Qattiq moddalar

Tabiiy fan QATTIQ MODDALAR Mavzunung maqsadi O'quvchilarga qattiq moddalar haqida tushncha berish Qattiq moddalarning xalq xo'jaligidagi ahamiyatini aniqlash Qattiq mmoddalardan kundalik hayotda foydalanaolish ko'nikmasini shakllantirish Tasvirni izohlang va jarayonga ta'rif bering Savollarga javob bering va guruhda muhokama qiling 1. Kundalik hayotdan diffuziya hodisasiga misollar keltiring va ularni izohlang. 2. Qahvani tayyorlash diffuziya hodisasiga qanday bog'liq? 3. doskaga biror narsa yozsak va uni ancha vaqt davomida tozalamasdan qoldirsak, keyin doskani tozalash qiyin bo'ladi. Chunki bo'rning zarralari doska yuzasiga singib qoladi. Jarayonni izohlang bu ham diffuziya hodisasimi? 10-MAVZU: QATTIQ MODDALAR 10-MAVZU: QATTIQ MODDALAR Qattiq jism ma'lum bir shakl va hajmga ega bo'ladi. Qattiq jismlardagi zarralar moddaning boshqa holatlariga qaraganda bir-biriga juda yaqin joylashgan. Qattiq jismlar zarralari turgan joyida faqat tebranma harakat qiladi. Shu bois bu zarralar jismni tark etmaydi. Qattiq jismlarga parta, qalam, ruchka va hoka'zolar misol bo'ladi. Ularning barchasi o'z shakliga ega. QATTIQ JISMLAR SHAKLINI O'ZFARTISHI VA O'ZGARTMASLIGI MUMKIN! Ba'zi qattiq jismlar tashqi kuch ta'sirida o'z shaklini o'zgartiradi. Masalan, plastilin, xamir, loy va hoka'zolar. Kundalik turmushimizda qattiq jismlardan yasalgan ko'plab oshxona jihoz va anjomlaridan foydalanamiz. Masalan, qozon, choynak, piyola, kosa, qoshiq kabilar. Bu buyumlar issiqlikda ham o'zining shaklini va hajmini o'zgartirmaydi. BIZNING TARIXDA QATTIQ MODDALAR Qadimiy Samarqand shahrining qoq markazida Registon maydoni bor. Maydonda uchta madrasa mavjud: Ulug'bek, Sher-dor va Tilla-qori madrasalari. Bu maskan sharq me'morchilik obidasi sanaladi. Binolarning boy dekoratsiyasi alohida e'tiborga loyiqdir. Binolarning devorlari qattiq yaltiroq g'ishtlardan ishlangan. REGISTON MAYDONI QATTIQ JISMLARDAN QURULISHDA FOYDALANILADI Shahar va qishloqlarda ko'p qavatli uylar, turli xil madaniyat va sport saroylari, ko'priklar va yo'llar qurilmoqda. Bu inshootlarni qurishda g'isht, sement, qum, yog'och, temir, marmar va ohaktosh kabi qattiq jismlardan foydalaniladi. SOPOL IDISHLAR Qadimgi sivilizatsiyalardan topilgan ko'plab buyumlarni kulolchilik buyumlari tashkil etishini bilasizmi? Sopol idishlar qattiq moddaning ajoyib namunalaridir. Sopol idishlar odatda yumshoq loydan tayyorlanadi va maxsus pech ichida qizdiriladi. Pechdan olinib, asta-sekin sovitiladi KULOLCHILIK NAMUNALARI Quyida berilgan moddalarni qattiq va suyuq holatlariga ajrating: soda, sharbat, tuz, shampun, sovun, sochiq, atir, po'kak, zira, asal, qaymoq, pishloq, shisha, parafin. GURUHDA MUHOKAMA QILING! QATTIQ MODDALAR YUQORI HARORATDA TURLARI MAVJUD JADVALNI HAYOTIY TAJRIBALAR ASOSIDA TO'LDIRING. MUHOKAMANING JAVOBI E'TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!! qattiq moddalar Qattiq jism ma'lum bir shakl va hajmga ega bo'ladi. Qattiq jismlardagi zarralar moddaning boshqa holatlariga qaraganda bir-biriga juda yaqin joylashgan. Qattiq jismlar zarralari turgan joyida faqat tebranma harakat qiladi. Ba'zi qattiq jismlar tashqi kuch ta'sirida o'z shaklini o'zgartiradi. Masalan, plastilin, xamir, loy va hoka'zolar Qadimiy Samarqand shahrining qoq markazida ...