Sanoat gigiyenasining maqsadi vazifalari va rivojlanish tarixi. ITR sharoitida tashqi muhitning muxofaza qilish muammolari

Sanoat gigiyenasining maqsadi vazifalari va rivojlanish tarixi ITR sharoitida tashqi muhitning muhofaza qilish muammolari Reja: Sanoat gigiyenasining maqsadi va vazifalari 'Havfli va zararli ishlab chiqarish omillari' To'g'ri ishlab chiqarish qoidalari(GMP). Sanoat gigiyenasi - gigiyena fanining bir bo'limi bo'lib, kasbga doir mehnat sharoitini ishchi xodimlar organizmiga ta'sirini o'rganish va ishchi xodimlar sog'ligini saqlash, ish unumdorligini oshirish maqsadida gigiyenik va davolovchi - profilaktik chora - tadbirlarni ishlab chiqarish bilan shug'ullanadi. Gigiyena termini qadimgi grekcha higienos so'zidan olingan bo'lib sog'liq olib keluvchi degan ma'noni anglatadi. Shu bilan birga bu nom qadimgi mif sog'liq malikasi Gigiyeya bilan ham bog'lashadi. Gigiyeya qadimgi sog'lik xudosi Eskulapaning qizi, u chiroyli qiz ko'rinishida bo'lib, qo'lida ilonga o'ralgan piyola ushlab turgani aks ettirilgan. Qadimgi greklarda ilon ilohiy tamg'a hisoblangan, hayot piyolasidan zaharni ichib, shu bilan birga uni zaharsizlantirilgan. Shu tamg'a hozirgacha saqlanib kelib, tibbiyot emblemasi hisoblanadi. Gigiyenani sanitariya dan farqlash lozim, u tadbiq etishga qaratilgan amaliy chora - tadbirlar yig'indisidir. Gigiyenaning asosiy o'rab turgan masalalaridan biri o'rab turgan olamni inson salomatligiga ta'siri, xalqni mehnat layoqatiga ta'sirini o'rganishdir. O'rab turgan olam deganda - bu tabiat komplekslari, ijtimoiy, maishiy, ishlab chiqaruvchi va boshqa faktorlar. Gigiyenaning yana bir asosiy masalasi moddalarning tahlili va usuli, organizmning o'sishga ko'rashishi, noqulay tashqi ta'sirlarga, organizmning jismoniy yaxshilanishi va o'sishi mehnat samaradorligining oshishi va oldingi va keyingi yuklamalardan tiklanish jarayonining tezlashishi. Gigiyenaga rioya qilib yashash, to'g'ri ovqatlanish, jismoniy harakatlar, chiniqish, to'g'ri tashkillashtirilgan mehnat va dam olish, gigiyena qoidalari tunga asos bo'la oladi. Gigiyena davolovchi meditsinaning asosiy bo'g'ini bo'lib xizmat qiladi. Davolovchi meditsinani o'rganishda, uni rivojlantirishda o'z vaqtida ko'pgina fiziolog olimlar hissa qo'shishgan, bulardan: I.M. Sechenov, I.P. Pavlov, ular odam organizmi bilan tashqi muhit o'rtasida tor masofa (aloqa)mavjud bo'lib, doimiy organizmga omillarning ta'siri ko'pgina kasalliklarning paydo bo'lishiga olib kelishini isbotlashgan. I.P. Pavlov aytganki kasalliklarning paydo bo'lish sababini aniqlabgina mavjud meditsina kelajak meditsinasiga aylanadi, shu bilan birga chuqur ma'nosini o'ylab ko'rganda shuni anglaymizki, fan sifatida gigiyenani o'rganishjuda muhim va katta ahamiyatga egadir.1.1- rasm. Gigiyena fanining ahamiyatli jihati shundan iboratki, davlatga yo'naltirilganligi, tadbirlar tashkillashtirilishga qaratilganligi, inson sog'ligi borasida qayg'urishi birgina insonni emas butrun xalqni. Gigiyena fani hozirgi kunda talab qilinayotgan fanlardan biridir. Avvalambor asosiy gigiyena paydo bo'lishi bilan birga keyinchalik atrof-muhit muammolari paydo bo'lganligi sababli mehnat gigiyenasi, ovqatlanish gigiyenasi, kommunal gigiyena, bolalar va o'smirlar gigiyenasi, ishlab chiqarish gigiyenasi paydo bo'ldi. Gigiyena meditsina qoidalari bilan tor doirada aloqador bo'lib, shu bilan birga kimyo, biologiya, fizika, matematimka va boshqa umumiy fanlar bilan aloqadordir. Gigiyena to'g'ridan-to'g'ri epidemiologiya bilan ham bog'liq, qaysiki, gigiyenik maslahatlar, ...