Soyibjon Sodiqovich Negmatov

Soyibjon Sodiqovich Negmatov O'zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining akademigi, texnika fanlari doktori, professor Soyibjon Sodiqovich Negmatov 1941 yil 16 aprelda Andijon shahrida tavallud topdi. 1965 yili Toshkent Politexnika institutini (hozirda Abu Rayhon Beruniy nomidagi Toshkent Davlat texnika universitetami bitirib, 1969 yili polimer koplamalar olish texnologiyasi va ularning uzoq muddatga chidamliligi muammolari yechimiga bagishlangan nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1980 yili Moskvada SSR FAning Kimyoviy fizika instituti huzuridagi ixtisoslashgan kelgashda «Paxta yig'im terimi va qayta ishlash mashina va mexanizmlari uchun polimer kompozitsion qoplamalarni tadqiq etish va ularni olish texnologik jarayonini yaratish» mavzusidagi doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1984 yildai «Yuqori mustahkam polimer tizi.mlar fizikasi» kafedrasi professori, 1986 yildan esa «Kompozitsion materiallar kimyosi va texnologiyasi» ixtisosligi bo'yicha professor. 1987 yilda O'zbekiston Respublikasi FAning muxbir azosi, 1994 yilda akademigi (noorganik kimyo yo'nalishi bo'yicha) etib saylangan. 1990 yili xalqaro muhandislar akademiyasining muxbir azosi, 1996 yilda xalqaro Oliy maktab akademiyasining akademigi etib saylangan. S. Negmatov 1968 yildan 1978 yilgacha Toshpi va tayida assistent, dotsent va kafedra mudiri lavozimlarida ishladi. 1978 - 1985 yillarda O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirining ilmiy ishlar bo'yicha o'rinbosari lavozimida mehnat qilgan. 1985 - 1992 yillarda «Kompozit» ilmiy -texnikaviy markazning bosh direktori, Toshkent Davlat texnika universiteta «Kompozitsion materiallar» ilmiy-tadqiqot bo'limi mudiri sifatida faoliyat yuritgan. 1992 - 2004 yillarda Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tasarrufidagi «Fan va taraqqiyot» ilmiy - texnikaviy majmuasi, keyinchalik 2004 yilda vazirlik tizimi qayta tashkillashtirilgandan keyin ToshDTU tasarrufidagi «Fan va taraqqiyot» ilmiy-texnologik majmuasi, 2007 yildan shu kungacha Toshdtu tasarrufidagi «Fan va taraqqiyot» davlat unitar korxonasi raisi lavozimida mehnat qilib kelmoqda. Akademik S. Negmatov kattaq jismlar mexanokimyosi, kompozitsion materiallar kimyosi, fizikasi, mexanika va texnologiyasi sohalari bo'yicha yirik olim. Uning raHbarligi ostida olib borilayotgan fundamental tadqiqotlar kompozitsion materiallar kimyosi va texnologiyasi, fizik - kimyoviy mexanika, kompozitsion materipshunoslik va kanokompozitlar doirasidagi istyaqbolli va dolzarb muammolarni qamrab oladi. S.Negmatov tomonidan funksional guruhlarning tabiatiga bog'liq o'zaro ta'sir darajasini yoritib beruvchi ion, kovalent va aralash turdagi dispers komponentli noorganik va organik matritsalarning mexanoknmyoviy kattiq fazali o'zaro ta'siriiing umumlashtirilgai donor - aktseptor (adgeziyali) modeli ishlab chikildi va taklif etildi. Mineral va noorganik birikmalarni aralashtirish jarayonidagi mexanik parchalanishga yo'naltirilgan kompozitsion materiallar mexanokimyoviy sintezining qonuniyatlari aniqlandi. Adgezion bog'lanishlarni yaratish va ularning buzilishini o'rganish asosida qattiq jismlarning adgezion o'zaro ta'sirining molekulyar - mexano - elektrik naeariyasini ilgari surdi. Bu esa kompozitsion materiallarning yo'naltirilgan holda sintez qilinishiga imkon berdi. Dispers to'ldiruvchili kompozitlarning qayishqoqligi va mustahkamligi nazariyasi doirasida S.Negmatov tomonidan inshoatlardagi tebranishni so'ndirish, tebranishta va issiqlikka bardoshligini, elektroo'tkazuvchanligini oshirish bo'yicha ...