Kimyoviy reaksiyaning muhim qonunlari

Kimyoviy reaksiyaning muhim qonunlari Reja KIRISh 1.2. Kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effekti 1.3. Kimyoviy birikmalarning hosil bo'lish issiqligi. Gess qonuni va undan kelib chiqadigan xulosalar ASOSIY QISM 2.1. Kimyoviy reaksiyalar tezligi 2.2. Kimyoviy reaksiya tezligiga ta'sir etuvchi omillar 2.3. Kimyoviy reaksiya tezligiga reaksiyaga kirishuvchi moddalar kontsentratsiyasini bog'liqligi 2.4. Reaksiya tezligiga haroratning bog'liqligi 2.5. Kimyoviy reaksiya tezligiga katalizatorlarni ta'siri 2.6. Qaytmas va qaytar reaksiyalar. Kimyoviy muvozanat 2.7. Kimyoviy muvozanatga ta'sir etuvchi omillar. Le-Shatele prinsipi XULOSA FOYDALANGAN ADABIYoTLAR KIRISh Kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effekti Kimyoviy reaksiyalar energiya ajralib chiqishi yoki yutilishi bilan boradi. Ko'pincha bu energiya issiqlik holida ajraladi yoki yutiladi. Har xil moddalarning o'zaro ta'sirlashuvi natijasida issiqlik ajra-lib chiqishi bu moddaning reaksiyaga qadar malum miqdordagi energiyaga ega bo'lganligini ko'rsatadi. Moddalardagi energiyaning kimyoviy reaksiyalar vaqtida ajralib chiqadigan bunday yashirin shakli moddaning ichki energiya-si deb ataladi. Kimyoviy o'zgarishlarda molekulalardagi energiyaning bir qismi ajralib chiqadi. Reaksiya vaqtida ajralib chiqayotgan issiqlik (reaksiyaning issiqlik effekti) miqdorini o'lchash yo'li bilan moddalarning zapas energiyasini aniqlashga erishish mumkin. Bazi bir reaksiyalarda nur energiyasining ajralishi yoki yutilishi kuzatiladi. Reaksiyalar vaqtida yorug'lik ajralib chiqsa, ichki energiya issiqlik energiyasi orqali nur energiyasiga aylanadi. Masalan, ko'mir yongan-da issiqlik ajralib chiqadi, bu issiqlik hisobiga ko'mir cho'g'lanadi va yorug'lik tarqatadi. Lekin shunday jarayonlar ham borki, ularning sodir bo'lishida ichki energiya bevosita nur energiyasiga aylanadi. Bu jarayon sovuq nurlanish yoki lyuminesensiya deb nomlanadi. Ichki energiyaning o'zaro elektr energiyasiga aylanishi katta ahamiyatga ega. Portlash bilan boradigan reaksiyalarda ichki energiyaning bir qismi bevosita, qolgan qismi bilvosita issiqlik energiyasiga aylanadi. Issiqlik ajralib chiqishi bilan boradigan reaksiyalar ekzotermik, issiqlik yutilishi bilan boradigan reaksiyalar esa endotermik reaksiyalar deyiladi. Kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effektlarini o'rganuvchi soha termokimyo deb ataladi. Agar reaksiya o'zgarmas bosimda olib borilsa, ajralib chiqqan yoki yutilgan issiqlik reaksiyaning o'zgarmas bosimdagi issiqlik effekti deb ataladi va Qp bilan belgilanadi. Reaksiya o'zgarmas hajmda olib borilganda esa uning issiqlik effekti Qv bilan belgilanadi va u reaksiyaning o'zgarmas hajmdagi issiqlik effekti deb yuritiladi. Kimyoviy birikmalarning hosil bo'lish issiqligi. Gess qonuni va undan kelib chiqadigan xulosalar Reaksiyalarning issiqlik effektlari hosil bo'ladigan moddaning 1 moliga nisbatan hisoblanadi. Oddiy moddalardan bir mol murakkab modda hosil bo'lganida ajralib chiqadigan yoki yutiladigan issiqlik miqdori shu birikmaning hosil bo'lish issiqligi deyiladi. Issiqlik effektlarini reaksiya tenglamalariga kiritish mumkin. Ajralib chiqqan yoki yutilgan issiqlik miqdorini ko'rsatadigan kimyoviy tenglamalar termokimyoviy tenglamalar deb ataladi. Termokimyo qoidasiga ko'ra reaksiya vaqtida issiqlik ajralib chiqsa, reaksiyaniing issiqlik effekti musbat (+), issiqlik yutilsa (-) ishora bilan yoziladi. Termodinamika qoidasiga muvofiq esa reaksiya vaqtida issiqlik ajralib chiqsa, issiqlik effektini manfiy (-) ...