Kimyoviy texnologiyada mahsulot sifati va tannarxi, asosiy qonuniyatlari

Kimyoviy texnologiyada mahsulot sifati va tannarxi, asosiy qonuniyatlari Ximiko texnologik jarayon bosqichlari Kimyoviy texnologiyada texnologik jarayon kimyoviy va fizikaviy hodisalarni o'rganadi. Kimyoviy texnologik jarayon quyidagi bosqichlardan iborat: Reaksiya ga kiruvchi moddalarni Reaksiya muhitiga kiritish. Kimyoviy Reaksiya ning borishi. Hosil bo'lgan mahsulotni Reaksiya muhitidan chiqarish. Reaksiya ga kiruvchi moddalarni Reaksiya muhitiga kiritgandan keyin komponentlar diffuziya yoki konvekciya yo'li bilan aralashadi. Diffuziya yoki konvekciyani tezlashtirish uchun komponentlarni majburiy aralashtirish mumkin. Aralashtirishni asta-sekin laminar oqimda yoki tez aralashtirish yo'li bilan turbolent oqimda bajarish mumkin. Reaksiya natijasida asosiy mahsulot hosil bo'ladi va undan tashqari qo'shim mahsulot ham hosil bo'lishi mumkin. Reaksiya natijasida asosiy va qo'shimcha mahsulotlarning hosil bo'lishi. Reaksiya ketma-ket va paralel' holatda, ya'ni bir vaqtda asosiy va qo'shimcha moddalar hosil bo'ladi. Kimyoviy Reaksiya ning butkul maqsadi asosiy mahsulot ishlab chiqarishdir. Hosil bo'lgan mahsulotni Reaksiya muhitidan chiqarish esa diffo'ziya yoki konvekciya usuli bilan borib yoki moddani bir fazadan ikkinchi fazaga (gaz, suyuq, qattiq fazaga) o'tishi natijasida ajralib chiqadi. Kimyoviy Reaksiya larning tezligi asosan moddalarni Reaksiya muhitiga keltirish va hosil bo'lgan mahsulotni Reaksiya muhitidan chiqarishni sozlash (yoki tartibga solish) bilan o'zgartiriladi. Kimyoviy texnologiyada optimal sharoit Kimyoviy texnologiya, dastlab, kimyoviy Reaksiya larning ishlab chiqarishda eng yuqori iqtisodiy tejamlilik bilan boradigan shart sharoitlarni o'rganadi. Bunday shart sharoit ishlab chiqarishda optimal sharoit deb ataladi. Optimal sharoitlar mehnat unumdorligini oshiradi hamda mahsulotni tannarxini bir oz pasaytiradi. Kimyoviy texnologiya qonuniyatlari Reaksiya ga kirishayotgan birikmalar koncentraciyasini, haroratini, bosimini, Reaksiya vaqtini va shunga o'xshash optimal sharoitlarni ko'rsatadi. Kimyoviy Reaksiya larni boshqarish. Kimyoviy texnologiya kimyo, kimyoviy termodinamika, kinetika qo-nuniyatlaridan hamda ishlab chiqarish tajribalaridan foydalangan holda kimyoviy Reaksiya larni boshqarishni hamda Reaksiya uchun kerakli apparatlarni loyihalashning umumiy qonuniyatlarini ochib beradi. Umumiy qonuniyatlarning ochilishi kimyoviy texnologiyaning muhim yechimi hisoblanadi, chunki ular kimyoviy texnologiya fanining asosini tashkil etadi. Barcha o'zaro ta'sirlashuvchi moddalar sistemasi va unga mos keluvchi texnologik jarayonlar ushbu belgilariga qarab gomogen yoki bir jinsli va geterogen yoki ko'p jinsliga bo'linadi. Gomogen deb shunday jarayonlarga aytiladiki, bunda reakstiyaga kirishayotgan barcha modda bir xil: gaz (G), suyuq (S) yoki qattiq (Q) fazada bo'ladilar. Gomogen sistemada o'zaro ta'sirlashayotgan moddalarning reakstiyasi geterogen sistemadagiga nisbatan, odatda, tez ketadi, barcha texnologik jarayonlarning mexanizmi sodda, jarayonni boshqarish oson, shuning uchun ham texnologiyada, amaliyotda ko'pincha gomogen jarayonga intilinadi, ya'ni, qattiq reakstiyaga kirishuvchi moddalarni hech bo'lmaganda ulardan birini eritish yoki suyuqlantirish yo'li bilan suyuq holatga o'tkaziladi. Shu maqsadda gazlar kondensastiyalanadi yoki absorbstiyalanadi. G - S - Q, G - Q - Q, S - Q - Q, G - S - Q - ...