O'nli bo'lmagan pozitsion sanoq sistemalari

O'nli bo'lmagan pozitsion sanoq sistemalari Reja: 1. O'nli bo'lmagan pozitsion sanoq sistemalarida son yozuvi. 2. O'nli bo'lmagan pozitsion sanoq sistemalarida arifmetik amallar bajarish. 3. Bir sanoq sistemasidan boshqa sanoq sistemasiga o'tish. 4. Ikki lik sanoq sistemasi tatbiqi. Muammo: O'nli bo'lmagan pozitsion sanoq sistemalarida son yozuvi haqida nimani bilasiz? Ta'rif. Ikkinchi xona birligidan bosh. Amaliyotda 10 lik sanoq sistemasidan boshqa ham sanoq sistemalari uchraydi. Masalan, a) 10 talab emas, 5 talab sanash yordamida 5 lik sanoq sistemasi hosil bo'ladi. Bunda ikkinchi xonadan boshlab har bir xona o'zidan oldingi xonaning 5 ta birligiga teng bo'ladi, ya'ni N sonini 5 lik sanoq sistemasida yozgan bo'lsak, N = = an∙5n+ an-1∙5n-1+…+ a2∙52+ a1∙5+ a0 bo'ladi. b) Agar 4 talab sanalgan bo'lsa, u holda 4 lik sanoq sistemasi hosil bo'ladi va bunda ikkinchi xonadan boshlab har bir xonaning bitta birligi o'zidan oldingi xonaning 4 ta birligiga teng bo'ladi. Agar N = . son 4 lik sanoq sistemasida yozilgan -bo'lsa, u N = = an∙4n+ an-1∙4n-1+…+ a1∙4+ a0 bo'ladi. Ta'rif. Ikkinchi xona birligidan boshlab har bir xonasining bitta birligi o'zidan oldingi xonaning bitta birligidan q marta katta bo'lgan sonlar q lik sanoq sistemasida yozilgan sonlar deyiladi. Agar N = son q lik sanoq sistemasida yozilgan bo'lsa, N(q) = ko'rinishda belgilanadi. q -berilgan sanoq sistemaning asosi deb yuritiladi. Bunda q N0 bo'lib, 1 ...