Marketing saboqlari

Marketing saboqlari. Reja: 1.Marketing tushunchasi, maksadi va vazifalari. 2. Bozor segmentatsiyasining mohiyati va me'yorlari. 3. Bozor segmentlashtirish mezonlari va usullari. Marketingning asosiy maksadi talabga ta'sir o'tkazishdir. Хush, bu ta'sir kanday bulishi kerak? Talabni avvalgi darajasida saklab turish, uni oshirish yoki kamaytirish kerakmi ye bulmasa, boshka maxsulotlarga utib, yangi talabni shakllantirish kerakmi va xokazo. Marketing faoliyatining ana shu anik maksadlarini bozorda vujudga kelgan vaziyat, xaridorlar muljali, u yoki bu bozorga kiradigan korxonaning ijtimoiy va iktisodiy vazifalarini xisobga olib turib belgilash zarur. Marketing maksadlari kanday asosiy ishlarga (vazifalarga) karatilgan? Bu- extiyejlar, talablar va takliflar tugrisida olingan axborot asosida bozorni tadkik etish; Marketingning asosiy vazifasi-bozor konsepsiyasining strategiya va taktikasini ishlab chikishdan iborat. Eng umumiy kurinishda marketing strategiyasi-korxona imkoniyatlarini bozor talablari darajasiga moslashtirishdir. Taktika deganda esa strategik maksadlarga erishish uchun marketingning anik yunaltirilgan amaliyetini ta'minlash tushuniladi. Anik yunaltirilgan marketing prinsiplari va vazifalariga muvofik ish kurgan korxona bozorga nisbatan faol marrada turadi. Korxona xaridorni kutib utirmaydi, balki bozorni batafsil urganadi va shunga muvofik ravishda ishlab chikarish borasida muxim karor kabul kiladi, ayni paytda iste'molchilarni o'z tovarini xarid kilishga undiradi va shu yulda ikkala tomon uchun iloji boricha eng samarador foydali taksimotni ta'minlaydi. Marketingning umumiy prinsiplari va vazifalariga karab, faoliyatning anik yunalishlari, asosiy marketing faoliyatining mazmuni belgilanadi. Ularning orasida eng muximlari: bozorni, shuningdek marketingni kullash bilan bog'lik masalalarni kompleks ravishda urganish; maxsulot assortimentini rejalashtirish; talabni va savdoga ragbat beradigan tadbirlarni shakllantirish; savdo va taksimot, marketing faoliyatini boshkarish va nazorat kilish. Bozorni segmentlarga ajratish- maxsus guruhlarga guruhlash kerak. Marketing amaliyetida bozorni segmentlarga bulishda uch xil yendashish ishlab chikilgan. Birinchi-ommaviy bozor. Korxona unga kirishda keng xaridorlar ommasiga karatilgan bir xil marketing dasturiga ega buladi. Segmentlashgan bozor. Korxona unda, asosiy e'tiborini aloxida belgilarga ega bo'lgan bir xil segmentlarga karatadi. Ana shu sengment uchun maxsus dastur ishlatiladi. Uchinchi-kupchilik kursatkichlari bilan tabakalashgan bozor. Bunda o'z xususiyatlari bilan farklanadigan bir yoki ikki segmentga aloxida ishlab chikiladi. Bozor segmentlari doimiy emas. Хar doim korxona o'zining imkoniyatlari va maksadlariga mos xolda bozorni kuyidagi segmentlarga bulish mumkin. Masalan, iste'mol tovari bozorida kuyidagi segmentlar mavjud: - xaridorlar segmentlari (iste'molchilar ularning talablari xatti-xarakatlari va boshka belgilar); - tovar segmentlari (ommaviy va arzon, kiymat va maxsus kundalik, yangi va xokazo); - savdo segmentlari (tovar xarakati, sotish usullari va boshkalar); geografik segmentlar (iktisodiy rivojlanish darajasi buyicha tuman, shaxar, viloyatlar) axoli soniga va joylashigiga karab belgilanadi. Amaliyetda albatta bozorni yukoridagi va boshka belgilari karab segmentlanadi. Ammo hamma vaktda, segmentlar orasida tafovut ajralib turishi, aksincha, chakana xaridorlarda esa uxshashlik bulishi shart. ...