Oltingugurt va uning birikmalari

oltingugurt va uning birikmalari REJA: I)Kirish: 1.Oltingugurtning olinishi va fizik-kimyoviy xossalari haqida ma'lumot. II)Asosiy qism: 1.Vodorod sulfidi va polisulfanlarning olinishi va xossalari. 2.Oltingugurt (IV)-oksidi va uning hosil qiladigan tuzlarining olinishi va xossalari. 3.Oltingugurt(VI)-oksidi va disulfatkislota,uning tuzlarining xossalari. 4.Sulfon kislota tuzlari,ditionkislota va uning tuzlarining olinishi va xossalari. 5.Tiosulfat kislota va uning tuzlari xossalari. 6.Oltingugurtning ftorli,xlorli va azotli birikmalarining olinishi va va fizik-kimyoviy xossalari. II) Xulosa. Otingugurt xalqogenlar sinfiga kiruvchi metallmas hisoblanadi. Otingugurt tabiatda erkin(tug'ma oltingugurt) holida va birikmalar (sulfidlar va sulfatlar)holida uchraydi.Eng muhim sulfid rudalar-kolchedanlar va metall yaltiroqlar nomi bilan yuritiladi.Oltngugurt sariq rangli element bo'lib,ikkita modifikatsiyada (rombik α-oltingugurt,monoklin β-oltingugurt) va amorf shaklda (plastik oltingugurt)uchraydi.Eng muhim minerallariga temir kolchedani-FeS2 (uni pirit va oltingugurt kolchedani deb ZnS-rux yaltirog'i,PbS-qo'rg'oshin yaltirog'i,CuFeS-mis kolchedani,Cu2 S-mis yaltirog'i, kiradi. Yer yuzining ko'p joylarida (Italiya,Portugaliya,MDH,Norvegiya va boshqa joylarida)uchraydigan pirit-FeS2 texnikada H2 SO4 ishlab chiqarish uchun katta ahamiyatga ega.Metall sulfatlar tuz uyumlarini hosil qiladi.Oltingugurt birikmalari neft konlarida va shifobaxsh suvlarda uchraydi.Eng muhim sulfatlar qatoriga gips-CaSO4 *2H2O,angidrid-CaSO4 ,achchiq tuz-MgSO4*7H2O,kizerit-MgSO4*H2O,og'ir shpat-BaSO4 ,selestin-SrSO4 va glabuer tuzi-Na2 SO4 *10H2O kiradi.Kristall holda yassi bo'lmagan siklik-S8 molekulalaridan tarkib topgan. Olinishi:Otingugurt tabiiy manbalardan olishda uning qanday holatda ekanligini,konni qurshab turgan sharoit hisobga olinadi.Agar kon u qadar chuqur bo'lmasa,olyingugurt xuddi toshko'mir kabi shaxta usulida qazib chiqariladi.Ko'pincha tug'maoltingugurtda har xil tog' jinslari ,gips va tuproq aralashgan bo'ladi.Shu sababli,avval uni suyuqlantirib qo'shimchalardan tozalanadi.Italiyada arzon ko'mir kamligidan,oltingugurtni suyuqlantirishda uning bir qismi yondiriladi. Kimyoviy xossalari:Oltingugurtning kimyoviy xossalari va qanday moddalar bilan tasirlashishi quyidagi reaksiyalarda o'z ifodasini topgan. . 3S + 2H2O(буғ) = 2H2S + SO2 (t 400 °С). 2. S + 2H2SO4(конц.) = 3SO2 + 2H2O (қайн.), S + 6HNO3(конц.) = H2SO4 + 6NO2 + 2H2O (қайн.). 3. 4S + 6NaOH(конц.) = Na2SO3S + 2Na2S + 3H2O (қайн., Na2SO3 қўшимчаси), 4S + 4(NH3∙H2O)[конц., иссиқ] = (NH4)2SO3S + 2NH4S + H2O. 4. S + H2 = H2S (150 - 200 °С). 5. S + O2 = SO2 (280 - 360 °С, ҳавода ёниши, SO3 қўшимчаси). 6. S + 3F2 = SF6 (20 °С). 7. S + Cl2 = SCl2 (t ≤ 20 °С), 2S + Cl2 = S2Cl2 (125 - 130 °С), 2S + 2Cl2 + O2 = 2SCl2O (180 - 200 °С, кат. активланган кўмир). 8. 2S + Br2 = S2Br2 (100 °С, p). 9. 2S + C(графит) = CS2 (700 - 800 °С). 10. S + 2Cl2 + 4NaF = SF4 + 4NaCl (200 - 300 °С, p). Bu yerda P-bosim. 11. S + HI(қ) = I2 + H2S (500 °С). ...