Silindr, konus va shar (sfera) ning proyeksiyalari

Silindr, konus уа shar(sfera)ning proyeksiyalari (Aylanish sirtlari, silindr, konus, shar (sfera) to'g'ri va egri chiziqning qo'zg'almas o'qi atrofida aylanishidan hosil bo'lishiyi chizmada tasvirlangan. Texnikada xilma-xil ko'rinishda uchraydigan silindr texnik detallaming asosini tashkil qiladi. Har qanday aylanma harakat silindr orqali amaiga osliiriladi. Silindr 19.2-chizma, a dagidek proyeksiyalar tekisliklari tizimiga joylash- tirilgan bolsa, uning H dagi proyeksiyasi aylana, V va W dagi proyeksiyalari bir xil to'g'ri to'rtburchak ko'rinishida tasvirlanadi. Silindr Silindr chizma, a dagidek joylashgan bo'lsa, uning V dagi proyeksiyasi aylana, H va W dagi proyeksiyalari to'g'ri to'rtburchak ko'rinishida chiziladi. Agar silindrni W ga perpendikular joylashtirilsa, uning W dagi proyeksiyasi aylana, H va V dagi proyeksiyalari to'g'ri to'rtburchak ko'rinishida tasvirlanadi. Silindr hamma . holatda ham faqat ikkita - d diametr va h balandlikka ega bo'ladi. Konus. Konus ham silindr kabi texnik detallarda juda ko'p tatbiq etiladi. Konusning uchi kesilgan bo'lsa, kesik konus deyiladi. Konus 19.4-chizma, a dagidek proyeksiyalar tekisliklari tizimida joylashgan boisa, H tekisligida aylana, V va W tekisliklarida uchburchak ko'rinishida chiziladi. Konus ham ikkita o'lchamga - d diametr va h balandlikka ega. Shar (sfera). Sfera yum-yumaloq sirt bolgani uchun hamma tekisliklarda o'ziga teng aylana ko'rinishida proyeksiyalanadi a). Shaming bitta o'lchami bo'ladi, lekin o'lcham soni oldiga ,,Sfera so'zi yoziladi. Masalan, chizma, b dagidek Sfera 0 40. Piramida. Piramida har xil: uchburchakli, to'rtburchakli, beshburchakli, oltiburchakh asosga ega bo'lgan muntazam ko'pyoqliklarga kiradi. Asosi kvadrat piramida chizmadagidek proyeksiyalar tizimiga joylashtirilsa, H tekisligiga kvadrat, boshqa tekisliklarga uchburchak ko'ri- Kesik konus. Kesik konus uchta olchamga ega: D - katta diametri, d - kichik diametri va h - balandligi. Konus o'qi qaysi proyeksiyalar tekisligiga perpendikular bo'Isa, o'sha tekishkka ikkita katta va kichik aylanalar, qol- ganlarida trapetsiya shakhda proyeksiyalanadi chizma, a). Lekin trapetsiya ko'rinishidagi tomonlari davom ettirilsa, konus o'qining davomida bitta nuqtada o'zaro kesishadi. H dagi kvadratning burchaklari orqali o'tgan diagonallari piramida uchi bilan tutashgan qirralarining gorizontal proyeksiya- lari hisoblanadi. Piramidaning yoqlari o'zaro kesishganda hosil bo'lgan joylari (chiziqlar) qirralari, qirralari orasidagi tekis joylar (uchburchak va asosining shakliga qarab ko'pburchak) yoqlar, qirralari o'zaro kesishgan joy (imqta) uchlari deyiladi. ...