Ekstraktlar. Ekstrakt kontsentratlar. Suyuq ekstraktlarni olish usullari. Ajratma olish samaradorligiga ta'sir etadigan omillar

ekstraktlar. ekstrakt kontsentratlar. suyuq ekstraktlarni olish usullari. ajratma olish samaradorligiga ta'sir etadigan omillar Reja 1. Ekstraktlar tavsifi. 2. Suyuq ekstraktlarni olishdagi texnologik bosqichlar. 2.1. Xom ashyo va ajratuvchini tayyorlash; 2.2. Ajratma olish usullari; 3. Ajratma olish jarayoniga ta'sir etadigan omillar. Ekstraktlar deb o'simlik xom ashyosidan biologik faol moddalari suv, spirt, efir yoki boshqa ajratuvchilar yordamida ajratmb olingan va ajratuvchisi qisman, bazan butunlay bug'latilgan ajratmalarga aytiladi. Ekstraktlar - kuyuq-suyuqligiga (konsistensiya) qarab tasniflanadi. Quyuq ekstraktlar - kontsentrlangan ajratmalar bo'lib, 50% dan ko'p namlik saqlaydi, ajratuvchi sifatida har xil quvvatdagi etil spirti ishlatiladi. Quyuq ekstraktlar - o'ta qovushqoq bo'lib, idishdan to'kilmaydigan, asalsimon cho'ziladigan massa bo'lib, 25% gacha namlik saqlaydi, ular 3:1, 4:1, 5:1, 6:1) nisbatlarda tayyorlanadi. Quruq ekstraktlar tolqon bo'lib, 5% gacha namlik saqlaydi. SUYuQ EKSTRAKTLAR Suyuk ekstraktlar oson qo'zg'aluvchan spirt-suvli ajratmalar bo'lib, 1:1 nisbatda, yani bir og'irlik qism xom ashyodan bir xajmiy qism mahsulot olinadi. Suyuq ekstraktlar tayyorlanishi nisbatai osonligi, ta'sir qiluvchi moddalar majmuasining tabiiyligi, xom ashyo va tayyor mahsulot nisbatining oddiyligi bilan tibbiyotda keng ko'lamda ishlatishga imkoniyat beradi. Shu bilan birga ular ekstraktiv moddalarga to'yingan bo'lib, saq lash harorati pasayishi yoki spirtning bir qismini uchib ketishi bilan cho'kma hosil qiladi, bu esa suyuq ekstraktlarni tashish va saqlashni ancha chegaralab qo'yadi. Suyuq ekstraktlar perkolyatsiya, reperkolyatsiya va Bosin usullarida olinishi mumkin. Perkolyatsiya usuli - 1 - 8 mm gacha maydalangan xom ashyo alohida idishda 100-150% (xom ashyoga nisbatan) ajratuvchi bilan bo'qish uchun 4 soatga qoldiriladi. So'ng xuddi nastoyka tayyorlashdagi kabi perkolyatorga o'tkazilib, ajratuvchi bilan «oynasimon yuza» hosil qilib 1 - 2 kunga qoldiriladi. ...