Silikat sanoati. Kiramik materiallar va buyumlar

Silikat sanoati. Kiramik materiallar va buyumlar Reja: Silikat sanoati mahsulotlari turlari va qo'llanilishi. Kiramik materiallar va buyumlar. Mineral boglovchi materiallar. 1.Silikat texnologiyasida sun'iy yullar bilan olingan turli minerallar yoki ular aralashmasi va ulardan yasalgan mahsulotlar, shuningdek shisha va shisha buyumlar karab chikiladi. Silikat sanoatida ishlatiladigan material va buyumlar kimmatbaho texnik xossalarni namoyon qiladi. 2. Silikat sanoati mahsulotlari xoxlagancha katta ahamiyatga ega, chunki xaddan tashqari turli-muman turlarni xoxlaganda kullaniladi. Silikatlarning kupchiligining xossalarini ularni molekulasining tuzilishi bilan tushuniladi, asosan SiO4-4- tetraedrik gruppadan iborat. Bu uchun Si4+ 02- ionlari orasidagi g'oyat chidamli bog xarakterli hisoblanadi. Shu uchun sugilik silikatlar kuchli qattiqlik va qiyin suyuklashuvchi hisoblanadi. Silikat sanoati uchun xom ashyo tabiatda keng tarkalgan,tog minerallari, kum, mergele (50-80%CaCO31,MgCO1-20-50%) oxak, bur, dolomit, kavrts kumi, nefelin va x.k. uchraydi. Tabiiy xom ashyolardan tashqari silikat sanoatida turli sun'iy material xam kullaniladi, jumladan soda, buro, Na2SO4 metal birikmalari olish sanoatidan olinadigan mot. Shuningdek, chiqindilardan xam xom ashyo sifatida foydalanish mumkin. Masalan: kora va rangli metallurgiya sanoatida chikadigan shlak, zol, glenozem va x.k. Savol: Silikat sanoatining bugungi kundagi ahamiyatini tushuntiring. Silikatlar-eng ko'p tarkalgan minerallar sinfi: kit ularning granit ustki kavati xam, omeash tubining ochilib kolgan bazalbt asosi xam, Yer Mantiyaning ¾ kismi xam silikat jismlardan tashkil topgan. Silikat kreminiyning SixOy umumiy tarkibga ega bo'lgan kislorodli birikmalardan tashkil topgan tuzsimon moddalardir. Uning nomi lotincha Sileks-chakmok tosh so'zidan olingan. Silikatlar molekulasi asosini tetraedr shakldagi kremniy - kislorod atomi radikallari tashkil etadi. Radikaldagi Si va O atomlarining soni, binobarin, uch valentligi o'zi mumkin, bundan tashqari, radikki tarkibiga boshqa elementlar: Av, V, Ve, Ti, Lt, V-vonadik kirishni mumkin. Anion kompleksi tarkibida Ae bo'lgan silikatlar alyumosilikatlar deyiladi. Tetraedlar bir-biri bilan birikishi, yani umumiy O2 atomi orqali polimerlanib uzluksiz zanjir va tur hosil qilishi mumkin. Tetraedlarning birikish usuli, yani silikatning kimyoviy tuzilishi ularning tarkibiga bog'liq. Si-O tetraedlarning birikish tupiga karab, silikatlar klosifikatsiyasi yaratilgan. Ular orolsimon, halqasimon, zanjirsimon, qatlamli va sinchsimon bo'ladi. Inson o'z faoliyatida silikatlardan juda ko'p foydalaniladi. Ulardan keng foydalanilmaydigan xo'jalik sohasini topish qiyin. Kupchilik silikatlar metall (Ni, li, Be, Al, va x.k) rudalar tarkibiga kiradi. Rudalarga kirmaydigan foydali kazilmalar esa asosan silikatlardan iborat. Bular dala shpati, siada, gramit, gneye, asbest, talk, tseomet, bentoniy va olovbordali loylardir. Bu katorlarga muhim qurilish materiallarni va kuyish formalari tayyorlanadigan aralashmalar, olov bardoshlar va issiqlik saklagichlar, sopol xom ashyolari xam kiradi. Ayrim kimmatbaho va zargarlik toshlari: zumrad, akvamarin, topaz, granat, xrizamiy, turmalin va boshqalar xam silikatlardir. Keyingi yillarda sun'iy yoki sintetik silikatlar ahamiyati katta bo'ladi. bu silikatlar tabiiy ...