Uglerod va azot atomlarining davriy sistemadagi o'rni va birikmalari

Uglerod va azot atomlarining davriy sistemadagi o'rni va birikmalari. Organik birikmalardagi kimyoviy bog' turlari va ularning tavsifi 1) Tashqi energetik qavatda (2s va 2p) to'rtta elektroning mavjudligi: Shu sababli uglerod atomi erkin elektronlarni bermaydi va qabul qilmaydi yani ion hosil qilmaydi Atom o'lchamining kichikligi Kovalent bog'ning xossalari Bog' uzunligi Bog' barqarorligi Bog' yo'nalganligi To'yinuvchanlik Additivlik prinsipi: 1. Bog' yoki molekula xossasining qiymati alohidv struktura elementlari - atom, atom guruhlari, bog'lar va h.k. ulushlari yig'indisi sifatida qaralishi mumkin. 2. Bu struktura elementlarining hissalari har qanday molekulada o'zgarmas bo'ladi Organik birikmalarda kovalent bog'ning - va - ko'rinishlari mavjud. -bog'. Agar kovalent bog' s-, p-, sp3-, sp2- va sp-elektronlarning (atom orbitallarining) asosiy o'qi bo'yicha tutashishi natijasida hosil bo'lsa bu bog' -bog' deyiladi. -bog'. Agar kovalent bog' r-elektronlarning (atom orbitallarining) yonlama tutashishi natijasida hosil bo'lsa bu bog' -bog' deyiladi. Kovalent bog' qutbli va qutbsiz bo'lishi mumkin. qutbsiz kovalent bog'. Agar kovalent bog' bir xil atomlar o'rtasida hosil bo'lsa, bunday bog' qutbsiz kovalent bog' deyiladi. qutbli kovalent bog'. Agar kovalent bog' turli atomlar o'rtasida hosil bo'lsa, bunday bog' qutbli kovalent bog' deyiladi. qutbli kovalent bog'ning koordinatsion va yarim qutbli (semipolyar) turlari mavjud. Koordinatsion bog' - bir atomning elektron jufti hisobiga hosil bo'lgan kovalent bog'. Yarim qutbli kovalent bog' - koordinatsion va ion bog'lar kombinatsiyasidan tashkil topgan kovalent bog'dir. Bu bog' strelka () bilan ifodalanadi. Ion bog' - bir atomdan ikkinchi atomga bir yoki bir nechta elektronning batamom ko'chib o'tishi natijasida ionlarning hosil bo'lishi va bu qarama-qarshi zaryadli ionlarning elektrostatik tortilishi natijasida hosil bo'ladigan bog'dir. Bog'ning uzunligi bog'ni hosil qiluvchi atomlar markazi yoki yadrolar orasidagi masofadir. Bog'ning uzunligi bog'ni hosil qiluvchi atomlar kovalent radiuslari yig'indisiga teng. Bog'ning uzunligi angestrem, yoki nanometr, nm (1 nm10-9 m) larda o'lchanadi. quyida bazi kimyoviy bog'lar va ularning uzunliklari (nm) keltirilgan Bog'larning fazodagi yo'nalganligi (valent burchagi). Ikki va undan ortiq atom bilan kovalent bog' hosil qilgan atom bog'larining yo'nalishlari orasidagi burchak bog'lar orasidagi burchak yoki valent burchak deyiladi. Valent burchaklari rentgenografik, elektronografik va spektroskopik usullar bilan aniqlanadi va graduslarda o'lchanadi. Valent burchaklar ham spravochniklarda beriladi. quyida bazi molekulalardagi valent burchaklar berilgan: Bog'larning qutbliligi. qutbli bog' deb undagi musbat zaryadlarning markazi manfiy zaryadlarning markaziga to'g'ri kelmaydigan bog'ga aytiladi. Masalan, N - N, SN3 - SN3, Cl - Cl kabi bog'lar qutbsiz, H - Cl, CH3 - F, CH3 - NO2 bog'lar esa qutblidir. Bog'ning qutbliligi miqdoriy jihatdan dipol momenti () bilan xarakterlanadi va q l e bilan ifodalanadi. Bunda l-musbat va manfiy ...