Suvda eriydigan vitaminlarning organizmdagi roli

Suvda eriydigan vitaminlarning organizmdagi roli Reja В-2 v i t a m i n, r i b o f l a v i n. В-6 vitamin, piridoksin, adyermin. С vitamin, askorbat kislota. Suvda eriydigan vitaminlar katoriga V vitaminlar kompleksi, S va R vitaminlar kiradi. S vitamin yoki askorbat kislota xul meva va sabzavotlarda kup mikdorda uchraydi; u tsinga kasalligini davolaydigan yagona omildir. S vitaminga kon tomirlari devorining utkazuvchanligi va murtligini kamaytiradigan R vitamin - tsitrin yoki flavon deb ataladigan omil yakin turadi. TIAMIN, V-1 VITAMIN. Bu vitaminning tiamin deb atalishiga sabab uning tarkibida oltingugurt va aminogruppa borligida-dir.Organizmda tiamin yetishmasligi beri-beri kasalligi (polinevrit, periferik nervlarning yalliglanishi)ga sabab buladi. Bu kasallik falajlikka,yurak va kon tomirlari xamda oshkozon-ichak yuli ishining buzilishiga olib keladi, suv almashinuvi xam uzgarib, shish paydo buladi. Uilyams V-1 vitaminni kristall xolida ajratib oldi va 1937 yilda uning ximiyaviy strukturasini belgiladi. Tiamin molekulasi bir-biri bilan CH2 gruppa orkali boglangan pirimidin va tiazol xalkalaridan tuzilgan: BIOORGANIK VIY FUNKTsIYaSI. Tiamin uglevodlar almashinuviga, xususan, pirouzum (piruvat) kislota metabolizmiga aralashadi. V-1 vitamin yetishmagan kaptar miyasida va polinevrit bilan kasallangan odamlarda pirouzum kislotaning oksidlanishi va kislorodning yutilishi jarayonlari pasayishi tasdiklan gan. Natijada miyada va boshka tukimalarda piruvat kislota tuplanadi. Bu buzgunlik V-1 vitaminning bajaradigan funktsiyasining modda almashinuvida yetishmasligi okibatidir. V-1 vitamin tukimalarda, asosan,tiaminpirofosfat shaklida bulib, pirouzum kislotaning dekarbo-ksillanishini kataliz kiluvchi piruvatdegidrogenaza fermenti kompleksiga kiradi,u yana xujayra metabolizmida markaziy urinni egallaydigan uch karbon kislotalar tsiklida a-ketoglutarat kislotani dekarboksillanishi va oksidlanishini ta'minlaydi. Organizmning V-1 vitaminga bulgan kundalik extiyoji, taxminan, 2-3 mg tiaminga teng. Bu extiyoj ozikaning tarkibi va uning kaloriyasiga boglik. Uglevodli ozika iste'mol kilinganda vitaminga bulgan extiyoj yogli ovkatdagiga nisbatan ancha kup buladi. Tiamin kuruk pivo achitkisida ayniksa kup. Kuruk non achitkisi, turli donlar, yormalar, non (kora non) tarkibida tiamin yetarli mikdorda buladi. Xayvon maxsulotlaridan jigarda, sabzavotlardan karam tarkibida xam V vitamin kup mikdorda mavjud. В-2 V I T A M I N, R I B O F L A V I N. V-2 vitamin ba'zi mikroorganizmlarning, yosh kalamushlar va boshka xayvonlarning usishi uchun zarur. Shu sababli xam V-2 avitaminozning asosiy belgisi usishning tuxtatishidir. Odam organizmida bu vitamin ichak mikroflorasi tomonidan sintezlanib turadi.SHuning uchun odamlarda V-2 avitaminozini xosil kilib bulmaydi, lekin uzok vakt ozika bilan V-2 vitamini iste'mol kilinmaganda lablarning bichilishi, til shilimshik pardasida yalliglanish xodisalari kuzatiladi. Odamning V-2 vitaminga bulgan kundalik extiyojini anik belgilash kiyin bulsa xam kundalik ozika tarkibida organizmga kiradigan va undan chikadigan vitaminning mikdoriga karab, xamda xayvonlarda olib borilgan tajribalar asosida bu ...