Uchinchi va to'rtinchi guruh kationlari analizining nazariy asoslari

Uchinchi va to'rtinchi guruh kationlari analizining nazariy asoslari Tuzlarning gidrolizi. Ko'p tuzlar suvdagi eritmalarda gidrolizga uchraydi. Gidroliz - tuz erishidan hosil bo'lgan ionlarning N+ va ON- ionlari bilan o'zaro ta'siridan iborat; gidroliz natijasida kupincha eritma muhitning rN si o'zgaradi. Eritmada kuchsiz asos, kuchsiz Kislota, gidro va gidrokso-tuzlar, kam eriydigan birikmalar, ba'zan komplekslar hosil bo'ladi. Gidroliz tufayli suvning dissotsilanish muvozanati : 2N2O ↔ N3O+ + ON yoki N2O ↔ N+ + ON- Agar suvning N+ ionlari to'z ionlari bilan biriksa, eritmada ortiqcha ON- ionlar hosil bo'ladi, bunda muhit ishqoriy bo'lib qoladi (rNŚ7). Agar tuz ionlari o'ziga ON- ionlarini biriktirib olsa, eritmada N+ ionlar ortiq bo'lib qoladi. Eritma Kislotali muhit namoyon qiladi (rN7). Tuzlarning gidrolizi uch tipdan iborat: a) kation bo'yicha gidroliz, b)anion bo'yicha gidroliz, v)ham kation, ham anion bo'yicha (ya'ni kombinirlangan) gidroliz. Kuchsiz asos va kuchli qistadan hosil bo'lgan tuzlar (masalan, NH4CI, CuSO4, ZnCI2) kation bo'yicha gidrolizlanadi, ya'ni erigan to'z kationi o'ziga suvdan gidroqsil ionlarini biriktirib oladi, natijada eritmada vodorod ionlari kontsentratsiyasi ortib ketadi. Masalan ; NH4CI + H2O ↔ NH4OH + HCI (molekulyar tenglama) NH+4 + H2O ↔ NH4OH + H+ (ionli tenglama) Amfoterlik. Ayrim kationlarning gidroksidlari ham Kislota, ham asos xossalariga ega bo'lsa, ular amfoter moddalar deb ataladi. Ularning asosli xossalari Kislotali muhitda, Kislotali xossalari esa ishqoriy muhitda namoyon bo'ladi. Amfoter gidroksidlarga AI(ON)3, Cr(ON)3, Zn(ON)2, Rb(ON)2 , Sn(OH)2 va boshqa birikmalar kiradi. Oksidlanish- qaytarilish reaksiyalari. Atomlar yoki ionlarning o'zaro elektronlar berishi yoki qabul qilishi bilan boradigan reaksiyalar oksdlanish-qaytarilish reaksiyalari deyiladi. Oksidlanish -qaytarilish reaksiyalarining elektron nazariyasi rus ximigi L.V.Pisarjevskiy tomonidan taklif etilgan. reaksiyada elektron yo'qotgan atom yoki ion oksidlanadi, bunda elementning oksidlanish darajasi musbat qiymatli sonlar tomon oshib boradi. Masalan, quyidagi yo'nalishga muvofiq o'zgarishlarda marganets oksidlanadi, uning oksidlanish darajasi 2+ dan 7+ gacha ortadi : Mn2+ O → Mn3+2 O3 →Mn4+O2 →K2Mn6+O4 →KMn7+O4 Qo'shalok va kopleks tuzlar. Tarkibida kompleks ionlar bo'lgan moddalvar kompleks birikmalar deyiladi. Ular qo'shalok tuzlar singari o'rta tuzlarning o'zaro birikib murakkabrok tarkibli birikmalarga aylanishidan hosil bo'ladi. (NH4)2SO4 + Fe(SO4)3 = 2NH4Fe(SO4)2 (Qo'shalok to'z) Fe(CN)3 + 3KCN = K3[Fe(CN)6] (kompleks to'z) Kompleks v qo'shaloq tuzlar dissotsilanish xarakteri jihatidan bir- biridan farq qiladi. Qo'shalok to'z 2NH4Fe(SO4)2 dissotsilanganda eritmada NH4 , Fe3+ va SO2-4 ionlari erkin holda mavjud bo'ladi: NH4Fe(SO4)2 ↔ NH+4 + Fe3+ + 2 SO2-4 Qolloid eritmalar. Uchinchi gruppa kationlarining sulfidlari va gidroksidlari qolloid eritmalar hosil qilishga moyil, bunday eritma hosil bo'lishi tufayli cho'kma hosil bo'lmaydi yoki eritmani tsentrifugalash yo'li bilan undan cho'kmani ajratish mumkin bo'lmay qoladi. Xususan ...