Ayiruv a'zolari fiziologiyasi

Ayiruv a'zolari fiziologiyasi Reja: Buyraklarning asosiy funksiyasi. Kanalchalarda qayta so'rilish va sekretsiya. Buyrakda moddalarning reabsorbtsiyasi. Siydikchilning qayta so'rilishi. Siydik-ning osmotik bosimni o'zgartirish mexanizmlari. Buyraklarning osmotik bosimni boshqarishdagi ishtiroki. Ichki muhit barqarorligini saqlash uchun organizm bazi moddalarni chikarib turishi kerak. Bu moddalarning ko'p qismidan organizm foydalanmaydi, ular moddalar almashinuvining qoldiq mahsulotlari. Masalan, siydikchil, siydik kislota, kreatinin va shunga o'xshash moddalar miqdori qonda ortib ketsa, organizm zaharlanadi. Buyraklar asosiy chiqaruv azosi hisoblanadi. Chiqaruv jarayonida yana o'pka, hazm tizimi, ter bezlari ham ishtirok qiladi. Buyraklarning asosiy funksiyasi. Buyraklar qoldiq moddalarni chiqarib tashlash bilan birgalikda quyidagi muhim vazifalarni bajaradi: 1) qon va ichki muhit suyuq-liklarining xajm barqarorligini saqlaydi; 2) bu suyuqliklarning osmotik bosimi barqarorligini saqlaydi; 3) bu suyuqliklarning ionlar barqarorligini ta'minlaydi; 4) kislota - asos muvozanatini saqlaydi; 5) qonda miqdori ko'payib ketgan organik moddalarning ortiqchasini chiqarib tashlaydi; 6) oqsil, yog' va uglevodlar almashinuvida qatnashadi; 7) qon bosimi, eritrotsitlarning hosil bo'lishi, qonning ivishini boshqarishda ishtrok etadi. Kanalchalarda qayta so'rilish va sekretsiya. Bulardan tashqari, buyraklar enzim va boshqa fiziologik faol moddalarni sintezlab, qonga ajratadi. Bu xildagi turli fao-liyatlar buyraklar parenximasidagi filtrlanish, reabsorbtsiya (qayta so'rilish), sekretsiya, moddalarni sintezlanish jarayonlari asosida amalga oshadi. Buyraklar paren-ximasi tashqi (po'stloq) va ichki (mag'iz) qismlarga bo'linadi. Vazni 150g li buyrakda 1-1,2mln nefron bor. Nefron devori ikki qavat Shumlyanskiy - Boumen kapsulasidan boshlanadi. Kapsula ichida kapillyarlar koptokchasi joylashgan. Kapsulaning tashqi kavati burama, to'g'ri kismlardan iborat nefronning proksimal segmentiga o'tadi. Nefronning bu segmentini ichida qolgan hujayralar yuzasida nihoyatda ko'p mikrovorsinkalar bor. Genli qovuzlog'ining davomi distal burama kanalga bog'lovchi kanalgacha o'tib, yig'uvchi naychalarga ulanadi. Nefron ...