Iqtisodiyot nazariyasi faning pridmeti va bilish usullari (slayd taqdimot)

Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va vazifalari Aristotel bu fanni uy xo'jaligini boshqarish qonunlari to'g'risidagi fan deb qaragan bo'lsa, merkantilistlar, fiziokratlar va ingliz klassik iqtisodiy maktabining vakillari uni boylik to'g'risidagi fan deb hisoblaydi. Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti nima? Bu fan asosan nimani tadqiq qilib, nimani o'rganadi? - degan savolning yechimi juda murakkab bo'lib, bu haqda o'tmishda va hozirgi davrda turli fikrlar bildirib kelinmoqda. Iqtisodiy qonunlar va kategoriyalar (ilmiy tushunchalar) - Mantiqiylik va tarixiylik usuli - Tarixiylik-iqtisodiy hodisa va jarayonlarni tarixny rivojlanish davrlari nuqtai -nazaridan mantiqiylik esa ularning ichki qonuniy bog'lanishlari orqali tahlil qilish. Eksperiment-Amalga oshirilishi lozim bo'lgan iqtisodiy chora-tadbirlarni sinov tariqasida iqtisodietning alohida bo'ginlarida qo'llash. Bu usul islohotlarni amalga oshirish, iqtisodiyot inqiroz va turg'unliklarga uchragan davrlarda alohida muhim ahamiyatga ega. Matematik va statistik usul- Iqtisodiy hodisalar miqdoriy o'lchamga ega bo'lganligi sababli ularni tahlil qilishda matematik amallardan keng foydalaniladi. Statistik usul- statistik kuzatish, tanlash, aloqida bslgilari bo'yicha guruhlarga ajratish va o'rtacha miqdorlar chiqarish kabilarni o'z ichiga oladi. IQTISODIYoT NAZARIYaSINING TAMOYILLARI (PRINSIPLARI) Ishlab chiqarish resurslari funksional vazifasiga ko'ra quyidagi turlarga bo'linadi: tabiiy resurslar - bu tabiat inomlari; moddiy resurslar - inson tomonidan yaratilgan ishlab chiqarish vositalari; mehnat resurslari - mehnatga layoqatli yoshdagi aholi; moliyaviy resurslar - ishlab chiqarishni tashkil qilishga ajratilgan pul mablag'lari; Iqtisodiy resurslar Bu iqtisodiy faoliyatda zaruriy hajmda foydalaniladigan tabiiy, moddiy va inson resurslari yoki uning potentsial omillaridir. Yer Bu foydalanishga yaroqli yerlar va boshqa tabiiy resurslar (suv resurslari, foydali qazilmalar, o'rmonlar va ishlab chiqarishning tabiiy-iqlim sharoitlari) Insonlar tomonidan vujudga keltirilgan ishlab chiqarish vositalari. Bular xom-ashyo, materiallar, mashina va uskunalar, bino va inshootlar, transport va aloqa vositalari. Ishchi kuchi - insonda mavjud bo'lgan jismoniy va aqliy layoqat. Mehnat uning sarflanish jarayoni. Alohida kishilarga xos bo'lgan noyob xislat, talant va qobiliyatdir Kapital Mehnat (ishchi kuchi) Tadbirkorlik layoqati Jamiyat ehtiyojlari quyidagi shakllarda nomoyon bo'ladi: Jamiyat ehtiyojlarining barcha tarkibiy qismlariga xos bo'lgan umumiy xususiyat - ular cheksiz va chegarasizdir. Ehtiyojlarning o'sib borish qonuni - Jamiyat ehtiyojlarining miqdoran ortib va sifat jihatdan takomillashib borishini bildiradi. Ehtiyojlarning o'sib borishini taqozo qiluvchi omillar: Aholining tabiiy o'sishi - buning natijasida ehtiyojlar miqdoran ortib boradi; Fan-texnika taraqqiyoti va reklama. Uning ta'sirida kishilarda yangi tovarlarga ehtiyoj paydo bo'lib, u sifat jihatdan takomillashib boradi. Ehtiyojlarning turlari va tarkibi, ularning qondirilish darajasi. Qondirilish xarakteri va darajasiga ko'ra: Jamoa yoki guruhlar darajasida qondiriladigan ehtiyojlar. Yakka yoki individual tarzda qondiriladigan ehtiyojlar Umumjamiyat miqyosida qondiriladigan ehtiyojlar Ehtiyojlar bir qator mezonlar bo'yicha turkumlanib tahlil qilinadi. Ehtiyojlarni qondirish vositalarining ashyoviy-buyum shakliga ...