Arterial gipertenziyalar, ularning patogenezi va farmakoterapiyasi asoslari

Arterial gipertenziyalar ularning patogenezi va farmakoterapiyasi asoslari Reja: AG yurak-qon tomir tizimi kasalliklari Qon bosimini kutarilishida neyrogumoral faktorlar AG yurak-qon tomir tizimi kasalliklari ichida eng ko'p tarqalgandir. Sobiq ittifoq davridagi ma'lumotlarga qaraganda AG ayollar o'rtasida 22 % ni, erkaklar o'rtasida esa 23 % ni tashkil etadi. 1320 % aholida esa ABni AGga o'tish chegarasi (14090-16095 mm s.u) qayd etilgan. Hozirgi kunda ham bu ko'rsatkichlar o'z o'rnidadir. (N. A. Mazur, 1988 y). AQSHda 35 mln dan ortiq insonlarda AG qayd etilmoqda (1970-1980 y). Yana 25 mln aholida AB ni AG ga o'tish chegarasi qayd etiladi. AG YuIKni kelib chiqishida katta rol o'ynaydi. AG insult yoki yurak infarqtidan nobud bo'layotgan bemorlarni ko'pchiligida asosiy rol o'ynamoqda. Har yili AQSHda YuIKdan 650 ming kishi, insultdan esa 175 ming kishi nobud bo'lmoqda. Yana 250-300 ming kishi insultdan so'ng nogiron bo'lib qolmoqda. AGni aniqlash uchun bir necha marta qon bosimini o'lchash kerak. Qon bosimini o'lchashga kirishilganda ko'pchilik bemorlarda qon bosimi biroz (10-20 mm s.u) qisqa (5-15 daqiqa) muddatga ko'tarilishi mumkin. Shuning uchun ham qon bosimini 5-7 daqiqa o'tkazib yana o'lchashga to'g'ri keladi. AGni ko'pchiligida (80-90 %) kasallikning kelib chiqish sabablari aniq emas. Shuning uchun ham bunday ABni ko'tarilishiga AGning essentsial shakli deyiladi. Qolgan hollarda AB ni ko'tarilishiga boshqa kasalliklar sabab bo'lib, asosiy kasallikni davolash natijasida AB o'z-o'zidan tushib ketadi. Bunga simptomatik AG deyiladi. AGni kelib chiqishida MNSni funksiyasi, xususan undagi SNSni qo'zg'alishi, renin-angiotenzinaldosteron sistemasi, yurak-qon tomir tizimi va buyrak funksiyalari katta rol o'ynaydi. Mana shu tizimlarning faoliyati buzilishi ABni o'zgarishiga olib keladi. Qaysi sistema regulyatsiyasini buzilishidan ...