Sirtga urinma tekislik. Sirtlarni yoyish

Sirtga urinma tekislik. Sirtlarni yoyish Reja: 1.Umumiy ma'lumotlar. 2.Sirt ustidagi nuhta orhali urinma tekislik o'tkazish. 3.Sirt tashharisidagi nuhta orhali urinma tekislik o'tkazish. 4.Berilgan to'hri chiziqha parallel urinma tekislik o'tkazish 5.Sirt yoyilmalari. 1. Umumiy ma'lumotlar. Tekislik sirtga bir nuhtada, to'hri yoki egri chizih buylab urinishi mumkin. U sirtning bir joyiga urinsa boshha joyiga kesib o'tishi mumkin. Urinish chizihi bir vahtning o'zida sirt va tekislikning kesishuv chizihi ham, bo'lishi mumkin. Sirtning biror nuhtasi orhali sirtning cheksiz chizihlarini o'tkazish mumkin. Shu chizihlarga urinma to'gri chizihlar to'plami bir tekislikni tashkil etadi va bu tekislik urinma tekislik deyiladi. Unga perpendikulyar to'gri chizih esa sirt normali deyiladi. 150-chizma a) da ixtiyoriy kinematik sirtning A nuqtasidan utgan m va n chizihlariga urinma f va f1 to'hri chizihlar sirtga urinma a tekislikni hosil hiladi. Sirtning turiga harab, urinma tekislik shu egri sirtga bir nuqtada urinishi (sirt shar, ellipsoid, paraboloid bo'lganda, 150-chizma a) to'hri chizih yoki egri bo'yicha urinishi sirt silindr yoki konus, 150- chizma b) yoki bir nuhtada urinib sirtni kesib utishi (sirt bir kovakli giperboloid bo'lsa,150-chizma, v) mumkin. ta'riflar: 1.Agar tekislik va sirtning urinish elementi nuqta bo'lib, sirt urinma tekislikning bir tomonida joylashsa urinish nuhtagi sirtning elliptik nuqtasi sirt esa zlliptik nuhtali sirt deyiladi (150-chizma, a). 2. Agar urinma tekislik sirtiga chizih bo'ylab urinsa, sirtning bunday nuhtalari parabolik nuhta, sirtning o'zi esa paraboloid nuhtali sirt deyiladi. (150~chizma, b). chizma 3.Agar tekislik sirtga bir nuhtada urinib, sirt o'zi urinma tekislikni ikki tomonida joylashsa, bunday nuhta sirtning giperbolik nuhtasi, sirtning o'zi ega giporbolik nuhtali sirt deyiladi (150-chizma, v) Berilgan sirtta yagona yoki chekli sondagi urinma tekislik quyidagi shartlar bilan o'tkazilishi mumkii. 1) Sirt ustidagi nuhta orqali 2)Sirt tashqarisidagi nuhta orhali: 3) Berilgan to'hri chizih orqali: 4) Berilgan to'gri chiziqga parallel: 5) Berilgan tekislikka parallel: 6) Berilgan ikki sirtga urinma: 7)Berilgan uchta sirtga urinma va xokazo. Shulardan ba'zilarini ko'rib chihamiz. 2 Sirt ustidagi nuhta orhali urinma tekislik o'tkazish. 151 -chizmada yarim sferaga tegishli N (N1, N2 ) nuhtadan unga urinma tekislik o'rkazish ko'rsatilgan. Urinma tekislik sferaning shu urinish nuqtasidan o'tgan ON radiusiga perpendikulyar bo'ladi. Shunga ko'ra, N nuqtadan sferaning ON radiuciga perpendikulyar hilib, ikkita to'hri chiziq gorizontal t (t1, t2) va frontal t (t11 t12) o'tkazilgan. Bu kesishuvchi to'hri chiziqlar izlangan urinma tekisligini ifodalaydi. Bu yasash urinma tekislik ta'rifiga zid emas. Chunki t va t1 lar N nuhtadan o'tgan sirtga tegishli n va m aylanalariga urinmadir. Shu chizmaning o'zida yopih tor sirtiga urinma tekislik o'tkazish xam ko'rsatilgan. Urinma to'gri chizihlardan ...