Kimyoviy analiz yordamida minerallarni sifat aniqlash. Ishning maqsadi : kimyoviy analiz yordamida minerallarni aniqlash. Talabalarga o'z amaliy ish paytlarida, yer po'stida keng tarqalgan minerallarni oddiy usullar bilan aniqlashni o'rganib olishlari uchun bir muncha yirik kristallar bilan yoki bir jinsli yirik mineral massalar bilan ish ko'rishga to'g'ri keladi. Minerallarni aniqlash uchun dahandam va elementar ximiyaviy sifat reaksiyalari yordamida analiz o'tkazish kerak bo'ladi. Biroq ancha kam topiladigan yoki oddiy usul bilan aniqlash qiyin bo'lgan izchillik bilan o'tkazilayotgan mineralogik tekshirishlar paytida uchrab turadigan minerallarni faqat mukammal tekshirish usullarini qo'llabgina aniqlash mumkin. Minerallarni batafsil tekshirishda zarur hollarda ko'pincha quyidagi: kristalloximiyaviy, rentgenometrik, kristallooptik, termik, spektral va ba'zan rentgenospektral analizlar bilan birag ximiyaviy analiz usullari qo'llaniladi. Tajribani bajarish uchun kerak bo'ladigan narsallar: Tozalangan suv. HCl. Ammiak. Probirka. Naycha. Spiralli lampa. Elektr isitgich. Bolg'acha. Maydalagich. Qisqich. Kerakli minerallar kalsit, aragonit, gips, nefelin, kinovar, mis, temir, qo'rg'oshin. Kalsit va aragonitni aniqlash farqi. Kalsitni kichkina 3 - 5 gr sof tozalangan bo'lagini maydalab poroshok, ya'ni upa qilib maydalaymiz. Poroshokni probirkaga solib ustidan CO3 suqyo'likni quyamiz va qaynata boshlaymiz. Agarda kalsit bo'lsa rangi o'zgarmaydi, pushti, siyox rang bo'lsa aragonit bo'ladi. Suvli minerallarni tarkibida suv borligini aniqlash. Suvli mineralni 3 - 5 gr kichkina bo'lagini upa qilib maydalaymiz. Poroshokni probirkaga solib qizdira boshlaymiz, shunda probirka devorlarida mayda suv tomchilari paydo bo'la boshlaydi, bundan ma'lum bo'ladiki suv bor ekan. Misol uchun gips va angidrit. Angidrit bo'lsa unda suv bo'lmaydi, bu gips bo'lib formulasi CaSO4 * 2H2O Ayrim mineralni 3 - 5 gr kichkina bo'lagini upa qilib maydalaymiz. Poroshokni probirkaga solib ustidan HCl qo'yamiz. Mineralni poroshogi erib, undan yopishqoq sutdek oq bulutsimon quyuqa cho'kindi CO2 probirka tagida hosil bo'ladi. Bu nefelin bo'lib, uni kristall strukturasida ortiqcha suv bo'lib formulasi Na(AlSiO4). Simobni aniqlash. Kinovarni 3 - 5 gr kichkina bo'lagini upa qilib maydalaymiz. Poroshokni 3 miqdorida iste'mol sodasi bilan aralashtiramiz. Aralashmani probirkaga solib qizdira boshlaymiz. Probirkani sovuq qsmida simobni maydalangan juda mayda tomchilari hosil bo'ladi. Cu va Fe aniqlash. Mineralni 3 - 5 gr bo'lagini poroshok qilamiz va solyanaya kislotada eritamiz. Aralashmaga ammiak qo'shamiz. Agar mineralda mis bo'lsa unda aralashma havo rang bo'ladi, temir bo'lsa qo'ng'ir bo'ladi. Qo'rg'oshinni aniqlash. Mineralni 3 - 5 gr bo'lagini poroshok qilamiz. Poroshokni kichkina oyna bo'lakchasi ustiga solamiz va ustidan HCl tomizsak, sariq rang bersa bu galenit bo'ladi. Nazorat savollari: 1. Kimyoviy analiz deganda nima tushunasiz? 2. YAna qanday minerallarni sifat kimyoviy analiz qilish mumkin? 3. Kimyoviy analiz va boshqa qanday analizlarni bilasiz? . 4. Simobni aniqlash usulini tushuntirib ...
![Kimyoviy analiz yordamida minerallarni sifat aniqlash [info-referat] - rasmi](/img/content-images/default-images/document-image-750x500.webp)
Joylangan
22 Nov 2022 | 13:44:17
Bo'lim
Kimyo
Fayl formati
zip → docx
Fayl hajmi
13.9 KB
Ko'rishlar soni
161 marta
Ko'chirishlar soni
9 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirgan san'a:
29.03.2025 | 23:46
Arxiv ichida: docx
Joylangan
22 Nov 2022 [ 13:44 ]
Bo'lim
Kimyo
Fayl formati
zip → docx
Fayl hajmi
13.9 KB
Ko'rishlar soni
161 marta
Ko'chirishlar soni
9 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirish kiritilgan:
29.03.2025 [ 23:46 ]
Arxiv ichida: docx