Mishyak, surma va vismutning birikmalari, xossalari va olinishi

Mishyak, surma va vismutning birikmalari, xossalari va olinishi Tabiatda tarqalishi Mishyak tabiatda realgar As4S4, auropigment As2S3, mishyakli temirtosh minerallari holida uchraydi. Mishyak birikmalari boshqa metall rudalariga aralashgan holda uchraydi. Mishyak birikmalari hayvon , o'simlik organizimida uchraydi.Yer po'stlog'ida og'irlik jihatidan 5*10-4 % As bor.Tabiatda uning faqat 1 izotopi bor,ammosun'iy yo'l bilan bir necha izotopi olingan Mishyak davriy sistemada 5-guruh,4- davr asosiyelementi hisoblanadi Mishyakning olinishi va xossalari Mishyakni ko'pincha Mishyakli temir tosh FeAsS Buning uchun u havosiz joyda qizdiriladi, qizdirish natijasida FeS va As ga ajraladi, hosil bo'lgan As sublimatlanadi va sovutilgandan so'ng qattiq holatga o'tadi As ning 3 xil allotropik o'zgarishi mavjud As ning allotropik shakl o'zgarishlari isitilganda suyuqlanmasdan sublimatlanadi. As havoda sekin oksidlanadi,sariq mishyak havoda tez oksidlanadi Mishyak birikmalari Mishyakning vodorodli birikmalari Arsin AsH3 Mishyakka atomar vodorod ta'siridan arsin hosil bo'ladi AsCl3 + 6H= AsH3 + 3HCl Arsindan sarimsoq hidi keladi u nihoyatda zaharli rangsiz gaz Arsin yoqilganda ko'kimtir alanga berib yonadi, arsenit angidridga aylanadi 2AsH3 +3O2 = As2O3 + 3H2O Arsenit angidrid As2O3 Arsenit angidrid margumush deb ataladi. Mishyakning, yoki Uning rudalarining yonishidan hosil bo'ladi 2FeAsS + 5 O2 = Fe2O3+2SO2+As2O3 As2O3 da Amfoterlik xossalari bo'lganligi uchun kislotalar bilan ham ishqorlar bilan ham reaksiyaga kirishadi As2O3 + 6HCl= 2AsCl3+3H2O As2O3 + 6KOH= 2K3AsO3+ 3H2O Mishyak birikmasi Surmaning tabiatda tarqalishi Surmaning yer po'stlog'ida uchraydigan birikmasi Sb2S3 bu mineral surma yaltirog'I va antimonit deb ataladi. Insonga qadimdan ma'lum bo'lgan va kiprikka qo'yiladigan ana shu moddalar Surma ba'zida metall holida ham uchrab turadi. O'zbekistonda Sb qo'rg'oshin konida uchraydi Surmaning fizik xossalari Surma Ag singari oq yaltirog' metall U qattiq va mo'rt modda Solishtirma og'irligi 6.7 ga teng Surmaning kulrang, sariq va qora tusli shakil o'zgarishlari bor Surmaning kimyoviy xossasi Vodorod bilan SbH3 stibin hosil qiladi, u zaharli gaz bo'lib, unda qo'lansa hidi mavjud Stibinda qaytarish xossalari bo'lib, isitilganda Sb va H2 ajraladi Surma kislorod bilan birikib Sb2O5 ni hosil qiladi. Sb2O3+6HCl=2SbCl5+3H2O Sb2O3+2NaOH = 2NaSbO2+H2O Foydalanilgan adabiyotlar Anorganik kimyo- 2003y Parpiyev.N. Umumiy va anorganik kimyo 2006-y Ahmedov, Jalilov.A Elementlar kimyosi .Amonov.M.N Mavlyanov H.N Internet ma'lumotlari ...