Kimyo tarixi ma'ruza matni [info-referat]

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI F. Xo'jaev nomli Buxoro Davlat universiteti Organik va fizkolloid kimyo kafedrasi KIMYO TARIXI Muallif prof. Umarov B.B. Buxoro - 2003 yil Ma'ruza matni organik va fizkolloid kimyo kafedrasining 2003 yil 26 iyundagi 11-majlisida va kimyo-biologiya fakul'tetining 2003 yil 27 iyundagi Ilmiy kengashida muxokama qilingan va tasdiqlangan (9-raqamli bayonnomalar). Buxoro Davlat universiteti tabiiy fanlar o'quv-metodik kengashi tomonidan nashrga tavsiya etilgan (2003 yil 28 iyundagi 10-bayonnoma) Muallif kimyo fanlari doktori, professor B.B. Umarov Taqrizchilar: BuxDU organik va fizkolloid kimyo kafedrasi professori R.A. SHoymardonov, Bux OO va ESTI ilmiy-tadkikot laboratoriyasi mudiri, k.f.n., dotsent T.N. Niyozxonov SO'Z BOSHI Kimyo tarixi fani 5 440400 - kimyo ta'limi yo'nalishi talabalari o'rganadigan kerakli fanlardan biridir, chunki kimyo tarixi ilmiy bilim sifatida kimyoviy ta'limotning xar qanday bosqichida xam o'quv predmetini shakllantiruvchi asosiy vosita xisoblanadi. Kimyo tarixi va metodologiyasi tabiatshunoslik tarixi va falsafasining bir qismi sifatida fan va texnikaning didaktik modelini shakllantiradi, fundamental va fakul'tativ bilim xissasini aniqlashda asosiy qurol xisoblanadi. Ma'ruza matni universitet ta'limi uchun kimyo mutaxassisligi bo'yicha o'quv dasturi (Toshkent, Universitet, 1997 yil)ga nisbatan to'ldirilgan organik va fizkolloid kimyo kafedrasining 199 yil 23 dekabrdagi majlisida muxokama qilingan (4-bayonnoma) va kimyo-biologiya fakul'teti dekani tomonidan tasdiklangan o'quv dasturi asosida tuzilgan. Xar bir ma'ruza oxirida tayanch iboralar, savollar va adabiyotlarning ro'yxati aloxida keltirilgan. Matnda keltirilmagan ayrim olimlar, kashfiyotlar, Nobel' mukofoti laureatlari xaqidagi ma'lumotlar universitetimiz kutubxonasidagi kitoblarda, entsiklopediyalarda va ma'lumotnomalarda mufassal keltirilgani uchun bu ma'lumotlarni aloxida qayd etmadik. Ma'ruza matni bilan yaqindan tanishib chiqqan Bux OO va ESTI muammoli ilmiy- tadkikot laboratoriyasi mudiri, k.f.n., dotsent T.N. Niyozxonovga, BuxDU organik va fizkolloid kimyo kafedrasi professori R.A. SHoymardonovga, shu kafedra katta o'qituvchisi B.X. Ibotov, xamda o'qituvchilar N.G. Sevinchov, Q.G' Avezovlarga, organik kimyo mutaxassiligi II kurs magistranti S.F. Abduraxmonovga chuqur minnatdorchilik bildiraman. Ma'ruza matnining sifati va samaradorligini yaxshilash borasidagi barcha fikr- muloxazalar muallif tomonidan samimiyat bilan qabul qilinadi. 2 1-MA'RUZA. KIRISH R E J A: 1. Kirish, empirizm va ratsionalizm, 2. Sinflash va tizimlashtirish, 3. Ibtidoiy kishilarning kimyoviy bilimlari, 4. Etti metall xaqidagi qadimiy ta'limot. Fan insoniyat faoliyatining sferasi, u bilimlarni yig'adi, tizimlashtiradi va umumlashtiradi. U shartli ravishda uchga bo'linadi: - tabiiy, - texnikaviy, - gumanitar Fan doimiy rivojlanib turadi. Fanda bo'ladigan yutuqlar bilan birga, adashishlar vа muvaffaqiyatsizliklar xam ro'y berib turadi. Ammo ular o'qish- o'rganish jarayonida juda qiziqarli, o'rgatuvchi axamiyatga ega va ularni e'tiborimizdan chetga qoldir-maslik lozim. Kimyo tarixi kimyoviy bilimlar yig'indisi, ularning rivojlanishi, ayrim kimyoviy fanlarning shakllanishini o'rganadi. Kimyoviy taraqqiyot bosqichlari eksperimental materiallarning yig'ilishi, ...