Bog'lanish turlari

Bog'lanish turlari Reja: Kovalent bog'lanish Qutbli bog'lanish Vodorod bog'lanish Metall bog'lanish Donor-aktseptor bog'lanish Kimeviy bog'lanish turlari va ularning hosil bo'lishini tushuntirish. Molekulalararo bog'lanish. Kimyoviy bog'lanish turlari. Ion bog'lanish. Ishkoriy metallar bilan galogenlar qarama-qarshi xossali elementlar bo'lganligidan, ular reaksiyaga oson kirishadi. Reaksiya paytida ularning ikkalasi xam mustahkam sirtki kavat hosil qiladi, ammo ularning biri musbat, boshqasi esa manfiy ion xoliga utganidan o'zaro elektrostatik tortishib turadi. Elektromanfiyliklari orasida tafovut katta bo'lganda elementlar bir-biri bilan shunday ion bog'lanishlar hosil tsiladi. Masalan, Na+Cl=NaCI, yani Na +CI=NaCl yoki Na Cl Na Cl Bunday ion bog'lanishlarga, bazan elektrovalent, bazan esa geterokutbli (ko'p kutbli) bog'lanishlar deb xam ataladi. shunday bog'lanishni Sa bilan S1, K bilan orasida xam bo'ladi (boshqa misollarni xam keltirish mumkin). Bunday bog'lanish natijasida hosil bo'lgan moddalar ion krisstal moddalar bo'lib ular molekulalar xolida bulmasa xam shartli ravishda NaCI, KCI, KBr, KF va xakoza tarzda yoziladi.Aslida ular kristall xolida xam suyuklangan,suvdagi eritmada va bug xolida xam ionlardan iborat, yani, masalan: K+ Cl + , N a+ S1' xolida bo'ladi. Kovalent bog'lanish Agar reaksiyaga kirishuvchi elementlarning elektromanfiyliklari teng yoki bir-birga yaqin bulsa, elektronlar bir atomdan ikkinchisiga utmaydi. Bunda o'zaro ta'sir etuvchi elementlar amotlarining valent elektronlari bu elementlar uchun umumiy bo'lgan juft elektronlarni tashkil qiladi. Atomlarning bunday bog'lanishiga kovalent yoki atom bog'lanish deyiladi.Kupgina elementlarning atomlari o'zaro kovalent boglangan, masalan: H2,O2,N2,SI2,Vg2 va xakozo. Kupgina kimeviy xossalari bir-biriga yaqin elementlar xam o'zaro kovalent boglanadi SO2, NN 3 ,SO2, va xakozo. Masalan, vodorod molekulasi kurilsa, u 2 ta vodorod atomidan tashkil topgan. Vodorod atomining yadrosi atrofida fakat bitta kavat bo'lib unda bitta elektron aylanib turadi. Lekin malumki, yadrodan keyingi kavatda ikkita elektron bo'lganda u mustahkam bo'ladi. Shuning uchun xam vodorodning ikkita atomidagi bittadan elektronlar o'zaro birlashib juft hosil qiladi. Ular ikkala atomning yadrosiga xam birday taalukli bo'lgani uchun ikkala yadro atrofida aylanadi va umumky juft elektron deb ataladi. Xuddi shunday CI2 da juft elektron xrsil knlish uchun xar kaysi atomdan bitta elektron, N2 da esa xar kaysi atomdan uchta elektron katnashadi. SN4 da esa uglerodni 4 elektroni juft elektronlar hosil qilishda ishtirok etadi. Qutbli bog'lanish Agar reaksiyaga kirishuvchi elementlarning elektromanfiyliklari bir-biridan farq kilsa, lekin bu farq ion bog'lanish hosil kiladigan darajada katta bulmasa, kutbli boglaiish vujudga keladi. Bunday borlar hosil bo'lishida elektronlar uzilmaydi xam, biriktirib olinmaydi xam. Bunda ikki elementni elektronlaridan hosil bo'lgan juft elektronlar, kovalent bog'lanishdagi kabi, shu elementlarga birday taaluki, ularning yadrolari atrofida birday aylanadi, lekin elementlardan biriga yaqinrok surilgan bo'ladi. Demak, kutbli bog'lanish xam kovalent bog'lanishdir, lekin ...