Moliya operatsiyalarida inflyatsiyani hisoblash

Moliya operatsiyalarida inflyatsiyani hisoblash Reja: Inflyatsiyaning o'sish surati va indeksi Foiz stavkasini indeksatsiya qilish Investitsiya loyihalarda inflyatsiyani hisoblash Inflyatsiyaning o'sish surati va indeksi. Inflyatsiya hozirgi zamonning muhim va og'ir muammolaridan biridir. U bir qancha faktorlarga bog'liq bqlib, umumiqtisodiy nazariyaning ehtimollar nazariyasi va matematik statistika usullarini qo'llashga asoslangan bir necha tarkibiy qismlarining predmetini tashkil qiladi. Inflyatsiya milliy pul birligining xarid quvvatini pasayishi va mamlakat ichida narx-navoning qsib ketishida namoyon bo'ladi. Shuning uchun o'rta va uzoq muddatli moliya operatsiyalarida uni nazarga olmaslik katta miqdordagi zararga olib kelishi mumkin. Inflyatsiya surati tovar va xizmatlar baholarining o'rtacha o'zgarishini xarakterlovchi inflyatsiya indeksi yordamida qlchanadi. Inflyatsiya indeksi - malum (fiksirlangan) miqdordagi tovar va xizmatlar savati bahosining tayin bir vaqt oralig'ida o'rtacha o'zgarishini aniqlovchi kqrsatkichdir. Istemol savatiga kiritiladigan tovar va xizmatlar turlarini oldindan mqljallangan maqsadga muvofiq ravishda turlicha talqin qilish mumkin. Masalan, 1 xafta, 1 oy, 1 kvartal va 1 yilga mqljallangan oziq-ovqatlardan tuzilgan istemol savatlari uchun inflyatsiya indeksini hisoblash mumkin. Shuningdek, minimal yashash darajasini aniqlash uchun istemol savatini tuzish mumkin. Bunday savatga eng zarur bqlgan oziq-ovqatlar va kiyim-kechaklar hamda xizmatlar kiritiladi. Inflyatsiya indeksini ishlab chiqarishning turli sohalari uchun hamda yalpi milliy mahsulot (YaMM) uchun ham hisoblash mumkin. Faraz qilaylik, istemol savatiga n xil mahsulot va xizmatlar kiritilsin. Savatdagi har bir i-mahsulot yoki xizmat miqdori ai birlikni tashkil qilsin. Shuningdek t ondagi har bir i- mahsulotning bahosi Xi (t) pul birligini tashkil qilsin. U holda t ondagi istemol savatining bahosi (4.1) pul birligiga teng bo'ladi. (t1,t2) vaqt oralig'idagi istemol baholarining o'sishi inflyatsiya indeksi deb ataladi va u quyidagi qlchovsiz miqdorga teng bo'ladi. (4.2) Kuzatilayotgan (t1;t2) vaqt oralig'idagi inflyatsiya surati deb (4.3) shartni qanoatlantiruvchi miqdorga aytiladi. (4.3) tenglikdan kqrinadiki inflyatsiya indeksi quyidagi miqdorga teng bo'ladi. Inflyatsiya indeksi kuzatilayotgan vaqt oralig'ida istemol savatining bahosi necha marta qsganligini kqrsatsa, inflyatsiya surati (100 ga kqpaytirilgandan so'ng) ana shu bahoni necha foizga qsganligini kqrsatadi. Bundan kqrinadiki, inflyatsiya surati formal nuqtai nazardan qaraganda foiz stavkasiga qxshaydi. Shuning uchun h(t1,t2) - inflyatsiya suratini nazariy tomondan inflyatsiya stavkasi deb ham atash mumkin Faraz qilaylik h- yillik infliyatsiya surati bqlsin. Demak 1 yildan so'ng X summali pulning qiymati X(l+h) ga teng bo'ladi. Yana bir yildan so'ng bu pulning qiymati X(l+h)2 ga etadi va hokazo, n yildan so'ng X summali pulning qiymati X(l+h)nra teng bo'ladi. Ushbu mulohazaning natijasi sifatida quyidagi teoremani ko'ramiz Teorema: Agar to ...