Qattiq katalizatorlarning xossalari va ularni tayyorlash

Qattiq katalizatorlarning xossalari va ularni tayyorlash Sanoat qattiq katalizatorlari individual moddalar emas, yani bitta moddadan iborat emas. Ular murakkab arlashmadan iborat bo'lib, kontakli massa deb ataladi. Kontakli massada katalizator asosiy reagent hisoblanib, kolgani aktivator (modifikatorlar) va tashuvchilardan iborat. Aktivator eki promotorlar deb katalizator aktivligini oshiruvchi moddalarga aytiladi. Masalan , sulfat kislota ishlab chiqarishda qo'llaniladigan vannadiyli kontak massada V2 O5 ning aktivligini oshirish uchun ishkoriy metall oksidlari kushiladi. Bu yerda katalizator aktiviatsiyasi kushimchalar bilan katalizator o'rtasidagi qandaydir kimeviy o'zaro ta'sirlashuv natijasida yuzaga keladi. Kushimchalar katalizator bilan yana qattiq eritma hosil qilishi mumkin, ayrim paytda aktivator aktiv katalizator yuzasini oshirib berib, yana zaharlovchi moddalardan himoya qiladi. Tashuvchi eki tregerlar deb, issikka chidamli, mustahkam, govakli moddalar bo'lib, katalizator eritmadan chuktirilib eki boshqa usullar bilan tashuvchilarga kiritiladi. Govakli tashuvchilarga katalizatorlarni kiritish orqali, ularning solishtirma sirt tarangichini, issiqqa chidamliligini oshirish mumkin. Katalizator pishib qolishining oldi olinadi. Bundan tashqari nodir metallar tejaladi. Pt, (pltina) Pa (palladiy) Ag (kumush) va boshqalar issiqlik bosimi ta'sirida massasini yo'qotishi mumkin. Tashuvchilarga kiritilganda ular govaklar ichiga joylashtirilganda massa yo'qotishlar metallarning tursimon holatiga karaganda deyarli sodir bulmaydi. Tashuvchi katalizator aktivligiga odatda, aktivator sifatida ta'sir kursatadi. Tashuvchilar sifatida kupincha alyuminiy oksidi, silikagel, sintetik alyumosilikatlar, kaolin, asbest, turli tuzlar va aktivlangan kumir ishlatiladi. Katalizatorga temperatura ta'siri Temperatura ta'sirida katalizator strukturasi o'z ko'rinishini uzgartiradi. Bunda tashqi aktiv markazlar yuqori harorat ta'sirida yukolib boradi. Temperatura ta'sirida katalizator kristall panjaralarining o'zgarishi. (1 - rasm). a) b) v) Temperatura ta'sir o'rtacha temperatura yuqori temperatura etilmaganda ta'sirida ta'sirida Katalizatorga bosim ta'siri Katalitik jaraenlar kupincha temperaturadan tashqari bosim ta'siri ostida xam olib boriladi. Bosim ta'sirida vaqt utishi bilan katalizatorlar turlari eki panjaralari murtlasha boshlaydi. Katalizator turlari uzilib ketib asta- sekin ukalanib keta boshlaydi. Shuning uchun xam kupincha nodir metallardan yasalagan panjaralar metalmas, eki oddiy metall kotishmalaridan tayerlangan panjaralar bilan ustma - ust holda joylashtiriladi. (2 - rasm) Kontakt apparat. A - kirayotgan mahsulot B - chiqayotgan mahsulot 1 - Pt yoki Ni panjarasi 2 - temir panjarasi Ishlab chiqarish katalizatorlariga quyidagi talablar kuyiladi. etarli yuqori aktivlik zaharlovchi moddalar ta'siriga chidamliligi tanlanishi ishda barqarorligi etarlicha issiqlikni o'tkazish mexanik mustahkamligi arzonligi Mavxum kaynash reaktorida kullanadigan katalizatorlarga qo'shimcha yana talab kuyiladi. Granula va donsimon katalizatorlarning bir biri bilan, reaktor devoriga, isitish moslamalariga urilishi va ishkalanishiga chidamliligi. Sanoat katalizatori ishining intensivligi (aktivligi) quyidagi formula orqali aniklanadi. S = VoxCmaxSmax S = VboshCbosh x Smax β bu yerda VoxVbosh 1m3 katalizator yuzasidan utgan gazning boshlang'ich va oxirgi xajmiy tezligi, m3s : S max va Sbosh ...