Simarin hamda konvallozid glikozidlari olinishi, tuzilishi va xossalari

Simarin hamda konvallozid glikozidlari olinishi tuzilishi va xossalari Reja: 1.Simarin hamda konvallozid glikozidlarini o'simliklarda tarqalishi. 2. Simarin hamda konvallozid glikozidlarini xossalari. 3.Adonis hamda marvarid glikozidlarining optik aktivligi. 4.Glikozidlarning xalq xo'jaligidagi ahamiyati. 5. Adonitoksin hamda konvallyatoksin olinishi tuzilishi va xossalari 6. Adonitoksin hamda kanvallyatoksin glikozidlari Marvaridgul o'simligining bargidan va gulidan koivallyatoksin, konvallozid deb ataladigan yurak glnkozidlari ajratib urug'idan esa olingan. Ikkala glikozidning aglykon qismi bir xil bo'lib, strofantidin deb ataladi. Konvallozid gidrolizlanganda koivallyatoksin va glyukoza hosil bo'ladi, Koivallyatoksin esa kislotali gidrolizga uchrab, strofantidin va 1- ramnozaga parchalanadi. K o n v a l l ya t o k s i n - yurak glnkozidi, sof holda achchiq mazali, oq kristall poroshok bo'lib, spirt va aiyetonda eriydi. Suvda qiyin eriydi. 212-213° da suyuqlanadi. Chinligini aniqlash boshqa yurak glikozidlari chinligini aniqlashga o'xshashdir. Konvallyatoksin ichchlganda yaxshi ta'sir ko'rsatmaganligi sababli suvdagi 0,03% li sterillangan eritmasi venaga yuboriladi. Tarkibida konvallyatoksip bo'lgan Tinclura convaelaria-ni tomchilab ichish uchun tavsiya qilnnadp. Meditsinada marvaridgul o'simliginiig gulidan tanyorlangan kon-vazid novogalen va bargidai tayyorlangan korglikon preparatlari ish-latiladi. Qonvazid tiniq sarg'ish suyuqlpq bo'lib, o'ziga xos hidi bor. Flakonlarda chikariladigan eritmalari ichish uchun buyuriladi, ampu-lalardagi 0,06% li sterillangan eritmalari esa ?yenaga yuboriladi, E h t i yo t l i k bila n (B ro'yxat) saqlanad i. Korglikon sariq, o'ziga xos xpddn amorf poroshok bo'lib, marvaridgul o'simlngnning bargidai olinadigan yurak glikozpdlari-ning yig'indisi hpsoblanadi. Spirtda, aiyetonda, suvda (qiyin) eriydi. E h t i yo t l i k bila n (B ro'yxat) saqlanadi.Marvaridgul o'simligidan olinadigan yurak glikozidlari aktiv-ligini biologik usul bilan aniqlanadi. Strofant glikozidlari. Tabiatda strofant o'simligining bir qancha turlari uchrab, ular tarkibida yurakka ta'sir qiladigan strofantin degan glikozid bo'-ladi. Strofantin glikozidi strofant o'simligining qaysi turidan olin-ganligiga qarab strofantin G, strofantin K. va strofantin N deb yurm-tiladi. Strofantin glikozidiinig hamma turi gidrolizlangannda bir xil genin strofantidinii hosnl qilib, ular tarkibidagn qandli moddalar turlicha bo'lishi bilan o'zaro farq qiladi. Strofantin glikozidnnint geninida xam boshqa yurak glikozidla-riga o'xshash besh a'zoli to'yinmagan lakton halqasi bo'ladi, Strofantin glnkozidn angkshvonagul glikozidlaridan genin mole-kulasidagi o'nnchn uglerod atomida metil grugshasi o'rniga aldegid grunpasini saqlashi bilan farq qiladi. Strofant Kombe o'simligidan bir qancha yurak glikozidlari ara-lashmasidan iborat bo'lgan glikozid ajratib olinib, unga strofantin K deb nom berilgan. Strofantin K asosan uchta, ya'in K-strofantozid, K-strofantin-r va strofantodol glikrzidlardan tashkil topgan. Strofant Kombe o'simliptdan 1946 yilda yangi yurak glikozidi - sim rol (strofantodol) olingan. U gidroliz natijasida genin strofan tidol va simarozaga parchalanadi. Strofantodol glikozidnniyag aglikonn K-strofantozid za strofantin K aglikoni'dan [0-uglerod atomidagn aldegid gruppasn ...