Vodorod va kislorod

REJA 1. Vodorod haqida tushuncha 2. Olinishi. 3. Vodorod peroksid. 4. Kislorod. 5. Kislorodning olinishi 6. Kislorodning xossalari MAVZU: Vodorod va kislorod Vodorod haqida tushuncha Vodorod D.I. Mendelev elementlar davriy sistemasining birinchi elementi bо'lib birinchi davr, birinchi guruhda (yoki VII) da joylashgan elektron formulasi 1S1 , atom massasi 1,008, 3 ta izotopga ega: [i-piotiy ] Ddeytriy, 3(T- tritiy. Vodorod rangsiz, hidsiz, mazasiz, eng yengil gaz bо'lib, u havodan 14,5 marta yengildir. 1l. vodorod- (i.sh.) da 0,09 g bо'ladi. Suvda kam eriydi. Metallmaslar bilan hosil qilgan binikmalarida vodorodning oksidlanish darajasi +1 ga. aktiv metallar bilan hosil kilgan binikmalarida -1 ga teng. Laboratoriyada vodorod, kо'pincha, nuxsa xlorid kislota yoki sulfat kislota ta'sir ettirish yо'li bilan olinadi. Bundan tashqari, ba'zi metallarni suv yoki ishqorga ta'sir ettirib, suvni elektroliz qilib xam vodorod olish mumkin. Vodorod bilan ishlash juda katta ehtiyotlikni talab qiladi. Vodorod yonuvchan, u kislorod yoki havo bilan portlovchi aralashma hosil qiladi. Ikki hajm vodorod va bir hajm kisloroddan iborat aralashma juda kuchli portlaydi va bu aralashmaga qaldiroq gaz deb ataladi. Agar vodorodni biror asbobda qizdirish kerak bо'lsa, yoki undan chiqayotgan paytda yoqish lozim bо'lga, tajribagacha asbobdan havori tо'liq chiqarish, keyin vodorodning tozaligini tekshirib kо'rish kerak. Buning uchun ikkita probirka taiyorlanadi, gaz chiqaruvchi nayga quruq probirka kiygaziladi, (5-10 sek) keyin sekin chiqarib olinadi va bosh barmok, bilan berkitilada , о'ninga ega ikkinchi probirka qо'yiladi. Vodorod bilan tо'ldirilgan probirkani tubini yuqoriga kilgan xolda alangaga yaqinlashtiriladi. Barmoq olinib, vodorod yoqiladi. Probirkalarni ketma-ket almashtirib, to vodorod deyarli tovushsiz yonguncha uning tozaligi sinaladi. Faqat ajralib chiqayotgan vodorodning tozalisiga ishonch hosil qilgandan keyin asbobdan chiqayotgan vodorodni yoqish mumkin yoki asbobni qizdirish mumkin Olinishi. Kislotaga metall ta'sir ettirish yо'li bilan vodorod olish. Uchi chо'zilgan shisha nay о'tkazilgan probkali probirkadan iborat asbob yig'ing (29-rasm). Probirkaga bir necha bо'lak Rux solib, probirkaning 13 qismigacha suyultirilgan sulfat kislota qо'yrng. Nay о'tkazilgan probkani probirkaga zich qilib tiqib, probirkani shtativning qisqichga vertikal holatda о'rnating. Gaz ajralib chiqrnshrn kuzating. Nay oikali chiqayottai vodorodda havo bor-yо'qligini yuqorida aytilganidek tekshrnib kо'ring. Asbobdan chiqayotgan vodorodning tozalisiga ishoich hosil qilrngandan keyin, naydan chiqayotgan gazni yoidiring. Vodorod alangagi ustiga quruq stakan tuting. Stakan devoilarida mayda suv tomchilarn paydo bо'lishini kuting. Reaksiyalar tenglamalarini yozing. Ishqorga metall ta'sir ettirib vodorod olish. Yuqoridagi tajribada kо'igatilgan asbobning probirkasiga о'yuvchi natriy eritmasidan quying va ustiga alyuminiy qrnrndisidan ozsira soling va danhol nay о'tkazilgan probirkani mahkamlab beikrting. Gaz ajralib chiqishrni kuzating. Uchi chо'zilgan va nay о'tkazilgan probka bilan probirkani beikrting va asbobdagi havo batamom giqib chiqarnlgarnrn ...