Kimyoviy muvozanat. Reaksiyaga kirishuvchi moddalar konsentratsiyasining, temperaturaning kimyoviy muvozanatga ta'siri

REJA Kimyoviy reaksiyalar tezligi Reaksiya tezligining temperaturaga bogliqligi Kimyokiy muvozanat Kimyoviy muvozanatning siljishiga temperatura о'zgarishining ta'siri Katalizga oid tajribalar MAVZU: Kimyoviy muvozanat. reaksiyaga kirishuvchi moddalar konsentratsiyasining, temperaturaning kimyoviy muvozanatga ta'siri Kimyoviy reaksiyalar tezligi Kimyoviy reaksiyalar tezligining reaksiyaga kirishayotgan moddalar konsentratsiyasiga bog'liqligi. a) 1i li natriy tiosulfat (Na2 ) eritmasi ustiga 1i li sulfat kislota eritmasidan qо'ying. Natriy tiosulfatning sulfat kislota bilan о'zaro ta'siri natijagida oltingugurt hosil bо'lgani uchun eritmaning loyqalanishrni kuzating: ' - Na,S203 + N2S04 = Ka,S04 + S0: ■+ § + H20 reaksiyaning tezligini reaksiyaning boshlanishidan to eritmaning ma'lum darajada loyqalanishigacha aicha ketgan vaqt xarakteilaydi: b) Uchta katta probirkalarda (nomerlangan) natriy tiosulfatning (1:200) suyultrniyagan eritmasidan kuyidagi xajmlarda kuying: Birinchi probirkaga - 5 ml, ikkinchi probirkaga -10ml, uchinchi probirkaga - 15 ml. Birinchi probirkadagi eritma ustiga - 10 ml, ikknichi probirkaga - 5 ml suv quying. Uchta boshqa probirkaga 5 ml dan suyultirilgan (1:200) sulfat kislotadan soling. Natriy tiosulfatli probirkalarning har birining ustiga 5 ml dan tayyorlangan sulfat kislota eritmasidan qо'ying va har bir probirkaga kislota solingandan boshlab eritmaning loyqalara boshlaguncha ketgan vaqtni aniqlang. Olingan natijalanga asoslanib, absissa о'qisa natriy tiosulfat koitsgrtiatsiyasiri, oidrnata о'kisa reaksiya tezligi reaksiyaga kirishayotgan maxsulotlar koitsetiatsiyasiga bogliq ekanligini grafikda isbotlang. Sizning kuzatganlaningaz maggalar ta'siri qoniniga muvofiq keladimi? v) Uchta probirka olib, ularning har biniga 1 xil Na2S03, 1 ml N2S04 eritmasidan va ozgina kraxmal kukunidan tashlang. Yana boshqa uchta probirka olib, birinchisiga 3 ml KIO3 eritmasidan, ikkinchisiga 2 ml KIO3 eritmasidan, uchsichisiga. ega 1 ml KIO3 eritmasidan va 2 ml distillangan suv quying. Sо'ngra dastlab probirkalarda solingan eritmalarni. ya'rn Na2S03 va N2S04 eritmasi solingan probirka bilan, KIO3 eritmasi quyilgan probirkani bir-biniga quyib aralashtining va kо'k raig hosil bо'lguncha о'tgan vaqtni sekundomer bilan о'lchanadi. Xuddi shunday taizda qolgan probirka eritmalani ham juft-jufti bilan aralashtrniladi va о'tgan vaqtni yozib olinadi. Reaksiya quyidagicha boradi: 2KIO3 + 5Na2S03 + N2S04= 12 + 5Na2S04 + K2S04 + N20 Olingan tajriba natijalarn grafikka qо'yiladi. giafikning absigga о'qisa koitsgrtiatsiyagi (G) oidrnata о'qisa ega tezlik qiymati (V) qо'yiladi. Reaksiya tezligining temperaturaga bogliqligi Tajriba uchun suyultirilgan (1:200) natriy tiosulfat va sulfat kislota eritmasi olrnadi. Uchta iomeilangan probirkalanga 10 ml dan natriytiosulfat eritmasidan va uchta boshqa probirkalanga 10 ml dan sulfat kislota eritmalaridan quying va ularni uch juftga bir probirka natriy tiosulfat va bir probirka sulfat kislotadan qilib ajrating. Laboratornya temperaturasiri aniqlang va birinchi juftdagi suyuqliklarni bir-biniga quying va chayqatib kislota quyilgan vaqtdan boshlab, loyqa hosil bо'lguncha ketgan vaqtni aniqlang. Ikkinchi juftdagi probirkalarni suvli kimyoviy ...