Vodorod olinishi, xossalari

Vodorod olinishi, xossalari Reja: 1. Vodorod olinishi, xossalari 2. Vodorod izotoplari. 3. Vodorod peroksid. 4. VII guruhning asosiy guruhchasi elementlari. 5. VI - guruhning asosiy guruhcha elementlari. Vodorod olinishi, xossalari Malumki vodorod atomning sirtєi єavatida bitta elektroni bor. Vodorod atomi ana shu yagona elektronini boshєa elementlarga berib N+ ioniga (protonga) aylanadi. Shu sababli vodorod, birinchi gruppadagi ishєoriy metallar singari kuchli єaytaruvchidir. Vodorod bazi xossalari jiіatidan ettinchi gruppadagi elementarga moyil, o'z birikmalarida zaryadi birga teng (NaH-CaH2) bo'ladi. Shu sababli uning belgisi ettinchi gruppaga xam єo'yiladi. Vodorod tabiatda ko'p tarєalgan element. Suv, neft, tabiiy gazlar, o'simlik va іayvonlar tarkibida uchraydi. Vodorodning umumiy miєdori yer єobiјi massasining 1% ni tashkil єiladi. Olinishi. Laboratoriya vodorod olish uchun rux metaliga xlorid yoki sulfat kislota ta'sir ettiriladi. Zn+2HCl=ZnCl2+H2 Sanoatda tabiiy gazlardan, suv gazidan, suvni elektroliz єilish, koks gazi, neftni єayta ishlashda іosil bo'ladigan gazlardan olinadi. Masalan: CH4+H2O=CO+3H2 H298=206,2 kJ. Metan chala oksidlanishidan CO bilan H2 aralashmasi hosil bo'ladi. 2CH4+O22CO+4H2 H=-71,3 kJ. Texnikada vodorod asosan metaning kislorod va suv buјiga ta'sir etish reaksiyasidan olinadi. 2CH4+O2+2H2O 2CO2+6H2+155 kJ. Konversiya usuli bilan 100 Sda koks bilan suv buјi orasidagi reaksiyadan: C+H2OCO+H2 H298=129,1 kJ CO+H2OCO2+H2 Hsuv=-41,2 kJ Chuјlangan temirga suv buјi ta'sir ettirib: 3Fe+4H2O=Fe3O4+4H2 ishєorga alyuminiy yoki silitsiy ta'sir ettirib olinadi. 2Al+2NaOH+6H2O3H2+2Na[Al(OH)4] Si+2NaOH+H2ONa2SiO3+2H2 Vodorodning xossalari. Vodorod kimyoviy reaksiyalarda o'zining yagona elektronini berib musbat zaryadli ionga aylandi. Uning eng aktiv metalmaslar bilan kimyoviy reaksiyaga kirishganda ionli boјlanishlar emas balki kimyoviy reaksiyaga kirishganda ionli boјlanishlar emas balki єutbli kovalent boјlanish іosil єiladi. Shuning uchun, vodorodning atomi musbat zaryadli ion іolatiga olib, manfiy zaryadli ionga іam aylanadi. Ca -2e Ca+2 (oksidlanish) Sa+H2 CaH2 H2+2 2H - (єaytarilishi) Erkin vodorod yaxshi єaytaruvchidir. Yuєori іaroratda vodorod ko'pgina metallarning oksidlaridan shu metallarni єaytaradi, masalan: CuO+H2 → Cu+H2O Vodorod kislorod bilan biriktirib, suv іosil єiladi: 2H2+O2 → 2H2O Vodorod bilan metallarning kimyoviy birikmasi gidridlar deb ataladi. Ishєoriy va ishєoriy yer metallarning gidridlari juda kuchli єaytaruvchi: NaH + H2 O = NaOH+H2 Vodorodning ionlanish energiyasi 435 kJmol ga teng. Suv vodorodning eng ko'p tarєalgan birikmasi іisoblanadi. Tabiatda mutlaєo toza suv bo'lmaydi. Tabiatdagi suvda muallaє іolda ko'pgina moddalar shuningdek xilma - xil bakterialar uchraydi. Ichishga mo'ljallangan suvni tozalash uchun unga alyuminiy gidroksid іosil єiluvchi permutit - Na2Al2Si3O10 · 5H2O va Na2O · Al2O3 · 3SiO2 · 5H2O alyumosilikat єo'shiladi. Bular suvdagi muallaє zarrachalarni ilashtirib o'zi bilan cho'kmaga olib tushadi. Suv tindirilgandan so'ng єum bilan filtrlanadi so'ngra xlor bilan zararsizlantiradi. Suvni erigan moddalardan batamom tozalash uchun u іaydaladi (distilangan suv). ...