Ikki va ko'p asosli aromatik karbon kislotalar

Ikki va ko'p asosli aromatik karbon kislotalar Reja: Naftalinni olinish usullari Kimyoviy xossalari Dekarboqsillanish reaksiyasi Ikki va ko'p asosli aromatik karbon kislotalar Aromatik ikki asosli kislotalar tarkibida 2 ta -SOON gruppa bo'lib, ular bevosita benzol halqasiga bog'langan bo'ladi. Karboqsil gruppaning o'zaro joylanishiga qarab, ikki asosli aromatik kislotalar orto-,meta-,para- izomerlar holida bo'ladi. Ftal k-ta ; o-izomeri izoftal k-ta ;m-izomeri tereftal k-ta ; p-izomer rKa=2,45; S.x=200S rKa=3,46; C.x.=3480S rKa=3,41 ; S.x.=300S Olinish usullari: Sanoatda naftalinni havo kislorodi ishtirokida oksidlanadi: + 2 NH3 Kimyoviy xossalari: Ishqorlar bilan reaksiyaga kirishib nordon va o'rta tuzlar hosil qiladi. SOCl2 -xlorangidriglar, spirtlar bilan to'liq va to'liqmas murakkab efirlar, NH3 bilan to'liq va to'liqmas amidlar hosil qiladi. Bundan tashqari SE reaksiyalarga ham benzol halqasi kirishadi. Issiqbardosh alkid smola, gliftal smolalar texnikada eng pishiq plyonkalar va lak-bo'yoq sifatida qo'llaniladi. m n +m Lavsan- tola va plyonkalar tayorlanadi. Nomlash: Rossiya - lavsan. Angliya - terilen, AQSH - darkon, Chexiya - tesil, Trevir; Kremplen va boshqa. Eng pishiq, kimyoviy barqaror. Undan qilingan kiyimlar dazmol talab qilmaydi, arqonlar magnitafon lentalar, ko'ylaklar, kastyumlar tayorlanadi. Tibbiyotda qon tomirlar va tomoq(traxeya)lar tayorlangan. Lavsan sifati bo'yicha sherst bilan barobar. O'zaro kondensatlanib ftaleinlar hosil qiladi va bo'yoq modda sifatida ishlatiladi. Atsidometrik analizlarda, ishqoriy indikator sifatida -Repelent sifatida chivinlarga qarshi ishlatilinadi. Dekarboqsillanish reaksiyasi: dibenzoilbenzol Ftal kislotasining dikaliy tuzini qizdirilganda izomerlanadi: Naftalin 1,8 dikarbon kislota Naftalin 2,6 dikarbon kislota Di K- tuzi. Di K- tuziga izomer. Aldokislotalar EE uch molekulasi reaksiya jarayonida halqalanish sodir bo'lib, Trimezin kislotaning EE hosil bo'ladi. 3 -3N2O O'zaro kelishish yoki o'zaro almashinish reaksiyasi: Daraxt ko'miri ozgina oksidlansa ayniqsa archani ko'mir daraxtini, undan hosil bo'lar ekan. Nitrogruppani xlor bilan siqib chiqarish: Adabiyotlar: O.Ya.Neyland Organicheskaya ximiya. M.: «Vusshaya shkola», 1990. S.166-172, 658-681. A.N.Nesmeyanov, N.A.Nesmeyanov Nachala organicheskoy ximii. M.: «Ximiya». 1970. Kniga 2. S.288-376. A.E.Agronomov Izbrannue glavu organicheskoy ximii. M.: «Ximiya». 1990. S.474-589. K.N.Axmedov, H.Y.Yo'ldoshev Organik kimyo usullari. 2 qism. T.: «Universitet». 1993. 80-136 b. ...