Ehtimollar nazariyasi predmeti qisqacha tarixiy ma'lumotlar. Hodisa ehtimolligi klassik sxema

ehtimollar nazariyasi predmeti qisqacha tarixiy ma'lumotlar. hodisa ehtimolligi Klassik sxema Reja Tasodifiy tajriba tushunchasi Tasodifiy hodisa tushunchasi ehtimollar nazariyasi tarixini etapma etap rivoji O'zbekistonda ehtimollar nazariyasining hozirgi holati Hodisa ehtimoli tushunchasi Diskret hol uchun ehtimol ta'rifi Ehtimol xossalari Elementar hodisalar fazosi va uning tiplari hodisalar , ularning turlari hodisalar ustida algebraik amallar ADABIYeT B .V. Gnedenko Kurs teorii veroyatnostey Nauka 1986 S. X. Sirojiddinov M. M. Mamatov ehtimollar nazariyasi va matematik statistika o'qituvchi 1980. A.A.Borovkov «Teoriya veroyatnostey» Nauka.1986. B.A.Sevaetyanov «Kurs teori veroyatnostey i matematicheskoy statistiki» Nauka.1982 AA Borovkov Teoriya veroyatnostey. Nauka1986 B Gnedenko Kurs teorii veroyatnostey Nauka 1988 SXSirojiddinov,MMamatov ehtimollar nazariyasi va matematik statistika o'qituvchi 1980 ehtimollar nazariyasi tasodifiy tajriballar yani natijasini oldindan aytib bulmaydigan tajribalardagi qonuniyatlarni o'rganuvchi matematik fandirBunda shunday tajribalar karaladiki ularni uzgarmas ( yani bir xil ) shartlar kompleksida xech bo'lmaganda nazariy ravishda ixtiyoriy sonda takrorlash mumkin deb hisoblanadi Bunday tajribalar xar birining natijasi tasodifiy hodisa ruy berishidan iboratdir Insoniyat foliyatining deyarli xamma sohalarda shunday holatlar mavjudirki u yoki bu tajribalarni bir xil sharoitda ko'p marta takrolash mumkin bo'ladi ehtimollar nazariyasini sinovdan-sinovga utishida natijalarni turlicha bo'lgan tajribalar kiziktiradi. Biror tajribada ruy berish yoki bermasligini oldindan aytib bulmaydigan hodisalar tasodifiy hodisalar deb ataladi. Masalan , tanga tashlash tajribasida xar bir tashlashga ikki tasodifiy hodisa mos keladi- tanganing gerb tomoni tushishi yoki tanganing rakam tomoni tushishi . Albatta , bu tajribani bir marta takrolashda shu ikki tasodifiy hodisalardan fakat bittasigina ruy beradi . ehtimollar nazariyasi boshqa matematik fanlar kabi amaliyot talablariga mos ravishda rivojlangan . Endi qisqacha tarixiy ma'lumotlarni keltiramiz. Ommaviy tasodifiy hodisalarga mos masalalarni sistematik ravishda o'rganish va ularga mos matematik apparatning yuzaga kelishi XVII asrga to'g'ri keladi. XVII asr boshida , mashxur fizik Galiley fizik o'lchashlardagi xatoliklarni tasodifiy deb hisoblab , ularni ilmiy tadqiqot qilishga uringan. Shu davrlarda kasallanish ,ulish, baxtsiz hodisalar statistikasi va shu kabi ommaviy tasodifiy hodisalardagi qonuniyatlarni tahlil qilishga asoslangan sugo'rtalashning umumiy nazariyasini yaratishga xam urinishlar bo'lgan. Ammo, ehtimollar nazariyasi matematik ilm sifatida murakkab tasodifiy jarayonlarni o'rganishdan emas , balki eng sodda kimor o'yinlarini tahlil qilish natijasida yuzaga kela boshlagan. Shu boisdan ehtimollar nazariyasining paydo bo'lishi XVII asr ikkinchi yarmiga mos keladi va u Paskal (1623-1662), Ferma (1601-1665) va Gyuygens (1629-1695) kabi olimlarning kimor o'yinlari nazariyasidagi tadqiqotlari bilan bog'liqdir. ehtimollar nazariyasi rivojidagi katta kadam Yakov Bernulli (1654-1705) ilmiy izlanishlari bilan bog'liqdir.Unga , ehtimollar nazariyasining eng muhim qonuniyati , deb hisoblanuvchi katta sonlar qonuni tegishlidir. ehtimollar nazariyasi rivojidagi yana bir muhim kadam Etan Muavr ...