Aromatik aminobirikmalar. Anilin

Наши координаты Aromatik aminobirikmalar Anilin Aromatik aminobirikmalar ham xuddi yog' qatori aminobirikmalari kabi ammiakning hosilalari hisoblanadilar. Toza aromatik aminobirikmalarda aminoguruh benzol halqasidagi uglerod atomi bilan bevosita bog'langan bo'ladi. Aminoguruhi yon zanjirda joylashgan aminobirikmalar yog' qator aminobirikmalarning xossalarini takrorlaydilar. Fizik va kimyoviy xususiyatlari Aromatik aminlar - suyuq yoki qattiq moddalar bo'lib, yoqimsiz hidga ega. Suvda kam eriydi, zaharli. Aromatik aminlarning asoslik xossalari yog' qator aminlarnikiga nisbatan kuchsiz ifodalangan. Masalan, metilaminning dissotsiyalanish konstantasi 4,4.10-5 ga teng bo'lsa, anilinniki esa 3,8.10-10 ga teng. Ularning suvdagi eritmalari asos xossasiga egadir Aromatik aminlar aminoguruh va benzol halqasi hisobidan kimyoviy jarayonlarga kirisha oladilar. 1. Alkilaminlarga o'xshash birlamchi va ikkilamchi aminlar azotdagi vodorodni alkil guruhiga almashtira oladilar. Bu jarayondan ikkilamchi va uchlamchi aminlarni olishda foydalaniladi: Birlamchi va ikkilamchi aminlarga atsillovchi agentlar bilan ta'sir etilganda, azotdagi vodorodlar kislota qoldig'iga almashinadi. Masalan, anilinga sirka angidridi yoki sirka kislota qo'shib qizdirilganda atsetanilid hosil bo'ladi: Aminlarning oksidlanishi . Aromatik aminlar yog' qator aminlariga qaraganda oson oksidlanadilar. Ular, hatto uzoq saqlanganda ham oksidlanib ketadilar, anilinni xromli aralashma bilan oksidlanganda qora bo'yoq «qora anilin» hosil bo'ladi. Aromatik aminlar triftoratsetil gidroperoksidi bilan oksidlangan tegishli nitrobirikmalarni hosil qiladilar: Anilin (fenilamin) С6H5NH2 - aromatik aminlardan eng asosiysi: Anilin Tuzilishi C6H5NH2 - anilin Fizikaviy xossalari Anilin - 60C da suyuqlanadigan, 1820C da qaynaydigan rangsiz suyuqlik, suvda yomon eriydi. Saqlash vaqtida qorayib ketadi, zaharli. Birinchi marotaba 1826 yilda indigoni ohak bilan haydash natijasida hosil qilingan. 1842 yilda anilinni N.N.Zinin nitrobenzolni qaytarib hosil qilgan. Kam miqdorda toshko'mir smolasida bo'ladi. Texnikada nitrobenzolni qaytarib olinadi. Katta miqdorda bo'yoqlar ishlab chiqarishda qo'llaniladi. Zinin reaksiyasi: C6H5NO2 + 6H C6H5NH2 + 2H2O Olinishi: Nikolay Nikolayevich ZININ 1812-1880 Olinishi: Sanoatda C6H5NO2 + 3H2 250-300C,Ni,Cu C6H5NH2 + 2H2O C6H5NO2 + 6[H] Fe,HCl,H2O C6H5NH2 + 2H2O (Zinin, 1842) Laboratoriyada: C6H5NO2 + 2Al + 2NaOH + 4H2O C6H5NH2 + +2Na[Al(OH)4] C6H5NО2 + 3Zn + 6HCl C6H5NH2 + 3ZnCl2 + 2H2O C6H5Cl + 2NH3 P,t,Cu2O C6H5NH2 + NH4Cl Kimyoviy xossalari Bromlash (sifat reaksiyasi): HCl bilan reaksiyasi: Kimyoviy xossalari: Karbon kislotalar bilan ta'siri: Anilin tuzining ishqor bilan ta'siri: Kimyoviy xossalari Angidridlar bilan: Kimyoviy xossalari Sulfat kislota bilan: P-aminobenzolsulfokislota Ishlatilishi: Dimetilanilin - 1930C da qaynaydigan suyuqlik, bo'yoqlar, portlovchi moddalar olishda ishlatiladi. Difenilamin - 540C da suyuqlanadigan kristall modda. Bo'yoqlar tayyorlashda, poroxni barqarorlashtirishda ishlatiladi. Toluidinlar - tegishli nitrotoluollarni qaytarish orqali olinadilar. Bo'yoqlar ishlab chiqarishda ishlatiladilar. Ishlatilishi: Metiloranj sintezi: H2SO4 NH2 Sulfanil kislota 4-diazobenzol-sulfokislota + N(CH3)2 HO3S metiloranj 1. 2. 3. E'tiboringiz uchun raxmat! ...