Di va polisaxaridlar

Di va polisaxaridlar Reja: Qaytaruvchi disaxaridlar. Dekstran Tsellyuloza (kletchatka) Xitin Di va polisaxaridlar Tabiiy disaxaridlar (biozlar) ikkita bir xil yoki har xil monosaxaridlarning qoldiqlaridan iborat. Ularning O-glikozidlar (to'liq atsetallar) bo'lib ulardagi monosaxaridlar qoldiqlarning biri aglikon vazifasini bajaradi. Atsetal tabiati bilan disaxaridlarning kislotali muhitda (ishqoriy muhitda emas) monosaxaridlarni hosil qilish bilan boradigan gidrolizlanish qobilyatiga bog'liq: MALTOZA +SUV → D-glyukoza + D-glyukoza Tsellobinoza + suv → D-glyukoza + D-glyukoza Laktoza + suv → D-glyukoza + D-galaktoza S12N22O11 saxaroza + suv → D-glyukoza + D-fruktoza Monosaxaridlar qoldiqlarining bog'lanishini 2 turi bor: Bitta monosaxaridning yarimatsetal (glikozid) ON-guruhi va boshqasining spirtli ON-guruhi (disaxaridlarni qaytaruvchi guruhlar) hisobiga. Ikkita monosaxaridlarning yarimatsetal glikozid ON-guruhlar orqali. Disaxaridlar monosaxaridlarga xos bo'lgan ko'pgina reaksiyalarga kirishadilar, masalan oddiy va murakkab efirlarni hosil qiladilar, glikobion kislotalarga xos oksidlanadilar va boshqa. Qaytaruvchi disaxaridlar. Maltoza, solod shakari(maltuim-solod-sumalak) solodda uchraydigan shuningdek so'lak bezlari ajratadigan - amilaza fermenti ta'sirida parchalanish mahsulotidir. U saxarozaga nisbatan 3 marta mazasiz: Qaytaruvchanlik xossasi α-D-Glyukopiranozil-(1-4)-α- D-glyukopiranoza α-D-Glyukopiranozil-(1-4)-β- D-glyukopiranoza navro'zning shox taomi -sumalak: tokoferol, vit Ye yoki hayot ildizi jenshen bilan barobardir. Tsellobioza. tsellyuloza polisaxaridini to'liq bo'lmagan gidrolizidan hosil bo'ladi. Tsellobiozalarning eritmalarini mutorotatsiya xossalariga ega: β-(1-4)glikozid bog' tsellobioza Laktoza. (sut shakari) sutda bo'ladi ( 4-5%) va sutni zardobidan ajratib olingandan so'ng olinadi. U β-(1→4) glikozid bog'i bilan bog'langan D-galaktopiranoza va D-glikopiranoza qoldiqlaridan tuzilgan: β-D-galaktopiranozil-(1→4)- β-D-glyukopiranoza laktoza Laktoza farmatsevtika amaliyotida kukun va tabletkalar tayorlashda ishlatilinadi, chunki u shakarga qaraganada gigroskopik, shuningdek emiziklik bololarga ozuqa sifatida ishlatilinadi. U 4-5 marta saxarozaga qaraganda shirin tamsiz. Dekstran Dekstranlar qon plazmasi o'rniga ishlatilinadi, ammo tabiiy dekstranlarning molekulyar og'irligining kattaligi (bir necha million) eruvchanligini yomonlashtiraliva shu sababli inyeksiya uchun ishlatilinadigan eritmalarni tayorlashda ularni ishlatilinishi mumkin bo'lmaydi. Shuning uchun kislotali gidroliz yoki ultrazvuk yordamida molekulyar og'irligi 50-100 ming gacha kamaytirib klinik dekstranlar olinadi(poligyukin preparati). Dekstranlar antigen xossaga ega. Tish yuzasida uchraydigan bakteriyalar yordamida sintezlanadigan dekstranlar hosil bo'ladigan tish kirini tarkibiy qismi bo'ladi. Desktranlar α-D-glyukopiranoza qoldiqlardan tuzilgan. Ularning molekulalari keng tarqalgan. Bog'ning asosiy turi α-(1→6), tarmoqlangan joyida α-(1→4), α-(1→3), va kamroq α-(1→2), glikozid bog'lar: α-(1→3) α-(1→4) Tsellyuloza (kletchatka): Keng tarqalgan tabiiy polisaxaridlar. U katta mexanik mustahkamlikka ega va o'simlikning tayanch materiali bo'lib xizmat qiladi. Yog'och 50-70 % tsellyulozani saqlaydi, toza paxta tsellyulozadan iborat. Tsellyuloza - qog'oz, to'qimachilik va boshqa sanoatlarning sohalarida muhim xom-ashyo bo'lib xizmat qiladi. β-(1→4)glikozid bog'lar bilan bog'langan D-glyukopiranozaning zvenolari tuzilish birligidir. Tsellyulozaning biozli qismi tsellobiozadir. Bunga zanjirning ichida hamda qo'shni zanjirlar o'rtasida vodorod bog'lari hosil bo'lish imkonini beradi: β-(1→4) Tsellyuloza Zanjirning bunday joylanishi yuqori mustahkamlik , suvda erimaslikni ...