G. Teylor energetik va S.E. Roginskiyning kimyoviy nazariyalari

G.Teylor energetik va S.E.Roginskiyning kimyoviy nazariyalari Reja: G.Teylor energetik nazariyasi S.E.Roginskiyning kimyoviy nazariya G.Teylor energetik nazariyasi Kataliz hodisasining keng tarqalganligi, uning katta amaliy ahamiyatga egaligi va sirtdan qaraganda tushunish qiyin bo'lgan hodisalarning yuz berishi okibatida, kataliz hodisasining nazariyasini o'rganish zaruriyatini tug'diradi. Hozirda katalizni to'la-tukis tushuntirib beradigan yagona nazariya yo'q, lekin katalizning turli tomonlarini ayrim - ayrim holatlarini tushuntirib beruvchi nazariyalar mavjud. Ammo bu nazariyalar hali mukammal emas. Ularni yaxlit nazariya qilib birlashtirish yulida intilishlar bo'lsa ham bu sohada ishlar hali avj olgan emas. Kataliz nazariyasi tarixiy nuqtai nazardan ikki gruppaga: kimyoviy nazariyaga (oraliq birikmalar nazariyasi) va fizikaviy nazariyaga bulinadi. Oraliq birikmalar nazariyasi gomogen katalizni yaxshi tushuntirib bersa geterogen katalizda kuzatilgan turli sabablarni tushuntirib bera olmayda. Masalan, katalizator yuzasining tuzilishini ta'sirini va zaharlanish hodisasi singari bir qancha farqlarni tushuntirib bera olmaydi. Bundan tashqari, bu nazariya kataliz hodisasini kimyoviy tomonini hisobga olib, fizikaviy tomonini hisobga olmaydi. So'nggi vaqtlarda bu nazariya katalizni fizikaviy etiborga oldi va okibatda kataliz nazariyasini to'larok tushuntirish imkonini berdi. Katalizning fizikaviy nazariyasi. Bu nazariya adsorblanish jarayoniga asoslangan. Fizikaviy nazariya geterogen katalizdagi ko'p gina kuzatishlar va tajribadan olingan natijalarni tushuntirib bera oladi. Shuning uchun adsorbstiya haqida qisqacha to'xtalib o'tamiz Gaz va buglarni qattiq moddalarga yutilishi murrakab jarayon bo'lib, asosan, uch xil ayrim jarayondan adsobrstiyalanish va kapillyar suyuqlanish deb atalgan jarayonlardan iborat. Gazning qattiq modda ichida diffuziyalanishi, uning butun massasi bo'yicha yutilishi, umuman, bir moddaning ikkinchi modda ichida erishi adsorbstiyalanish deyiladi. Gazning qattiq modda yuzasida zichlanishi va umuman, bir moddani ikkinchi modda yuzasida ushlanib qolishi adsorbstiyalanish deyiladi. Ko'pincha adsorbstiyalanish va absorbstiyalanish jarayonlari bir vaqtda boradi. Bunday jarayon sorblanish deyiladi. Yutuvchi modda adsorbent (sorbent), yutilayotgan modda esa adsorbtiv(sorbtiv) deb ataladi. Adsorblanish ikki xil bo'ladi-fizikaviy va kimyoviy adsorblanishda - adsorbtiv adsorbent yuzasiga turli kuchlar vositasi bilan tortilishi mumkin. Bu ularning tabiatiga bog'lik. Fizikaviy adsorblanishda adsorbtiv adsorbent yuzasiga kuchsiz bog'langan bo'lib, bir -biriga Van-der-Vals kuchi bilan tortilib turadi. Jumladan, agar adsorbtiv molekulalari qutublangan bo'lsa, u yuzaga orientastion kuch bilan tortiladi. Adsorbtiv molekulalari qutblanmagan bo'lsa, ular adsorbent yuzasidagi mavjud zaryadlar yoki dipol molekulalari ta'sirida indukstion dipolga ega bo'lishi mumkin. KIMYoVIY ADSORBЦIYa. Kimyoviy adsorblanishda valent kuchlari ta'sirida adsobrtiv molekulalari adsorbent yuzasiga kimyoviy bog'langan bo'ladi. Bu xil adsorbstiyalanish kimyoviy adsorbstiyalanish deyiladi. Adsobrtiv adsorbent yuzasidagi molekula, yoki ionlar bilan kimyoviy reakstiyaga kirishib yoki bo'linmagan elektron juft hisobiga (Lyuis tipidagi birkma holida sirt birikma hosil qiladi . Masalan, kislorodni aktiv ko'mirga 0 0Sda adsorblab, so'ngra chiqarilsa, uning ko'p qismi shu temperaturada qayta kislorod holida , bir qismi esa yuqori ...