Kimyoviy muvozanat va uni siljitish shartlari

Kimyoviy muvozanat va uni siljitish shartlari Kimyoviy muvozanat Faqat qaytar reaksiyalar uchun xos. Qaytar reaksiyalar- ayni bir sharoitda qarama - qarshi tomonga boradigan reaksiyalar. N2 + 3H2 ↔ 2NH3 Qaytmas reaksiyalar faqat bir tomonga boradigan reaksiyalar. AlCl3 +3 NaOH → Al(OH)3 +3NaCl Har qanday qaytar reaksiyada dastlabki moddalar sarflanib , ularning konsentratsiyasi kamayib boradi, natijada to'g'ri reaksiyaning tezligi susayadi.Aksincha mahsulotlarning konsentratsiyasi ortishi bilan, ma'lum vaqtda, to'qri va teskari reaksiya tezliklari teng bo'lib qoladi. Kimyoviy muvozanat- to'g'ri va teskari reaksiyalarning tezliklarini tenglashgan holati Barcha moddalarning muvozanat konsetratsiyalari muvozanat paytida o'zgarmas bo'ladi. Kimyoviy muvozanat dinamik xarakterga ega. Bu degani to'g'ri va teskari reaksiyalar muvozanat holatda to'xtamaydi. Lye - Shatelye prinsipi Kimyoviy muvozanat holatida turgan sistemada Tashqi sharoitdan biri (P,T,c) o'zgartirilsa , muvozanat tashqi ta'sirini kamaytiruvchi tomonga siljiydi Bir bosqichli qaytar reaksiyar uchun Muvozanat holatida V1 va V2 : Bunda [a], [b], [c] va [d] - a, b, c va d; larning muvozanat konsentratsiyalari a,b,c va d - sxeometrik koeffisentlar k1 va k2 -, tezlik konstantalar. muvozanatda V1=V2 : Muvozanat konstanta tenglamasiKm: Km, ortishi bilan to'g'ri reaksiyaning mahsulotlarni miqdori ko'p bo'ladi. Temperaturani mivozanatga ta'siri Ekzotermik reaksiyalar:issiqlik chiqishi bilan sodir bo'ladigan reaksiyalar. 2SO2 + O2 ↔ 2SO3 + Q Endotermik reaksiyalar issiqlik yutilishi bilan boradigan reaksiyalar. N2 + O2 ↔2NO -Q Har qanday qaytar jarayonda reaksiyaning bir tomoni endotermik bo'lsa, qarama- qarshi tarafi ekzotermik bo'ladi. . Temperaturani muvozanatga ta'siri O'nnga siljitish uchun temperaturani pasaytirish kerak Endotermik reaksiya uchun temperaturani oshirish kerak. Temperature oshirilganda muvozanat endotermik reaksiya tarafga siljiydi. T↑ -Q Temperatura kamaytirilsa muvozanat ekzotermik reaksiya tomomga siljiydi. T↓ +Q Kimyoviy muvozanatga konsentratsiyani ta'siri Muvozanat o'nnga siljiydi agar: Dastlabki moddani konsetratsiyasi oshirilsa Mahsulotni konsentratsiyasi kamaytirilsa Bosimni muvozanatga ta'siri Bosim faqat gazlar sistemasiga mos!! Agar qaytar reaksiyada tenglamasida chap qismdagi molekulalar soni o'ng qismdagi molekulalar soniga teng bo'lsa m-n:N2 + O2 + 2NO u holda bosimning o'zgarishi muvozanatni siljitmaydi. Bosimni muvozanatga ta'siri Bosimni oshirilishi kimyoviy muvozanatni hajm kamayishiga olib keladigan reaksiya tomonga siljiydi. N2 + 3H2 2NH3 + Q Bosim oshganda muvozanat hajm kam tarafga siljiydi!!(mol kam tarafga) 1 mol 3 mol 2 mol Каtalizatorlar muvozanatni siljitmaydi! Muvozanat qaysi tomonga siljiydi? Qaysi moddalarni konsentratsiyalari oshirilganda kimyoviy muvozanat chap tarafga siljiydi? 2NO + Cl2 = 2NOCl + Q? а) NO; б) Cl2; в) NOCl; г) vaqt o'tishi bilan o'zi siljiydi. ...