Qattiq jismlar va ularning tuzulishi

QATTIQ JISMLAR VA ULARNING TUZULISHI MODDALAR AGREGAT XOLATLARIGA KORA ASOSAN 3 TURGA BO'LINADI : 1.QATTIQ XOLATDAGI MODDALAR 2.SUYUQ XOLATDAGI MODDALAR 3.GAZ XOLATDAGI MODDALAR QATTIQ JISMLAR HAQIDA MA'LUMOTLAR QATTIQ JISM - MODDANING AGREGAT HOLATI. JUDA KATTA BO'LMAGAN TASHQI TA'SIRDA (DEFORMATSIYA, HARORAT, BOSIM VA H.K.) O'Z TURG'UN SHAKL VA HAJMIGA EGA BO'LGAN, HAMDA UNI TASHKIL ETGAN ATOMLARNING O'Z MUVOZANAT HOLATLARI ATROFIDA ISSIQLIK TA'SIRIDA O'TA SUST TEBRANISHLARGA EGA BO'LGAN JISMDIR. TEMIR, OLMOS, OYNA, KO'MIR, MUZ VA H.K. QATTIQ JISMLAR O'ZINING O'Z TABIATI VA TUZILISHIGA QARAB HAR XIL ERISH HARORATLARIGA, ELEKTR VA ISSIQLIK O'TKAZUVCHANLIGIGA EGA BO'LADI. QATTIQ JISMLAR TUZILISHI, TARKIBI, ULARNI TASHKIL ETGAN ZARRALARI ORASIDAGI O'ZARO TA'SIR KUCHLARI, MEXANIK, ELEKTR, MAGNIT, OPTIK VA BOSHQA XOSSALARI JIHATIDAN TURLI GURUHLARGA BO'LINADI. MASALAN, ELEKTR XOSSALARI BO'YICHA QATTIQ JISMLAR YAXSHI O'TKAZGICHLAR (METALLAR), YARIMO'TKAZGICHLAR (BU ATAMANI QO'SHIB YOZSA HAM BO'LADI), DIELEKTRIKLAR GURUHLARINI TASHKIL QILADI. MAGNIT XOSSALARI JIHATIDAN ESA DIAMAGNIT, PARAMAGNIT, FERROMAGNIT, ANTIFERROMAGNIT VA FERRITLAR DEB ATALADIGAN QATTIQ JISMLAR TURLARI MAVJUD. AMORF JISMLARDA ATOMLARNING ENG YAQIN QO'SHNILARI O'RTASIDA TARTIB VA DAVRIYLIK SAQLANGAN HOLDA, UZOQLASHGAN SARI TARTIB VA DAVRIYLIGI BUZILA BOSHLAYDI. QANCHA KO'P UZOQLASHSA, BUZILISH SHUNCHA KUCHLIROQ BO'LADI. SHUNING UCHUN AMORF JISMLARGA YAQIN TARTIBI SAQLANGAN VA UZOQ TARTIB VA DAVRIYLIGI TO'LA SAQLANMAGAN QATTIQ JISMLAR DEB QABUL QILINGAN. QATTIQ JISIMLAR ZICH JOYLASHGAN ATOMLAR , IONLAR VA MОLEKULALARDAN IBORAT TUZULISHGA EGADIR . MODDANING QATTIQ JISM XOLATINI ZARRALARNING YAQIN MASOFADAGI ULAR ORASIDA VUJUDGA KELADIGAN ITARISH VA TORTISHISH KUCHLARI O'ZARO MUVOZANATDA BOLADI XAMDA MODDANING SHAKLGA EGA BOLISHINI TAMOILLAYDI QATTIQ JISIMLAR TUZILISHGA KO'RA 2 TURGA BO'LINADI : AMORF MATERIALLAR KIRISTALL MATERIALLAR KRISTALL JISMLAR ,ULAR BERILGAN SHAKLINI MA'LUM XARORATGACHA SAQLAYDI SHUNDAN KEYIN ,ULAR SUYUQ XOLATGA O'TADI. SOVITILGANDA JARAYON TESKARI YO'NALISHDA BO'LADI.BIR XOLATDAN IKKINCHI XOLATGA O'TISH ANIQ BIR XARORATDA AMALGA OSHADI. AMORF JISMLAR QIZDIRILGANDA YUMSHAYDI, KATTA XARORAT INTERVALIDA YOPISHQOQ BO'LIB QOLADI, SHUNDAN KEYIN SUYUQ XOLATGA O'TADI. SOVITILGANDA JARAYON TESKARI BO'LADI. ...