Aminobirikmalar slayd taqdimot

AMINOBIRIKMALAR Aminlarning o'ziga xos sinflanishi, nomlanishi Aminlarning olinishi va fizikaviy xossalari Alkil (aril) aminlarning kimyoviy xossalari. Ayrim vakillari va ahamiyati Diaminlar reja: Aminobirikmalar - ammiak molekulasidagi vodorod atomlarini uglevodorod radikallariga almashinishidan hosil bo'lgan birikmalar. Ammiakdagi bitta vodorod radikalga almashsa birlamchi, Ikkita vodorod almashsa ikkilamchi, Uchta vodorod almashsa uchlamchi amin hosil bo'ladi: 1. Emperik nomenklatura - radikal nomi oxiriga amin so'zi qo'shib o'qiladi. 2. Sistematik nomenklatura - to'yingan uglevodorod nomi oldiga «amino» so'zi qo'shib o'qiladi va aminoguruhning holati raqamlar bilan ko'rsatiladi. NOMLANIShI VA IZOMYeRIYaSI OLINISh USULLARI 1. Spirtlarga yuqori haroratda katalizator ishtirokida ammiak bilan ta'siri: 2. Galoidalkillarga ammiak ta'sir ettirish: 3. 1842 yilda rus kimyogari N.N. Zinin reaksiyasi: 4. Aminobirikmalarni kislota amidlarini parchalab (Gofman reaksiyasi) hosil qilish mumkin: 5. Nitrillar qaytarilganda aminlar hosil bo'ladi: FIZIK XOSSALARI 1. Metilamin, dimetilamin, trimetilamin - oddiy sharoitda gaz. Suvda yaxshi eriydi, ammiak xidiga ega. 2. Qolgan aminlar ammiak xidiga ega bo'lgan suyuqliklardir; 3. Yuqori aminlar yoqimsiz xidga ega bo'lgan suyuq yoki qattiq moddalardir. 4. Teng uglerod atomi saqlagan ikkilamchi aminlar birlamchi aminlarga qaraganda past haroratda qaynaydi. Masalan: dietilamin 560Sda n-butilamin 750S da qaynaydi. 5. Oddiy aminlar ammiakdan farq qilib havoda yonadi. KIMYoVIY XOSSALARI 1. Aminlarni suvdagi eritmalari asos xossasiga ega. 2. Aminlar mineral kislotalar bilan tuz hosil qiladi Aminlarning asoslik xossasi quyidagi tartibda ortadi NH3 R - NH2 R2NH R3N 3. Aminlar alkillanish xususiyatiga ega. Buni biz aminlarni olish usullarida ko'rib chiqqan edik. 4. Aminlar atsillash reaksiyalariga kirisha oladilar. 5. Nitrit kislota birlamchi va ikkilamchi aminlarga turlicha ta'sir etadi, uchlamchi aminlar nitrit kislota bilan reaksiyaga kirishmaydi: Ishlatilishi: aminlar organik asoslar sifatida, dori-darmonlar, erituvchilar, pestitsidlar sifatida ishlatiladi. Diaminlar haqida tushuncha Diaminlar aminlarni olishdagi barcha usullar bilan olinishi mumkin. Geksametilendiamin (GMDA) sanoatda adipin kislotadan quyidagicha olinadi: GMDA naylon tolasi olishda ishlatiladi. Naylon tolasi GMDA bilan adipin kislotani o'zaro polikondensatlab olinadi: Diaminlar organik kimyoda polimerlar olish, dori-darmonlar ishlab chiqarishda ishlatiladi. AROMATIK AMINOBIRIKMALAR Aromatik aminobirikmalar ham ammiakning hosilalari hisoblanadi. Toza aromatik aminobirikmalarda aminoguruh benzol halqasidagi uglerod atomi bilan bevosita bog'langan bo'ladi. Masalan: 1. Aromatik nitrobirikmalarni qaytarib aromatik aminobirikmalar hosil qilish (N.N.Zinin): 2. Aromatik aminlarni aromatik galogenli birikmalarga ammiak ta'sir ettirib olinishi mumkin: 3. Toza aromatik birlamchi aminlarni kislota amidlaridan Gofman reaksiyasi yordamida olish mumkin: Ikkilamchi aminlar va ularning olinish usullari Toza aromatik ikkilamchi aminlar Ag-NN-Ag; Alkil aromatik ikkilamchi aminlar Ag-NN-Ag C6H5-NH-C6H5 - difenilamin; CH3-NH-C6H5 - metilfenilamin (metilanilin). 1. Ikkilamchi alkilaromatik aminlar birlamchi aromatik aminlarni galogenalkanlar yoki spirtlar bilan alkillash yordamida olinadi 2. Ikkilamchi alkil aromatik aminlar ...