Uchburchak. To'rtburchak. Aylanalar. Apolloniy aylanasi. Nostandart yasashlar

Mavzu: Uchburchak. To'rtburchak. Aylanalar. Apolloniy aylanasi. Nostandart yasashlar UCHBURCHAK UCHBURCHAK -bir to'g'ri chiziqda yotmagan uchta nuqta va uchlari shu nuqtalarda bo'lgan uchta kesmadan yasalgan figura. Berilgan uch nuqta uchburchakning UCHLARI, kesmalar esa TOMONLARI deyiladi. TO'RTBURCHAK TO'RTBURCHAK deb, to'rt nuqta va ularni ketma-ket tutashtirishdan xosil bo'lgan kesmalardan iborat bo'lgan figuraga aytiladi. TO'RTBURCHAK PARAMETRLARINI ANIQLASH  To'rt nuqtadan uchtasi bir to'g'ri chiziqda yotmasligi, ularni birlashtiruvchi kesmalar tutashmasligi kerak.  Nuqtalar to'rtburchakning UCHLARI deyiladi.  Nuqtalarni birlashtiruvchi kesmalar uning TOMONLARI deyiladi. TO'RTBURCHAK XUSUSIYATLARI Agar to'rtburchakning uchlari bir tomonining uchlari bo'lsa, u holda ular qo'shni deyiladi. Qo'shni bo'lmagan uchlar qarama-qarshi deb nomlanadi. To'rtburchakning qarama-qarshi uchlarini bog'laydigan kesmalarga diagonallar deyiladi. Bir uchdan chiqadigan to'rtburchak tomonlari qo'shni deb ataladi Umumiy tomoni bo'lmagan tomonlar qarama- qarshi tomonlar deb ataladi. AYLANA VA DOIRA Tekislikda har bir nuqtasi markaz deb ataluvchi bir nuqtadan teng uzoqlikda turgan yopiq chiziq AYLANA deb ataladi. Tekislikning aylana bilan chegaralangan (va aylana markazi yotgan) qismi DOIRA deb ataladi. Aylananing ixtiyoriy nuqtasini uning markazi bilan tutashtiruvchi kesma AYLANA RADIUSI deyiladi AYLANA MARKAZI RADIUS Aylananing ikki nuqtasini tutashtiruvchi kesma VATAR deyiladi. VATAR AYLANA YOYI Aylana markazidan o'tuvchi vatar DIAMETR DIAMETR deyiladi. MARKAZIY BURCHAK - uchi berilgan aylana markazida bo'lgan yassi burchak. Markaziy burchak Aylana bilan bitta umumiy nuqtaga ega bo'lgan to'g'ri chiziq URINMA deyiladi Kesuvchi Urinma Aylananing istalgan ikki nuqtasidan kesib o'tgan to'g'ri chiziq KESUVCHI deb nomlanadi. KONSENTRIK AYLANLAR Umumiy markazga ega aylanalar to'plami KONSENTRIK AYLANALAR deyiladi. DEKART KOORDINATALAR SISTEMASIDA AYLANA TENGLAMASI Markazi M nuqtada bo'lgan, radiusi r ga teng bo'lgan aylana tenglamasi  2  2 2 х  х  у  у  r М М Markazi koordinatalar sistemasining markazidan o'tuvchi aylana tenglamasi 2 2 2 х  у  r Dekart koordinatalari tizimida doira funksiyaning grafigi emas, lekin uni quyidagi ikkita funktsiya grafiklarining birlashmasi sifatida tavsiflash mumkin: 2  2 у  у  r  х  х м М Agar markazi qiymatlari nolga teng bo'lsa, u holda quyidagicha bo'ladi: 2 2 у   r  х APOLLNIY AYLANASI Apolloniy aylanasi deb, tekislikdagi shunday nuqtalarning geometrik o'rniga aytiladiki, berilgan ikkita nuqtagacha bo'lgan masofalar nisbati o'zgarmasdir. d 1  const d 2 Tekislikda ikkita A va B nuqtalar berilgan bo'lsin. Tekislikdagi barcha M nuqtalarni ko'rib chiqamiz, ular quyidagini qanoatlantiradi | MA | = k | MB | , Bu erda k - o'zgarmas musbat son. k =1 bo'lganda, bu nuqtalar AB kesmaga perpendikulyar bo'lgan medianani to'ldiradi, qolgan xolatlarda ko'rsatilgan geometrik joy ...