Bir asosli kislotalarning asosiy vakillari, ikki asosli kislotalar [info-referat]

KARBON KISLOTALAR. KARBoqsil GRUPPANING TUZILISHI. KARBON KISLOTANING FIZIK VA KIMYOVIY XOSSALARI. BIR ASOSLI KISLOTALARNING ASOSIY VAKILLARI : CHUMOLI KISLOTA (UNING O'ZIGA XOS XUSUSIYATLARI), SIRKA, STEARIN, OLEIN VA BOSHQA KISLOTALAR. IKKI ASOSLI KISLOTALAR. TO'YINMAGAN KISLOTALARNING AYRIM VAKILLARI. Karbon kislotalar, karboqsil gruppaning tuzilishi: Molekulasida karboqsil gruppa - COOH bo'lgan alifatik va aromatik uglevodorodlarning hosilalariga karobn kislotalar deyiladi. Karbon kislotalar molekulalari oxirida xarakterli funksional karboqsil gruppa bilan tugallanadi. U ikki karbonil va -OH gidroqsil gruppalaridan tuzilganligi uchun karboqsil gruppa deyiladi. Bir asosli alifatik karbon kislotalarning elektron formulasi Karbon kislotalarning umumiy formulasi : Bu yerda m - karboqsil gruppalarning soni, kislotaning nrgizligini bildiradi. Karboqsil gruppaga ikkala kislorod atomlari ugleroddan bir xil masofada joylashganligi sababli elektron zichliklari ham bir xilda taqsimlangan. Karboqsil gruppada uglerod atomi sp2 gibridlanish holatida bo'ladi. Karbon kislotalarning gidroqsil ( - OH) gruppasidagi vodorod atomi spirtlar molekulalaridagiga nisbatan ancha harakatchan. Shunung uchun suvda erigan karbon kislotalar vodorod ionlarini chiqarib dissotsiyalanadi. Karbonil gruppadagi uglerod bilan kislorod orasidagi elektron zichlik kislorodga tomon siljiganligi uchun uglerod atomi ma'lum darajada musbat zaryadga (+σ) ega bo'ladi , natijada bu uglerod atomi gidroqsil ( - OH) gruppadagi kislorod atomidan elektron zichlikni o'ziga tortadi . Gidroqsil gruppadagi kislorod atomi tomon surilgan elektron zichlik evaziga qo'shni vodorod atomi elektron zichligini o'ziga tortadi. Buning natijasida gidroqsil gruppadagi, kislorod atomi bilan vodorod atomi orasidagi bog' ancha qutli bo'lib qoladi va vodorod atomi katta harakatchanlikka ega bo'ladi, ya'ni karboqsil gruppada elektronlarning siljishi sodir bo'ladi. Molekulasida karboqsil gruppaning soniga qarab karbon kislotalar : Bir asosli va ko'p asosli bo'ladi; Radikalning tabiatiga qarab to'yingan, to'yimagan va aromatik bo'ladi. Bulardan eng muhimlari bir asosli to'yingan karbon kislotalardir. To'yingan radikalli, bir asosli kislotalarning umumiy formulasi R - COOH yoki CnH2n-1COOH, bu yerda n≥0. Molyar massasi M = 14n + 46 To'yingan bir asosli karbon kislotalarning nomlanishida xarakterli qo'shimcha at . Bir asosli karbon kislotalar molekulasida bir xil sondagi uglerod atomlari bo'lgan mirakkab efirlar bilan izomer. Masalan : Izomeriyasi va nomenklaturasi : To'yingan bir asosli karbon kislotalarni nomlashda kislotalar dastlab nimadan olingan bo'lsa, shu manba nomi bilan ataladi. Masalan : tarixiy nomenklatura bo'yicha chumoli kislota - chumolidan olingan, sirka kislota sirkadan, moy kislotasi sariq moydan olingani uchun ular olingan mahsulot nomi bilan atalgan. Bu nomlarga tarixiy nomlar deyiladi. Rasional nomenklatura bo'yicha bir asosli karbon kislotalarni nomlashda barcha kislotalarni sirka kislotasining hosilasi deb qaraladi. Masalan : Sistematik nomenklaturaga ko'ra karbon kislotalarni nomlarini tuzishda : Uglerod atomli karboqsil gruppasi bo'lgan uglerod atomlarining bosh zanjiri tanlanadi; Bu zanjirdagi uglerd atomlari karboqsil ...