Tashqi savdo siyosati

Tashqi savdo siyosati Reja : Savdo siyosatining mohiyati va vositalari. Importga ta'riflar va ularning ishlab chiqaruvchilarga hamda iste'molchilarga ta'siri ta'riflarni yoqlovchi hamda ularga qarshi fikrlar. Ishlab chiqaruvchilarga subsidiyalar. Importni kvotalar orqali tartibga solish. Litsenziyalarni taqsimlash uslublari Eksport subsidiyalari. Eksport bojlari va eksportni ixtiyoriy cheklash. Biror mamlakatning tashqi iqtisodiy faoliyatga bevosita va bilvosita aralashuvi jarayoni eksport va import xajmi va tarkibiga ta'sir ko'rsatish orqali ichki bandlilikni ta'minlash, iqtisodiy o'sishga erishish, makroiqtisodiy barqarorlikni ta'minlash, to'lov balansini yaxshilash hamda valyuta kursini tartibga solish maqsadlarini ko'zda tutadi. Davlat tomonidan amalga oshiriladigan bunday tadbirlar savdo siyosati deb yuritiladi. Savdo siyosati - byudjet-solik siyosatining tashqi savdo xajmlarini soliklar, subsidiyalar, valyuta nazorati va import yoki eksportni to'gridan-to'gri cheklashlar orqali tartibga solishni o'z ichiga olgan nisbatan mustaqil yo'nalishidir. tashqi savdoni cheklash borasida olib borilayotgan xar qanday chora-tadbirlar qisqa muddatli samara beradi. uzoq davrda esa, fakat erkin savdogina iqtisodiy resurslarni samarali joylashtirish imkonini beradi. SHuning uchun xam ko'pgina mutaxassis-iqtisodchilar mamlakat iqtisodiyoti va aholisi turmush darajani yaxshilash uchun erkin tashqi savdo siyosati foydalirok, chunki, tashqi savdoni cheklashga nisbatan uni erkinlashtirish iqtisodiy resurslardan samarali foydalanishga ko'prok imkoniyat yaratadi, deb hisoblashadi. Garchand, erkin savdo jahon iqtisodiyoti nuqtai nazaridan foydali bo'lishi mumkin bo'lsada, ammo alohida olingan mamlakat iqtisodiyoti manfaati nuqtai nazaridan erkin savdo xamma vaqt xam foydali bo'lavermaydi. tashqi savdoni cheklash usullarining 50 dan oshikrok turi mavjud. Ularning ayrimlari davlat gaznasini to'ldirishga yo'naltirilgan bo'lsa, ba'zilari umuman importni cheklashga va yana boshqasi esa eksportni cheklashga yoki ragbatlantirishga yo'naltirilgan. Amaliyotda tashqi savdoni tartibga solishning ta'rif va nota'rif usullaridan foydalaniladi. Ta'rif usullariga import va eksport bojlarini joriy qilish kirsa, nota'rif usullariga eksporterlar va ishlab chikaruvchilarga subsidiyalar berish, kvotalash, litsenziyalash kabilar kiradi. Bojxona bojlari avvalo import bojlari va eksport bojlariga ajraladi. Import bojlari davlat byudjetini to'ldirish maqsadida va ichki bozorlarga tushadigan chet el tovarlari okimini tartibga solish uchun belgilanadi. eksport bojlari mamlakat ichida talab ko'p bo'lgan mahsulotlar takchilligining oldini olish maqsadida belgilanadi. Boj olinadigan mahsulotlar, boj olinmaydigan mahsulotlar, olib kelish va olib ketish takiklangan mahsulotlar, shuningdek, bojxona bojlari stavkasi, ya'ni, ularning tartibga solingan ro'yxati bojxona ta'riflari deb ataladi. Bojxona ta'riflarini ishlab chiqarish, tabiiy farqlar (hayvonot va o'simlik dunyosi), qayta ishlash darajasiga (xom ashyo, yarim tayyor mahsulotlar, tayyor buyumlar) ko'ra, taksimlangan mahsulotlar ro'yxatini o'z ichiga olgan mahsulot sarxillovchilar (klassifikatorlari) asosida kurilgan. 16.2. Importga ta'riflar va ularning ishlab chikaruvchilarga hamda iste'molchilarga ta'siri xalqaro savdoni tartibga solishda eng ko'p qo'llaniladigan usul bo'lib ta'rif, ya'ni importga solinadigan bojxona boji hisoblanadi. Importga ta'riflarning maxsus va advalar turlari o'zaro farqlanadi. Maxsus bojlar import ...