Aminlarning xossalari diaminlar

Aminlarning xossalari diaminlar Aminlarning tuzilishi va asosliligi, aminlarning reaksiyalari, diaminlar, aminlarning ishlatilishi Aminlar ammiakka o'xshagan, asosli xossaga ega bo'lgan moddalar bo'lib, ammiakka nisbatan zaharliroqdir. Quyidagi kimyoviy reaksiyalar uning asos ekanini, ammiakka o'xshashligini ko'rsatadi; CH3NH2 H2O CH3-NH3OH- CH3NH2 HCl CH3-NH4Cl- CH3)4NCl- AgOH (CH3)4NOH- + AgCl Aminobirikmalarning ammiakka o'xshab asosli xossa namoyon qilishi ularning tarkibidagi azot atomida taqsimlanmagan elektron juftning mavjudligidir: Bu elektron juft fazoda shunday o'rin egallaydiki, aminobirikmalar tarkibidagi azot piramida cho'q- qisida joylashadi, uning valent burchaklari 106-1080 ni, ya'ni tetraedrik burchakka yaqin burchakni tashkil qiladi. Bundan shunday xulosa chiqadiki, azotning elektron orbitalari xuddi uglerod atomining elektron orbitalariga o'xshab, sp3- gibridlangan holda bo'ladi. Azot atomi taqsimlanmagan elektron hisobiga to'rtinchi bog' hosil qilib, to'rt almashgan ammoniy tuzlarini hosil qilganda optik faol enantiomerlar hosil bo'ladi: Aminobirikmalarning asosliligini ifodalash uchun ammoniy ionlarining kislotalilik konstantalaridan rKVн -lg rKVн foydalaniladi. Ammiakka nisbatan birlamchi aminlar, birlamchi aminlarga nisbatan esa ikkilamchi aminlar kuchli asoslardir. Ikkilamchi aminlardan uchlamchi aminlarga o'tganda asoslilik fazoviy sababga ko'ra biroz kamayadi. Quyidagi jadvalda to'yingan aminobirikmalarning asosliliklari keltirilgan. Jadval Ammiak va to'yingan aminlarning asosliliklari Aminobirikmalarning kimyoviy xossalari, asosan azot atomidagi taqsimlanmagan elektron juftning mavjud ekani bilan belgilanadi. Boshqa kimyoviy xossalar esa N-H va C-N bog'larining reaksiyalari bilan bog'liq. M-n: Aminlar kislota xlorangidridlari bilan almashingan amidlar hosil qiladi; Bu reaksiyada metilamin nukleofil reagent vazifasini bajaradi. Reaksiya esa karbonil uglerod atomidagi nukleofil almashinishdir: Birlamchi aminlarning aldegid yoki ketonlar bilan reaksiyasi ham shunga o'xshash mexanizmda boradi. Reaksiya natijasida iminlar yoki azometinlar hosil bo'ladi: Ikkilamchi aminlar bilan to'yinmagan aminlar (enaminlar) va aminallar hosil bo'ladi: Birlamchi va ikkilamchi aminlar nitroniy tuzlari bilan N-nitroaminlar hosil qiladi: Birlamchi va ikkilamchi aminlar juda kuchsiz NH-kislotalar hisoblanadi. Ular metallorganik birikmalar bilan metallarning alkilamidlarini hosil qiladi: Aminlarning birlamchi, ikkilamchi yoki uchlamchi ekani ularning nitrit kislota bilan reaksiyasida ko'rinadi: CH3NH2 HONO CH3OH H2O N2 (CH3)2NH HONO (CH3)2N-NO H2O (CH3)3N HONO (CH3)3NHNO2 Birlamchi aminlar bilan xloroformning ishqorli spirt eritmasidagi reaksiyasida qo'lansa hidli izonitrillar hosil bo'ladi: R-NH2 CHCl3 3NaOH R-NC 3NaCl 3H2O Shuning uchun bu reaksiyadan birlamchi aminlarni sifat jihatdan aniqlashda foydalaniladi. Uchlamchi aminlar vodorod peroksidi bilan oksidlanganda uchlamchi aminlarning oksidlari hosil bo'ladi: R3N H2O2 R3NO H2O Diaminlar - tarkibida 2 ta aminoguruh tutgan birikmalardir. Ammo 2 ta aminoguruh turli uglerod atomlarida joylashgan bo'lgandagina diaminlar qarorli bo'ladi. 1 ta uglerod atomi 2 ta aminoguruhni tutib turaolmaydi. Diaminlarga misollar; NH2-CH2-CH2-NH2 ' etilendiamin, 1,2-diaminoetan H2N-(CH2)6-NH2 geksametilendiamin Ular digalogenalkanlarga ammiak ta'sir ettirib olinadi: Cl-CH2-CH2-Cl 4NH3 NH2-CH2-CH2-NH2 2NH4Cl Diaminlar-dinitrillarni yoki dioksimlarni qaytarib olinishi ham mumkin. Diaminlar birlamchi monoaminlarga o'xshab kimyoviy reaksiyalarga kirishadi. ...