvvatlovchi informatsion tizimning asosiy tashkil etuvchilari Operatsion darajadagi informatsion tizimlar hujjatlar tashqi manbalar boshqa ichki manbalar Berilganlar bazasi BBT MBBT Interfeysni boshqaruv tizimi Karor kabul qiluvchi (odamlar) Modellar bazasi strategik taktik operativ matematik Berilganlar bazasi Berilganlar bazasi qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi informatsion texnologiyada muhim rol o'ynaydi. Berilgan ma'lumotlar foyidalanuvchi tomonidan matematik modellar yordamida hisob-kitobni amalga oshirishda bevosita foyidalanilishi mumkin. ma'lumot manbalari va ularning xususiyatlarini ko'rib chiqamiz: ma'lumotlarning bir qismi operatsion darajadagi informatsion tizimdan kelib tushadi. Ulardan samarali foyidalanish uchun, ushbu ma'lumotlarga oldin ishlov berish lozim. Buni amalga oshirish uchun ikkita imkoniyat mavjud: firma operatsiyalari haqidagi ma'lumotlarga ishlov berish uchun BBT foyidalanish kerak. Ishlov berishni, qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi tizimdan tashqaridagi maxsus ma'lumotlardan foydalanish. Modellar bazasi Modellarni yaratishdan maqsad muayyan obyekt yoki jarayonning qonuniyatini ifodalash, tasvirlash va optimallashtirishdan iborat. Modellardan foyidalanish qaror kabul qilishni qo'llab-quvvatlovchi tizimlarda tahlil o'tkazishni ta'minlaydi. Modellar muammoni matematik ifodasiga asoslangan holda, muayyan algoritmlar yordamida, to'g'ri qaror qabul qilishga foydali bo'lgan informatsiyani topishga yordam beradi. baholash usuli bo'yicha modellar deterministik va stoxastik turlarga bo'linadi. Deterministik modellarda o'zgaruvchilarni dastlabki berilganlarning konkret qiymatlaridan yagona son bilan baholaydi. Stoxastik modellarda o'zgaruvchilar bir nechta parametrlar bilan baholanadi, chunki dastlabki berilganlar ehtimollik ...