Organik moddalar nomenklaturasi [info-referat]

Organik moddalar nomenklaturasi. Reja: Organik birikmalarning nomlanishi. Trivial ratsional va sistematik nomenklaturalardan foydalanib uglevodorodlarning nomlanishi Organik moddalar tarkibini asosan uglerod vodarod, kislorod, azot, oltingugurt va boshqa elementlar tashkil etadi. Organik moddalar juda ko'p va turli tumandir. Bunga sabab 1-dan uglerod atomlarining bir biri bilan birikib uzun uglerodli ochiq va halqali zanjir hosil qilish xususiyati bo'lsa 2-dan organik birikmalarda izomerli hodisalarning keng tarqalganligidir.Tuzilish nazariyasi e'tirof etilganidek , organik moddalarning xassalari faqatgina ularning tarkibiga bog'liq bo'lmasdan ulardagi atomlarning o'zaro qandaytartibda bog'lanishiga ham bog'liq. Tarkibi bir xil , ammo tuzilishi har xil va shu sababli xossalari bir- biridan farq qiladigan moddalar izomerlar deyiladi. Uglevodorodlarni nomlashda asosan trivial , ratsional , va sistematik IYUPAK nomenklaturalardan foydalaniladi. Nomenklaturaning asosiy vazifasi moddaning tuzilish formulasini to'g'ri yozish yoki yozilgan formulasi asosida ularni nomlash. Ratsional nomehklatura. Alkanlarni nomlashda ularni metandagi bir yoki bir nechta vodorod atomlari boshqa radikallarga almashinishi natijasida nomlanadi. Radikallarning eng kichigidan boshlab nomlari aytilib , oxirida metan so'zi qo'shiladi. Agar bir xil radikallar ikki , uch , to'rttadan bo'lsa , ulart nomiga di , tri , tetra qo'shimchalari qo'shib aytiladi. Masalan . CH3 - CH3 etan yoki metal metam CH3 - CH2 - CH3 propan yoki dimetil metan CH3 - CH - CH2 - CH2 - CH3 3 metil geksan yoki metal etil propel metan CH2-CH3 Sistematik IYUPAK : nomenklaturaeng oddiy organic moddalardan boshlanib murakkab tuzilishli birikmalarni nomlashgacha qo'llaniladi, hozirgi vaqtda asosan shu nomenklatura ishlatiladi. Bu nomlashda har bir uglevodorodni to'g'ri ( asosiy) zanjirdagi bir yoki bir necha vodorod atomlari o'rniga turli radikallar birikishidan hosil boo'lgan moddalar.CH larni keltirib chiqarishda avvalo eng kichik radikal , keyin katta radikallar turgan uglerod atomlari raqamlari ko'rsatiladi. Agar shu atomga bu radikkallardan ikkita birikkan bo'lsa shu atom raqami ikki marta vergul bilan takrorlanadi, shundan so'ng radikalning nomi aytiladi . Bir xil radikallar ikki marta takr5orlansa di , uch marta tri to'rta takrorlansa tetra qo'shimchalari qo'shiladi. Oxirida asosiy zanjirga to'g'ri keluvchi uglevodorod nomi aytiladi. CH3 - CH2 - CH2 - CH3 n- butan , 7 6 CH3- CH2-CH3 2 1 CH3 - CH3 - CH3 -C - C -CH2 -CH3 3,3,4 - tri metal - 4 -etil geptan. CH3 CH3 CH3 CH3 1 2 3 4 5 6 CH3 - CH3 - CH -C - C -CH3 2,4 - dimetil - 4 etil - 3 izopropil geksan CH C2H5 ۸ CH3 CH3 Tayanch so'z iboralar: nomenklatura, izomeriya , sistematik , tarixiy , xalqaro , nomlash , trivial Foydalanilgan ...