Kislota - asosli titrlash, neytrallash metodi. Indikatorlar nazariyasi

Kislota - asosli tirlash (neytrallash) metodi. Indikatorlar nazariyasi Reja: Neytrallash metodining mohiyati. Alkalimetriya va atsidometriya usullari. Indikatorlar rangini uzgartiruvchi kimyoviy fizik jarayonlar mexanizmi Kislota - asosli titrlash metodi vodorod yoki gidroksoniy ionlari bilan gidroksid ionlarining o'zaro ta'sirlashuvidan kuchsiz ionlanuvchi suv molekularining hosil bo'lish reaksiyalari yotadi. Kislota - asosli titrlash ikkita asosiy metodga ega: atsidometriya - asoslarni titri aniq kislota eritmasi yordamida aniqlash; alkalimetriya titri aniq shikor eritmalari bilan eritmadagi kislota miqdorini aniqlash. Ishchi eritma sifatida ko'p xollarda xlorid va sulfat kislota eritmalari, natriy eki kaliy gidroksid eritmalari ishlatiladi. Bu kislotalar va ishkorlardan titrlangan yaritmalar tayyorlash uchun birlamchi standart modda sifatida ishlatilib bo'lmagani uchun dastavval ularning taxminiy kontsentratsiyalardagi eritmalari tayyorlanib, ularning aniq titri va normalligi birlamchi standart eritmalar yordamida aniklanadi. Kislotalar eritmalarini titrini aniklashda birlamchi standart eritmalar sifatida natriy tetraborat yoki suvsiz natriy karbonat eritmalari, ishkorlar eritmalari titrini topish uchun oksalat yoki kaxrabo kisoltalarining eritmalari ishlatiladi. Bu moddalar eritmalari ishlash uchun nixoyatda kulay va titrlashda yaxshi natijalar beradi. Neytrallanish reaksiyasi borganda qandaydir tashqi belgilar kuzatilmaydi . Shu sababli, ekvivalent nuqtani aniqlash , uchun tegishli indikatorlardan foydalanish lozim. Bu indikatorlar eritmaning rN qiymatiga karab o'z rangini uzgartiradi, binobarin ularni rN indikatorlar deb nomlanadi. Indikatorlar rangini o'zgarishini keltirib chikaruvchi kimeviy-fizik jarayonlarning mexanizmi XIX asrning oxirigacha tushunarsiz buldi va fakat 1894 yilda Ostvald tomonidan indikatorlarning ion nazariyasi taxlif kilindi. Bu nazariyaga muvofik, kislota-asosli titrlash indikatorlari organik kislota yoki asoslar hisoblanib, ularning dissotsilanmagan molekulalari va ionlari har xil rangli bo'ladi. Chunonchi, agar lakmus olinadigan bulsa, suvli eritmalarda uning dissotsilanmagan molekulari kizil rangli, anionlari esa kuk rangli bo'ladi. Lakmusning dissotsianish reaksiyasini quyidagi sxema bilan ifodalash mumkin: HJnd H++Jnd- kizil kuk Agar lakmus eritmasiga 1-2 tomchi natriy gidroksid eritmasi kushilsa, ON- ionlari N+ ionlari bilan birkib, suv molekulalarini hosil qiladi. Shu sababli, muvozonat ung tomonga siljiydi va Jnd- anionlari hosil bo'lishi hisobiga eritma kuk rangga buyaladi. Lakmus eritmasiga 1-2 tomchi xlorid kisolta eritmasi kushilsa muvozanat NJnd molekulalari hosil bo'lishi tomonga siljiydi va eritma kizil rangga kiradi. Neytral muhitda NJnd molekulalari va Jnd- anionlari ekvivalent miqdorlarda bo'lganligidan eritma rangi binafsha tusda bo'ladi. hozirgi zamon tassavvurlariga ko'ra, indikatorlarning ion-xromofor nazariyasi to'g'rirok hisoblanadi. Bu nazariyaga binoan, indikatorlarning rangini o'zgarishi ular molekulasiga N+ ionlarining birkishi yoki molekuladan N+ ionining ajralishi hisobiga kuzatiladi, bu esa o'z navbatida indikator molekulasining tuzilishda o'zgarish bo'lishiga olib keladi. Adabiyotlar: Fitrat A. Adabi1t qoidalari-T:o'qituvchi, 1995-b. 62-71. Oybek. O'zbek poeziyasida til. Mukammal asarlar to'plami-T: Fan, 1979-14t-b.107-112. Izzat Sulton. Adabiyot nazariyasi.T: o'qituvchi, 1980-b.207-220. Tuychiev U. Poeziya tilining xususiyatlari. Adabayot ...