Gazsimon yoqilg'ilar va ularning afzalligi

Mavzu: Gazsimon yoqilg'ilar va ularning afzalligi Reja: 1. Yonuvchi gazlar. 2. Tabbiy gaz va uning xossalari. 3. O'zbekistondagi asosiy konlari. Yonuvchi gazlarga: tabiiy va yulovchi gazlar,neftni qayta ishlashdan hosil bo'lgan gazlar (kreking,reforming,piroliz gazlari),generator gazlari koks va domna gazlari kiradi.Ular yoqilg'i sifatida hamda kino sanoatining xom ashyosi sifatida foydalaniladi.1940-yillargacha dunyoda xalq xo'jaligining gazga bo'lgan talabi qattiq yoqilg'ilarni qayta ishlashdan hosil bo'lgan sintetik gaz hisobiga kondirilib kelingan bulsa hozirgi davrda esa asosan tabiiy va neft gazlari hisobiga kondirilmokda. Tabiiy gaz tarkibida qo'shimcha sifatida ozrok, noorganik gazlar, (vodorod sulfid, uglerod (IV) oksidi, azot, geliy va boshqalar) aralashmasini saklovchi metan katoridagi gazsimon uglevodorodlar aralashmasidan iboratdir. Tarkibida neft bo'lmagan yer ostida tuplangan gazlarni tabiiy gaz, uning konlarini gaz konlari deyiladi. Neftni qayta ishlash natijasida qayta ishlash usullariga karab hosil bo'lgan gazlarning tarkibi (o'rtacha) jadvalda berilgan. Gaz kuduklarini kazish neft kazishdan amalda farq kilmaydi. Respublikamizda sanoat sanoat mikyosida gaz kazib olish asosan 1965 yillardan keyin boshlandi,foydalaniladigan yirik gaz konlari Buxorodagi-Gazli, Korovulbozor, Dengizkul, Jarkok, Kashkadaryolagi Sho'rtan, Zevarda,Shimoliy va Janubiy Muborak, o'rtabulok, Pomir, Korakum, Kultok, Alan va boshqalar, jami 30 dan ortik, O'zbekiston 1976 yilga kelib 36.1mlrd.m3gaz ishlab chikardi. Bu Bolgariya, Chexiya va Slovakiya, Angliyada ishlab chikarigan gazlarning xammasini kushib hisoblagandagi miqdordan xam ortikdir. Hozirgi paytda Respublikamiz Yaponiya,Fransiya, Angliya kabi rivojlangan mamlakatlarni kushib xislblaganda xam ulardan ko'prok gaz ishlab chikarilmokda Tabiiy gazni qayta ishlashning asosiy yo'nalishlari Gazlarni quritish sxemasi Gazlarni adsorbsiya usulida quritish sxemasi Gazlarni tozalash sxemasi Qiziqarli savollar: E'tiboringiz uchun rahmat! ...