Beloklar slayd taqdimot

Sabaqtιn' maqseti Sabaqtιn' maqseti: Barlιq tiri organizimlerdin' kletka ha'm toqιmalarιnιn'quramιna kiriwshi, biz paydalanatu'g'ιn awqatlardιn' qu'ramlιq bo'legi bolg'an -beloklar, onιn' qu'ramι, du'zilisi ha'm biologiyalιq a'hmiyetin u'yreniw Temag'a kirisiw Sizler denen'izdin'; bu'lshiq etlerin'izdin'; ju'regin'izdin' neden tu'ratu'g'ιnι; qalay dem alasιz; oynawga', ju'wιrιwg'a, oylanιwg'a energiyanι qayaqtan alιnatu'g'ιnιn bilgin'iz keletu'g'ιn shιg'ar. Bu'gingi bizin' temamιz bizin' denemiz ha'm barlιq janli zatlardιn' neden quralg'anι haqqιnda tu'sinik beredi. Beloklar Beloklar- molekulalar1 quramal1 du'ziliske iye bolg'an, α- aminokislotadan tu'ratu'g'1n joqar1 molekulal1 organikal1q birikpeler. Quraminda 50 ge shekem aminokislota bolsa peptidler dep (10 g'a shekem bolsa oligopeptidler dep, 10 artιq bolsa polipeptidler dep), 50 den kop aminokislotasι bar birikpeler beloklar dep ayt1lad1. Beloklar Aminokislotalardι belok molekulalarιn quraytu'g'ιn gerpishler dep qarawg'a boladi. Aminokislota molekulalarιnιn' quramιndag'ι kislotalιq ha'm tiykarlιq gruppalarιnιn' o'z-ara birigiwi na'tiyjesinde polimerler - beloklar du'ziledi. Belok aminokislotalar aminokislotalar peptidler belok Beloklardιn' gidrolizi na'tiyjesinde ko'binese 20 tu'rli aminokislotalar alιnadι. Ha'r bir organizm qaytalanbas ozinin' belok jiynag'ιna iye. Alfavittin' 33 tu'rli ha'ribi bir qansha sozlerdi payda etetu'g'ιnι siyaqlι , 20 aminokislotalarιnιn' tu'rlishe jaylasιwιnan sansιz beloklardι payda etiwge boladι. A'ne sonιn' ushιnda beloklardιn' molekulalarι o'zinin' du'zilisi jag'ιnan ha'r qiylι ha'm qu'ramalι. Mιsalι: А + D A + + M = So'z + + = Belok Beloklardι'n' du'zilisi Birlemshi strukturasι Ekilemshi strukturasι U'shlemshi struktu'rasι To'rtlemshi struktu'rasι Beloklardιn' u'zιnιna izbe-iz jaylasqan aminokislotalar buwιnlarιnan ibarat polipeptid shιnjιrlar - birlemshi struktu'ra dep ataladι. Aminokislota radikallarι N - son'ι C - son'ι Beloktin' ekilemshi strukturas1 Vodorodlιq baylanιslar Polipeptid Ekilemshi struktura Beloklardιn' u'shlemshi strukturasι Bir neshshe ekilemshi strukturalιq α-spirallar hamde β-qatlamlar orama ta'rizde jaylasιp beloklardιn' u'shlemshi strukturasιn payda etedi Ko'p Beloklardιn' to'rtlemshi strukturasι To'rtlemshi gemoglabin Altιlamshι insulin Fe Gem Ayirιm belok makromolekulalarι bir - biri menen birlesip salιstιrmalι iri agregatlar payda etedi. Sonday jag'daylarda beloklardιn' to'rtinshi struktu'rasι dep atalatu'g'ιn belok polimeri payda boladι, bu'nda belok makromoleku'lasι monomer wa'ziypasιn atqaradι. Mιsalι: To'rt belok makromoleku'lasιnan du'zilgen agregat sιpatιnda gemoglabindi keltiriw mu'mkin. Belgili bolιwιnsha tek sonday stru'ktu'rag'a iye bolg'an gemoglobin g'ana o'zine kislorodtι ju'tιp onι organizmge tarqata aladι. To'rtlemshi stru'ktu'ra tiykarιnan qaptal fu'nkcional gru'ppalarιnιn 'o'z ara ta'siri (H- baylanιs, du'z ko'pirsheleri, gidrofob ta'sirleri) na'tiyjesinde ju'zege keledi. Beloklardιn' 5 %ke jaqιnι to'rtlemshi stru'ktu'rag'a iye. Atap aytqanda: gemoglabinnen basqa insulin, immu'no - globu'lin, ferritin, barlιq DNK ha'm RNK-lar Beloklardιn' funkciyalarι qurιlιs Katalizatorlιq Qorg'awshι Transportlιq Energetikalιq 1 gramm belok= 17,6 kJ energiya Beloklardιn' denatu'raciyasι Belok molekulasιnda -COOH ha'm -NH2 gruppalarinin' bolg'ani u'shin olar amfoter qa'siyetke iye yag'niy shinjirdin' baslaniwinda amino gruppa (-NH2), aqirinda karboksil gruppag'a (-COOH)bjaylasadi. Beloklardin' tiykarg'I ximiyaliq qa'siyetine olardin' denatu'raciyasi ha'm gidrolizleniwi kiredi. ...