Abbosxan Sobirxonovich To'raev

Abbosxan Sobirxanovich To'raev Abbosxan Sobirxanovich To'raev 1947 yilning 21 iyunida Toshkent shahrida tavallud topgan. 1970 yil Toshkent davlat universitetini bitirgan. U mumiy mehnat staji 50 yil, shundan 21 yili Fanlar akademiyasi tizimida. Mehnat faoliyati: 1965 - 1970 yy. - Toshkent Davlat universiteta talabasi, 1970 - 1973 yy. -Paxta tsellyulozasi kimyosi va texiologiyasi ilmiy-tekshirish instituti aspiranta, 1973 - 1976 yy. - kichik ilmiy xodimi, 1976 -1979 yy. - ilmiy kotibi, 1979 - 1984 yy. - katta ilmiy xodimi, 1984 - 1993 yy. - laboratoriya mudiri, 1993 - 1996 yy. - O'zR FA Bioorganik kimyo instituti laboratoriyasi mudiri, 2006 y.dan 2012 y.gacha institut direktsri vazifasini bajaruvchi, 2012 yildan institut direktori bo'lib ishlab kelmoqda. 20Q3 yil «O'zbekiston Respublikasida xizmag' ko'rsatgan ixtirochi va ratsionalizator» faxriy unvoni va 2012 yil «Fidokorona mehnatlari uchun» ordeni sohibi bo'lgan. Kimyo faplari doktori (1993 yil), professor (1994 yil). 1974 yilda Toshkent Davlat universiteta qoshidagi Ixtisoslashgan Kengashda (hozirgi Milliy Universitet) professor Sh.Nadjimutdinov rahbarligida «Polixlorangdrid hosilalari asosida fiziologik faol polimerlar sintezi va ularning tadqikoti» mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1993 yilda Paxta tsellyulozasi kimyosi va texiologiyasi ilmiy-tskshirish ikstitutidagi Ixtisoslashgan Kengashda «Polimer karboksi kislotalar: sintezi, o'zgarishi, xossalari va ular asosida medikobiolognk polimerlar» mavzusida doktorlik disserta-tsiyasini himoya qilgan. A.To'raev kimyo fanining yuqori molekulyar birikmalar, tsellyuloza kimyosi va texiologiyasi sohatari bo'yicha taniqli mutaxassis. U kimyo fanining dolzarb yo'nalishlaridan biri tibbiy biologik polimerlar olish, ularni o'rganish bo'yicha ilmiy izlanishlar olib boradi. Uning tomonidan tsellyuloza va gidrofil hosilalarining- kimyoviy reaksiyalari o'rganilgan hamda -ular asosida molekulyar konstruksiyalash prinsiplariga asoslanib yangi dori preparatlari hamda xirurgik jihozlar yaratish muammolari s ilgan. A.To'raevning ilmiy izlanish sohasi o'z ichiga tibbiyot uchun biomos gidrofil polimerlarni o'rganish bilan bog'liq. U tabiiy va sintetik gidrofil polimerlar va ularning hosilalariesh kimyoviy modifikatsiyalashnng o'ziga xosliklari, polimerlarning molekulyar va nadmolekulyar strukguracharish aniqlash, ular asosida dorivor preparatlar hamda xirurgik jihozlarini yaratish ustida izlanishlar olib borgan. Izlanishlar natijasida tsellyulozani karboksimetillash jarayonining qonunichtlari batafeil o'rganilgan va ular asosida dorivor preparatlar olish texiologiyasi ishlab chiqilgan. Uiing rahbarligida o'simlik chiziqsimon polisaxaridlari (tsellyuloza, pektin, gapaktomannanlar) ni karboksimetillash va sulfatlash sharoitlari uchun katgaliklar aniqlangan. Kerakli molekulyar kattalikli karboksimetil va sulfat tsellyulozalar olish imkoniyatlari o'rganildi, birinchi marta sonolimerlanuvchi monomerlar juftligi: metakriloilxlorid - vinilpirollidon, metakriloilxlorid - mstakrilovaya kislota va boshqalar misolida reaksion faol somonomerlar sopolimerizatsiya reaksiyasi «anomal krnuniyatlari» aniklandi. Birinchi marta karboksimyotil-tsellyulozalarni bifuikpional birikma.1ar bilan kimyoviy tikii! va mahsulotlarnish tibbiy - biologik xossalari, sintetik polimerlar asosida sopolimerlar sintezi va ularning biomosligi, tirik organizmlarga zararsizlik darajalari, polimer dorivor preparatlar, ular asosida xirurgik jihozlar ishlab chiqarishning amaliy imkoniyatlari ...