VII guruhning d - elementlarining fizik va kimyoviy xossalari, kimyoviy aktivligi kislorod, suv, kislota va ishqorlarga munosabati

REJA: VII guruhning d-elementlari. Kimyoviy tabiatlari. Tabiatda tarqalishi. Minerallari. Olinishi. Ferromarganets. Kimyoviy xossasi. VII guruhning d-elementlarining fizik va kimyoviy xossalari, kimyoviy aktivligi; kislorod, suv, kislota va ishqorlarga munosabati, marganets (ii,ii,iv,vii) oksidlari VII guruhning d-elementlari. Davriy sistemadagi 105 elementlar atom tuzilishlari bо'yicha s, p, d va f elementlarga bо'linadilar. s - elementlar - 14 ta p - elementlar - 30 ta d - elementlar - 33 ta f - elementlar - 28 ta, ularga lantanidlar va aktinidlar yoki 4f va 5f elementlari deyiladi. Tashqi elektron qavati d pog'onacha bilan tugallanadigan elementlarga d elementlar deyiladi. s va p elementlar davriy sistemaning asosiy gruppachasi elementlarini tashkil qiladilar. d va f elementlari davriy sistemaning qо'shimcha gruppachasiga (IB - VIIB) va lantanoidlar hamda aktinoidlarga kirgan elementlardir. Birinchi d-element 4 - davr II - qо'shimcha guruhning tartib raqami 21 bо'lgan skandiydir. d - elementlar davriy sistemada 4-, 5-, 6 - davrlarda ishqoriy-yer metallaridan keyin 10 tadan, 4 - davrda Z = 21 - 30 (21 Sc - 30 Zn), 5 - davrda Z = 39 - 48 (39 % - 48 Cd) va 6 - davrda Z =57, 72 - 80, (57 La, 72 Hf - 80 Hg) hamda tugallanmagan 7 - davrda 3 ta d element 89Ac, 104Ku va 105Ns, jami 33 ta d elementlar joylashgan. Ularga о'tuvchan (chunki I chi va II chi bosh guruhdan keyin 10 ta d elementlar bilan tо'lib, ular yordamchi guruhlarda joylashadi va undan keyin yana II - bosh guruh boshlanib VII - guruhgacha tо'lib boradi) yoki о'zgaruvchan valentli (chunki ular aksariyat qismi о'zgaruvchan valentlikka ega) elementlar deyiladi. d elementlar I, II bosh gruppa bilan II - IV bosh gruppalar oralig'ida joylashganliklari uchun ularni oraliq elementlar (oraliq metallar) deb ham ataladi. О'zgaruvchan valentli delementlar atomlaridagi ilgari tugallanmagan, ya'ni bosh kvant soni nning qiymati davr tartib raqamidan bitta kam (n-1) bо'lgani uchun u elektronlar bilan tо'lib boradi. Ba'zi bir kamchiliklarni hisobga olmaganda (elektron proskok elementlar) о'zgaruvchan (о'tuvchan) elementlar atomlarining tashqi elektron qobiqlari konfiguratsiyalari …ns2 dir. Shuning uchun ham barcha d elementlar metallardir, xuddi shu sababdan ham Z - ning ortib borishi bilan d elementlar xossalaridagi о'zgarishlar s va p elementlardagidek keskin bо'lmaydi. d elementlar yuqori oksidlanish darajalarida davriy sistemaning tegishli gruppalaridagi p elementlar bilan ma'lum darajada yaqinlikni namoyon qiladi. VII B gruppacha triada elementlari xossalarining о'ziga xosligi d qobiqchalarining tugallanishiga yaqinligi bilan tushuntiriladi. Shuning uchun temir, kobalt, nikel va platina metallari 8 - guruhga joylanishlariga qaramasdan ruteniy va osmiydan boshqalari eng ...