Kimyoviy va farmatsevtika tadqiqotlarida QSAR QSPR tahlil uslublari. Doking. Vitual skrining tushunchasi

Kimyoviy va farmasevtika tatqiqotlarida QSAR QSPR tahlil uslublarining ishlatilishi. Doking. Vitual skrining tushunchasi Reja: Kimyoviy va farmasevtika tatqiqotlarida deskriptiv model haqida. Qonuniyat tenglamalarini izlashning tipik QSAR QSPR tahlil uslublarining sxemasi. Tenglama ko'rinishini tanlash. Tenglama koeffitsientlarini xisoblash. Kimyoviy va farmasevtika tatqiqotlarida deskriptiv model haqida. «Deskriptiv» so'zi inglizcha so'zdan olingan bulib tavsiflash ma'nosini anglatadi. 2. Doking qonuniyatlar tenglamalarini izlashning tipik sxemasi. y o'zgaruvchining х1, х2, х3, . . . o'zgaruvchilarga funktsional bog'liqligining matematik ifoda yoki formulasini topish masalasini qaraylik. Masalan, tajribalar yordamida x1i, x2i, x3i, yi (i=1, 2, …, n) sonlar olingan bulsin. Bular asosida у ning х1, х2, х3 larga funktsional bog'lanishini ifodalovchi biror (1) tenglamani tuzish masalasi bilan Shugullanamiz, bu yerda - biror koeffitsientlar. (1)tenglamani aniqlash bo'yicha amallarning tipik sxemasini qo'yidagi sxema ko'rinishida bayon qqilish mumkin: 10. Tenglamaning boshlangich ko'rinishini tanlash. 20. Tenglamaning koeffitsientlarini xisoblash. 30. Adekvaqtlikni baholash. 40. Agar tenglama adekvaqt bulsa, u holda 60- punktga utish, aks holda 50- punktga utish. 50. Tenglamaning ko'rinishini aniqlashtirish, 20- punktga utish. 60. Natijalarni chop etish. Dastlabki ma'lumot уi, xji, j=1, 2, i=1, 2, …, n (*) massivdan iborat. Qqandaydir muloxazalar bilan (1) tenglama ko'rinishi tavsiya etiladi. Bu tenglamadagi koeffitsientlar xisoblab topiladi. Maxsus usullar bilan tenglama adekvaqtligi (tenglamaning berilganlar massiviga mosligi) tekshiriladi. Agar moslik konikarli bulsa, u tenglama amaliyot uchun qqabul qilinadi. Agar moslik konikarli bulmasa, odatda tenglamaning ko'rinishi aniqlashtiriladi, bu jarayon to adekvaqtlikka erishilgo'nga kadar davom etadi. 3. Tenglama ko'rinishini tanlash. Tenglama ko'rinishini tanlash uchun ko'pincha qo'yidagi ikki hol tipik xisoblanadi: 1. Ob'ektdagi uzaro bog'lanishlarning fizik, ximik yoki iqtisodiy tabiatini taxhlil qqilish asosida tenglama ko'rinishini belgilash mumkin. 2. Tenglama ko'rinishi haqida hech qqanday ma'lumot yo'q va ob'ekt bilan tanishilganda xam tenglama ko'rinishi haqida asosli gipotezalar qqilishning iloji yo'q . Ikkinchi holda o'rganiqlayotgan funktsional bog'lanishni uzluksiz va differentsiallanuvchi deb faraz qilinadi. Bu faraz amalda umumiylikka xalal yetkazmaydi; agar fizik ma'nosi bo'yicha u ning qqiymatlari diskret bulsa, masalan, butun sonli bulsa, u holda xisoblashlardan keyin ularni eng yaqin butun songacha yaxlitlanadi. (1)ni Teylor qatoriga yoyish mumkin bulsin : (2) Umumiy ko'rinishda (2) ni (3) ko'rinishda yozish mumkin. Agar erkli o'zgaruvchi х bitta bulsa, у holda Teylor qatori darajali ko'pxadga aylanadi. Ma'lumki tenglama darajasi qancha katta bulsa, Teylor qatoriningkesmasi bog'lanishni Shuncha aniq beradi. Keltirilgan blok-sxema bo'yicha avvalo Teylor qatorining chiziqli xadlari olinadi, uning uchun koeffitsientlar xisoblanadi, tenglama adekvaqtligi baholanadi, adekvaqt bulmaganda navbatdagi darajadagi xadlarni kushib, tenglama aniqlashtiriladi, yangidan koeffitsentlar xisoblanadi va xokazo. Noma'lum bog'lanishni qatorga yoyish - keng tarqalgan yo'l, Teylor qatori esa xususiy ...