Kompleks birikmalar, ularning sinflanishi, nomlanishi, bog' tabiati. Kompleksonometriya. Xelatoterapiya

O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni Saqlash Vazirligi Toshkent Tibbiyot Akademiyasi MUStaqil ish Mavzu: Kompleks birikmalar. ularning Sinflanishi, nomlanishi. Kompleks birikmalarda bog' tabiati. Kompleksonometriya. xelatoterapiya Guruh: 107-A Bajardi: Mirzayeva D. ; O'ktamova M. Tekshirdi: Abilkosimov A. Kompleks Birikmalar Ko'riladigan savollar: Kompleks birikmalar Verner nazariyasi Kompleks ion zaryadi, kordinatsion soni Ligandlar, ligandlar sig'imi Kompleks ichki sferasi Chugayev halqalar qoidasi Kompleks birikmalar sinflanishi, nomlanishi, izomeriyasi S,p,d-elementlarning kompleks hosil qilishga moyilligi Kompleks birikmalarda bog' tabiati Kompleks birikmalar barqarorligi Ichki komplekslar, helatlar Endogen kompleks birikmalar Karboksi va karboksigemoglobin Tibbiyotda ishlatilinadigan kompleks birikmalar Kompleksonometriya. Helatoterapiya Kompleks birikmalarda bog' tabiati Kompleks birikmalarda bo'ladigan kimyoviy bog'lanish dastlab elektrostatik nazariya asosida talqin qilindi. Keyinchalik 3 ta nazariya yaratildi: Valent bog' nazariyasi Kristall maydon nazariyasi Molekular orbital Oxirgi 2 ta nazariya asosida ligand maydon teoriyasi paydo bo'ldi Valent bog' nazariyasi Valent bog' nazariyasini birinchi marta L. Poling qo'llagan. Bu nazariyaga ko'ra - kompleks birikmalarda markaziy ion bilan ligand orasida donor-akseptor bog' hosil bo'ladi. Markaziy ion - akseptor; ligand - donor Kovalent bog'lanish metal atomi va ligand orbitallarini o'zaro qoplashi hisobiga vujudga keladi. Valent bog' nazariyasi bilan quyidagilarni tushuntirish mumkin: Birikmalarni Koordinatsion soni va geometrik shakllarini Magnit xossalarni Kamchiliklari: Birikmalar rangi Sendvich kompleks birikmalar tuzilishi Kristall maydon nazariyasi Kristall maydon nazariyasi G. Bete va Van-Flek tomonidan 1930 yilda taklif qilingan Bu nazariyaga ko'ra: Metall va ligand o'rtasidagi ta'sirlashuv metallning (+) kationi va ligand orbitalidagi elektronlar zaryadi tufayli vujudga keladi. Ligand metall ioniga yaqinlashgan sari ligand elektronlari metallning ayrim d-orbitallariga yaqinlashib qoladi. d-orbital elektronlari va ligand elektronlari bir xil zaryad tufayli bir-birini itaradi. Natijada o'sha d-elektronlar energiyasi oshib ketadi. Natijada - metallning d-elektronlari ligandlar egallagan joyni band qilmaslikka intiladi KMN yordamida tushuntirish mumkin: Kompleks birikmaning rangi Magnit xossalarini Kamchiliklari Ligandalar zaryadli nuqta deb qaraladi Molekular orbital nazariyasi Molekular orbital nazariyasi 1935-yil Van-Flek tomonidan qo'llanilgan.da Bu nazariyaga ko'ra - molekula - atomlar guruhi emas, bir butun tizim sifatida qabul qilinadi. Molekuladagi barcha elektronlar orbitallarga taqsimlangan. Atom orbitalidan farqi - molekula orbitallari ko'p markazli bo'lib, 2 va undan ortiq atom yadrolari uchun umumiy. Molekular orbitallarning 3 turi mavjud Bog'lovchi Bo'shashtiruvchi Bog' hosil qilishda ishtirok etmaydigan Bog'lovchi molekular orbitaldagi elektronlar bog'ni mustahkamlaydi. Bo'shashtiruvchi molecular orbitallar(BO'MO) dagi elektronlar bog'ni destabillashtirishga( bo'shashtirishga) harakat qiladi. BMO dagi elekronlar soni BO'MO nikadn ko'p bo'lgandagina - molekula mustahkam bo'ladi. Ichki komplekslar. Xelatlar markaziy atomi bir vaqtning o'zida ligandning ikki va undan ortiq funksional guruhi bilan bog'lanadigan kompleks birikmalar-ICHKI KOMPLEKS BIRIKMALAR yoki XELATLAR deyiladi. KOMPLEKSON- xelatlarning ligandlari. Kompleksonlar ko'pchilik kationlar bilan mustahkam, suvda ...